maandag 6 mei 2024

Verjaren

 Verjaardagen... voor de ene familie een gelegenheid om te feesten en samen te komen, voor anderen een dag om vlug te vergeten want te confronterend, voor nog anderen een dag als alle andere.
Elke dag verjaren er mensen en zelf hou ik eraan om vrienden te feliciteren bij hun verjaardag. In deze maand mei zijn er wel een pak.
Over verjaren schrijft dichter/filosoof Jan de Bas een gedicht waarbij hij gebruik maakt van de metafoor van de levensweg waar we allemaal onderweg zijn, hier met de auto.
Bij iemand die net iets jonger is dan mezelf en die verjaren lastig vindt zeg ik dan wel eens: troost je, mij kan je niet inhalen.
En dat vind ik in dit vers van de Bas ook terug.
De dichter citeert in zijn gedicht een andere dichter,  nl. Chr. Van Geel (1917-1974). 
(eigen foto - augustus 2018)


HET VASTHOUDEN VAN HET GELOOF IN HET NU

Ik rijd. Ik ben een man onderweg.
De oudste, dus het dichtste bij.
Al probeer ik afstand te bewaren.

Van Geel schreef: 'Afstand houdt
de kringen gaaf.' Ik zie het
in de spiegel: weer dichterbij.

En ik zeg tegen mezelf: het is nu
en zolang het nu is,
is later ver weg, is het leven

de afstand die je in stand houdt tot,
zoals een auto achter een andere auto rijdt:
nooit inhalen.

(uit: Het liegend konijn, 2023/2, blz. 26)

zaterdag 4 mei 2024

Zon ? !

(eigen foto)

Het regent nu al maanden en de hoofdtint is grijs. 
De lente lijkt maar geen vaste voet te krijgen 
in onze verstoorde aarde. 
We snakken naar een standvastige zon.
Zoals de dichter Hans Andreus.


BOOS HUIS


Misschappen regens houden dit huis
al maanden omsingeld.

Druipend hangt blauwe regen
aan een oud kozijn.

Met fonkelende ruiters aanvurend
paarden als witte madrigalen
en met juichend voetvolk,

zon, red mij.

(uit: Andreus, Hans, Verzamelde gedichten, Uitg. Bert Bakker, Amsterdam, 1985, blz. 549)
 

donderdag 2 mei 2024

Begijnhof Kortrijk

 De site van het begijnhof in Kortrijk heeft geen erfgoeddag nodig om te stralen. 
Een straaltje zon zorgt altijd weer voor een intense en tegelijk intieme schoonheid en rust.
De foto's hierbij zijn genomen op zondagnamiddag 7 april. 
Besef wel dat het feestelijke en chaotische lawaai 
van de nabijgelegen kermis op de achtergrond 
de rust van het begijnhof nog accentueerde.


(eigen foto's)


dinsdag 30 april 2024

Begijnhof Kortrijk Erfgoeddag 2024

 Het begijnhof in Kortrijk wordt al decennia niet meer bewoond door begijnen, maar de huidige bewoners hebben nog connectie met het begijnenleven. Ze voelen zich thuis in deze stad binnen de stad en daarom kropen er een aantal bewoonsters van het begijnhof in begijnendracht bij gelegenheid van de voorbij erfgoeddag.

(actie in de kijkwoning
'levende' begijn bij begijnenpop
eigen foto)

(terugkomend van de bleekweide
eigen foto)


zondag 28 april 2024

Roelant Savery in Den Haag

 Nog tot 20 mei a.s. toont het Mauritshuis in Den Haag een kleine maar mooie tentoonstelling over 'alleskunner' Roelant Savery, geboren in Kortrijk in 1578 en gestorven in Utrecht in 1639. 
In een drietal zalen worden vele schilderijen en tekeningen getoond van deze Nederlandse schilder. Hij wordt gepresenteerd als een alleskunner...dierenstukken, landschappen, portretten, bloemenstukken. En altijd met een grote virtuositeit.
De expositie toont inderdaad veel fraais en een inleidend filmpje helpt de bezoeker om zijn ogen te scherpen, want er is niet alleen het grote geheel, maar ook het fijne detail. 
Saverij was een ontzettend goede kijker en kon wat hij zag meesterlijk overbrengen op papier en doek. Zijn talent werd dan ook opgemerkt door de Roomse keizer Rudolf II en hij verbleef dan ook een aantal jaren aan het hof in Praag.
De dierentuin van de keizer leverde dan ook vele exotische dieren als teken- en schildersonderwerp.
(detail uit een bloemenstuk van Saverij
eigen foto)

(tekening van Saverij
foto: Marc Deconinck)


vrijdag 26 april 2024

Middeleeuwse geneeskunde en hospitaliteit - 4 -

 Twee verschillende locaties op 76 kilometers van elkaar die als twee varianten zijn van eenzelfde verhaal : hoe mensen zorg organiseerden voor pelgrims en zieken sedert de middeleeuwen (12e/13e eeuw) tot op vandaag. Het rijke Brugge vergelijken met het meer bescheiden Lessen is niet correct, want beide verhalen zijn anders de moeite waard. 
De overdaad aan objecten met weinig selectie in een lang parcours in Lessen voelt wat oubollig aan, maar tegelijk zorgt de rondgang door het hospitaal voor kansen tot verwondering. . Hun kruidentuin, een aantal van hun kunstwerken (waaronder het bijzondere doek: de bewening van de Christus met borsten -eind 16e eeuw), de veelzijdigheid die de bezoeker laat verdwalen in de vele facetten van de zorg en geschiedenis... allemaal redenen om zelf op ontdekking te gaan in Lessen en je eigen verhaal te maken vanuit wat je allemaal ziet. En dank zij de volhardende inzet van vele vrijwilligers werd dit complex niet afgebroken in de jaren 1960-70. Ook dat maakt mee deze site tot een uitzonderlijke plek.
(de kruidentuin bij het hospitaal in zijn februari-dracht - eigen foto)


Het vernieuwde parcours in Brugge laat je dan weer gericht op zoek gaan naar de kernaspecten van wat een hospitaal is (zou moeten zijn): gastvrijheid, zorg geven, zorg ontvangen en de kunst om te kijken.  Lessen toont meer dan Brugge hoe de zorg ook inhield dat de zusters via een eigen boerderij controle hielden ook over de voeding van de zieken en hoe het dagelijkse leven verliep in zo'n hospitaal. Brugge slaat dan weer expliciet de brug met het heden.
Een bezoek aan deze twee locaties doet ook nadenken over de eenzijdigheid van de hedendaagse economische aanpak van de zorg. Ik vond het boeiend en leerzaam om deze twee musea te bezoeken kort na elkaar en om zo genuanceerder te kijken naar de zorg, vroeger en nu.
(drie maal omgang met de dood : foto 21ste eeuw - video over palliatieve zorg -
 laat middeleeuwse memento mori - eigen foto)


woensdag 24 april 2024

Middeleeuwse geneeskunde en hospitaliteit - 3 -

Twee weken na mijn bezoek aan het hospitaal Notre-Dame à la Rose (Lessines) bezocht ik het Sint-Janshospitaal te Brugge en ontdekte er de nieuwe opstelling, na een herinrichting, te zien sedert begin dit jaar. Lessines en Brugge tonen in een historische locatie hoe de gezondheidszorg werd georganiseerd van de middeleeuwen tot recent of vandaag, zorg gestart vanuit een religieuze insteek door zusters.

(eigen foto)

In Brugge is er duidelijk gekozen om niet alles te tonen, maar om een verhaal te vertellen vanuit en met bijzondere (kunst)voorwerpen uit de eigen rijke collectie. Kosten noch moeite werden gespaard om dit te realiseren en de bezoekers mee te leiden in een overzichtelijk parcours met vele technische snufjes en touchscreens. Het gaat over hospitaliteit ofte gastvrijheid voor pelgrims en zieken, over zorg door zusters en broeders en hun beroepsrisico's, over zoeken naar betere zorg en betere medicijnen, over de uitstraling via het verwerven of krijgen van kunstwerken, over zorg geven én zorg krijgen bij ziekte én bij het einde van het leven.
Het traject begint bij de gastvrijheid, een uitdaging die duidelijk van alle tijden is en mondt uit in de kapel waar de werken van Hans Memlinc in dialoog gaan met een nieuw werk van Berlinde de Bruyckere (liggende archangelo). Een hartverwarmende én uitdagende tocht doorheen de tijd die ook vragen stelt aan de bezoeker. Een veelsterrenervaring. 

(eigen foto : vooraan Liggende Archangelo van Berlinde de Bruyckere
met op achtergrond Johannestriptiek van Hans Memlinc)