Middeleeuwse geneeskunde en hospitaliteit - 2 -

 In het museum Hôpital N.D. à la Rose in het Henegouwse Lessines word je als bezoeker geconfronteerd met de geneeskundige praktijken zoals die in de middeleeuwen tot begin 20ste eeuw toegepast werden in een doorsneeziekenhuis.

(eigen foto - in de apotheek van hôpital N.D. à la Rose)

De oude apotheek toont er de variatie aan pillen, zalfjes en medicinale ingrediënten. Ergens in het parcours zie je een pop aangekleed met een snavelmasker of pestmasker. Sedert corona is er opnieuw belangstelling ontstaan voor deze 'voorloper' van de mondmaskers.

(eigen foto - pestmasker hôpital ND à la Rose)

De vele facetten van de verzorging en geneeskunde komen er gespreid over een lang parcours uitvoerig aan bod.

En toch bleef na het bezoek een lichte teleurstelling over mij hangen. De presentatie toonde soms te veel van hetzelfde en gaf bij momenten een amateuristische indruk. Maar het gehele ensemble is toch een bezoek waard.

Middeleeuwse geneeskunde en hospitaliteit - 1 -

 Eind februari bezocht ik het stadje Lessines (Lessen) in Henegouwen. Komende uit de richting Halle passeerde ik eerst de steengroeven, die de directe omgeving omwille van een wit laagje steenstof een besneeuwde indruk bezorgden. Stoffig en armoedige eerste indruk.

Door het stadscentrum stroomt de Dender en langs deze rivier ligt het oude hospitaal Notre Dame à la Rose, gesticht in 1242. Tot ca. 1980 was het nog in gebruik. Vanuit een groep enthousiaste vrijwilligers werd gewerkt om deze plaats om te bouwen tot een museum. Dit project werd mede ondersteund door de Waalse gemeenschap en zo opende het museum haar deuren rond het jaar 2000. 

(eigen foto - hôpital N.D. à la Rose Lessines)

De site van het hospitaal omvat een boerderij die de zieken en de verzorgende zustergemeenschap voorzag van voedsel (nu cultureel centrum), een kruidentuin, kapel en klooster en de ziekenzalen met bijbehoren (apotheek, onderzoeksruimtes,...).

Mijn bezoek was kort, want ik kwam pas 1u20 voor sluitingstijd aan.

Toch was ik verrast door de grootte van het complex en de diversiteit van het getoonde. De geneeskunde en geneesmiddelen door de eeuwen heen werden getoond, naast de kunstschat van de zusters met schilderijen, sculpturen en meubilair. De rondgang doorheen de 17e-18e eeuwse gebouwen gaven een extra gevoel van authenticiteit. 

Een aangename ontdekking.

(eigen foto - ziekenzaal hôpital N.D. à la Rose)

Het Universum van Max Beckmann

 Nog tot en met 20 mei kan je in het Kunstmuseum Den Haag (vroegere gemeentemuseum) binnenstappen in het universum van de Duitse expressionistische schilder Max Beckmann (1884-1950).

(©linkedln Kunstmuseum)

Het is een grote maar overzichtelijke en goed behapbare tentoonstelling die de schilder toont doorheen zijn schilderkundige zoektocht om op doek zijn kijk op het theater van de wereld weer te geven.

Naast de vele schilderijen is er ook wat grafisch werk te zien en een enkele sculptuur. Een boeiende tocht in de aangename architectuur van Berlage. Voor wie deze boeiende maar complexe schilder (opnieuw) wil ontdekken resten er nog enkele weken. 

(eigen foto - grafisch werk met drie zelfportretten)

Bijenkorf Den Haag

 Den Haag is een als maar evoluerende stad met een veelvormigheid aan architecturale indrukken. Renaissance, classicisme, art deco en art nouveau, modernisme en hedendaagse gebouwen strijden om je aandacht. In het winkelgebied van Den Haag staat het grootwarenhuis Bijenkorf, gebouwd in de jaren 1920 met ook een mengelmoes van hedendaagse en 'oude' elementen. Er zijn meerdere trappen in het gebouw, vaste trappen en roltrappen, 'oude' trappen (anno 1926) en 'nieuwe' trappen. 

(eigen foto's - bijenkorf Den Haag)

Die oude trappenhal is op zich al de moeite waard om even dit warenhuis binnen te lopen. Het houtvakwerk én de glasramen verwonderen. Tussen de verdiepingen kregen meerdere glazeniers de kans om een eigen ontwerp uit te voeren, waardoor de bezoeker telkens in een ander licht- en beeldverhaal terecht komt.

(eigen foto - bijenkorf Den Haag)

Antwerpen Centraal - altijd bijzonder

 Na een bezoek aan de tentoonstelling van Sam Dillemans in zijn eigen expositieruimte terug naar het station van Antwerpen Centraal. 

Altijd is er weer verwondering en bewondering voor deze 'spoorwegkathedraal' van Antwerpen.

(eigen foto's - 17 maart 2024)

Sam Dillemans - Landscapes - 4 -

 Kunstenaars geven ons vaak onze wereld terug op een nieuwe manier. We zien wat we dagelijks zien maar dank zij een video of schilderij of tekening zien we iets nieuws of anders. Muziek en literatuur kunnen zo ook eenzelfde effect hebben. Het vertrouwde wordt ons even 'vreemd' omdat we nieuwe aspecten ontdekken.

In de tentoonstelling van Sam Dillemans, nu afgelopen, bleef een landschap met koeien hangen omdat ik het niet direct kon kaderen, omdat ik er geen 'sluitend' verhaal bij kon zien, omdat ik het braaf geschilderd vind in vergelijking met de felle verftoetsen die ik associeer met een 'typische' Dillemans.

Zo werkte dat doek dan toch blijkbaar op mij in.

(Sam Dillemans ...uit de reeks Landscapes
foto  Marc Deconinck)

En enkele dagen geleden kwam dat schilderij zich terug in mijn geest wringen via een gedicht dat ik in de Plint Poëziekalender las op 2 april. Het vers is van Marjoleine de Vos uit haar bundel "Het waait" van 2008 (uitg. Van Oorschot).

Gedicht en schilderij gaan een dialoog aan die mij uitdaagt als poëzielezer én als schilderijenkijker. Beiden vragen om niet in de ratio te blijven hangen, wat de dag van vandaag geen simpele uitdaging is.

DICHTER ZIET KOE

Een koe dan, groot van melk en lijf

alleen maar kauwen op het gras

waaraan geen denkwerk of laat staan

een god te pas, slechts stront

en glanzend vel, haar Hera-oog

kan best bestaan met nooit een vraag.

En ziet zij ook de blauwe lucht

de bolle wolk vlak naast de kerk

geniet ze van dat zij als teken haast

de wei stoffeert, voor mij die droomt

te kunnen zijn als zij?

Ons kijken is nooit wijd genoeg

om zo alom te kunnen zijn

dat denken wel verdwijnen moet.

Laat mij daarom dit alles zijn, die koe

die wei, die wolkenlucht boven het dorp

en mij die kijkt erbij.

Zomerfestival Watou verliest zijn vader -bis-

 In een vorige post liet ik nog even de inspirator, oprichter, starter van de poëziezomers van Watou, Gwy Mandelinck, zelf aan het woord via zijn voorwoord bij de editie 1991, de eerste editie die ik bezocht.

(Gwy Mandelinck
foto © DS)

In die jaargang 91 was er een zeer gekend gedicht van M.Vasalis, dat ik ook wel tot op zekere hoogte geschikt vind als hommage aan Mandelinck, een boom nu geveld maar die jong bleef in zijn zoeken om poëzie een podium te geven, om verschillende kunstdisciplines te laten inspelen op elkaar en om zijn eigen stille regio op de kaart te zetten.  De zomerwind in Watou is nooit meer dezelfde sedert Mandelinck de poëziezomer heeft op gang getrokken.

AAN EEN BOOM IN HET VONDELPARK

Er is een boom geveld met lange groene lokken.

Hij zuchtte ruisend als een kind

terwijl hij viel, nog vol van zomerwind.

Ik heb de kar gezien, die hem heeft weggetrokken.

O, als een jonge man, als Hector aan de zegewagen,

met slepend haar en met de geur van jeugd

stromende uit zijn schone wonden,

het jonge hoofd nog ongeschonden,

de trotse romp nog onverslagen.