zaterdag 31 oktober 2015

Woord en beeld -9- dood

De herfst brengt andere kleuren in de bossen en brengt nostalgie in de harten. November : of we willen of niet dan komen de doden er weer bij. De dood, de grote gelijkmaker. Zo is het heel extreem te zien in de Kapuzinergruft te Wenen : de krypte met de graven van vele Habsburgse keizers en hun familieleden. Want de geraamtes en de symbolen van macht zijn verenigd in één beeld, bij de meeste graven, die je er kunt zien. De dood is zelfs in de dood geen gelijkmaker : de tombes en hun soms buitensporige versieringen tonen de rijkdom en macht van de afgestorvene, nu ja de rijkdom en macht van hun nakomelingen... Zo verliest de dood zijn eigen gelijk.

Marc Tritsmans vindt ook dat de dood een mislukkeling is. Getuige dit gedicht uit zijn bundel "De stilte van de wereld na ons" (uitg. Nieuw Amsterdam, blz.121).

DOOD

Dood, laat me niet lachen.
Tot oppergod verheven,
werd je ego veel te groot

terwijl je hebberig naar alle
lijven graait en vergeet waar
het echt om draait. Met veel

misbaar verniel je slechts
omhulsel -dat ons toch alleen
gedonder geeft - zodat wat telt

weer alle vrijheid heeft. Vuurwerk
dat uiteenspat, als gloeiende
gensters in wachtende harten

ongrijpbaar onderduikt. Povere
mislukkeling : precies hetgeen je
hebben wil ontsnapt je elke keer.


(eigen foto -Wenen juli 2013 - Kapuzinergruft)

donderdag 29 oktober 2015

Injectie tegen verzuring -04-

















Dubbel zoveel workshops 'empathisch luisteren' als vorig jaar worden georganiseerd door Bond zonder Naam. Dat lees ik in De Standaard van 22 oktober 2015.
Niet alleen individuen schrijven zich in maar ook bedrijven.
De geïnteresseerde bedrijven situeren zich niet enkel in de zorgsector, maar ook een bouwbedrijf als Durbrik geeft zijn personeel de kans om zo'n workshop te volgen.
Nu nog de politieke partijen zover krijgen...

dinsdag 27 oktober 2015

Dat éne moment

Je hebt het gezien of je hebt het niet gezien.
Je hebt het gezien en toch ga je door, maar het blijft  ergens in je hoofd haperen...
Je hebt het gezien en blijft staan om het de aandacht te geven waartoe het uitnodigt...
Je hebt een kans gezien en gegrepen of niet gegrepen...

Wie bewust probeert te leven, heeft dit zeker meegemaakt.
Maar zo mooi verwoord door Peter Swanborn.

Dit gedicht heb ik gelezen in Het Liegend Konijn (oktober 2015, blz.162).

FONTEIN

Tegen achten fiets ik van het station naar huis. Ik wil maar
één ding, de deur achter me dichtslaan, als juist wanneer ik
de singel bereik, met zijn brede grasoevers en waakzaam
grazende ganzen, mijn oog valt op de boog van de fontein.

Een schuine baan zonlicht vormt een vuurgordijn van stil
zwevende watervonken die, na de bocht te zijn omgegaan
terug in schaduw doven. Als kinderen roepen ze : Nog eens
nog eens! en kruipen gretig door het duistere buizenstelsel.

Dit verzin ik achteraf. In werkelijkheid fietste ik door.
Pas toen ik de deur had dichtgeslagen, te hard, dacht ik :
iets heeft zich getoond, zomaar, en ik heb het niet gezien.

Waarom ben ik niet afgestapt, heb ik me niet aangesloten
in de rij van dorstige zwavelwezens om, al was het maar
één moment, te vlammen, de liefde voor eens gekend?



(eigen foto Antwerpen april 2013
een schuine baan zonlicht maar geen vuurgordijn hier
het was dan ook op het middaguur)

maandag 26 oktober 2015

zaterdag 24 oktober 2015

Een aanbeveling

In "Het Liegend Konijn" van oktober 2015 vind ik dit gedicht van Florence Tonk,
een gedicht dat voor zich spreekt.

DIT ZOU IK OP JE HART WILLEN DRUKKEN

Maak dat het stilstaat
niet voortdurend alles
afgaat, signalen
van contact waarmee
horen, zien vergaat
terwijl we alleen
blijven, behalve
met een baby in je 
buik misschien.

Maak dat je erbij blijft
als je maakt, ziet
kookt, hoort, leest
beleeft en aankijkt
dat je niets of 
niemand laat verdrinken
in simultaan verrichte taken 
alle falend.
Aandacht als een schot hagel.

Maak dat het stil wordt
zet alle apparaten
uit en luister
naar het zwatelen
van bladeren
niet van sterren
op een scherm.

Kraak de stilte
zaai de rust
versmaad de signalen
vreet geen praatjes,
gesnater over
dat iets goed is
'voor de economie'; wie?

Luister, ontcijfer
echte verhalen soms
raar, tragisch en zelden
eenvoudig, eenduidig.
Durf te kijken, zwijgen
vul jezelf met vragen.
Blijf daarvoor waken.


(eigen foto november 2009)

donderdag 22 oktober 2015

Rotterdam 10 september 2015

De Willemsbrug is niet zo spectaculair als de Erasmusbrug,
maar ze mag ook wel gefotografeerd worden.





maandag 19 oktober 2015

Injectie tegen verzuring -03-
















De Standaard van 15 oktober 2015 kopt op hun eerste bladzijde :
1.800 gezinnen willen vluchteling opvangen.
Een van die kandidaten zijn het gezin van Kurt Hernot en Goedele Horsten (met hun vier kinderen). Zij zeggen hierover : "Voor hetzelfde geld moeten morgen onze kinderen vertrekken. Dan kan je maar hopen dat ze iemand tegenkomen met genoeg goedheid in zijn lijf om hen op te vangen."

Ik hoop maar dat de polariserende politiek die nu in Vlaanderen en vele regio's in Europa wordt bedreven niet tot situatie zal leiden die vluchten noodzakelijk zal maken, maar als elke andere eerder als bedreiging wordt gezien dan als mens, dan zou het er ooit kunnen van komen.

vrijdag 16 oktober 2015

Woorden en beelden -8- foto

In Basel, januari laatst, was ik op de Munsterplatz geboeid door de bomen, mooi gelijnd met kronkelende takken, die dit centrale plein van de stad, een aparte uitstraling geven. Ik zocht een goed standpunt om een foto te maken die recht zou doen aan het ritme van die boomstammen en de wemeling van de takken.
Eenmaal het beeld bekeken op mijn PC ontdekte ik dat er net twee figuren in beeld waren. Iedereen van ons maakt het wel eens mee dat je jezelf focust op een gegeven, en dan ontdekt dat er 'ruis' in het beeld is mee vastgelegd.  Met allerlei programma's is het heden ten dage gemakkelijk deze 'ongewenste' figuren weg te wissen, zoals een Anderlecht-speler onlangs uit de tribune alle vrouwen omtoverde tot mannen. Maar neen, wat hoofdzaak is en detail, daar trekt het fototoestel zich niets van aan.

Marc Tritsmans verwoordt het treffend in zijn bundel "De stilte van de wereld na ons" in het gedicht met de passende titel :Foto (blz.86).

FOTO

Op één tweehonderdvijftigste seconde
is al hetgeen ik zie - wel duizend bomen,
miljarden grassprietjes, twee boerderijen,
een man op een fiets tegen de wind -
door de lens naar binnen geglipt. Geen

kracht die deze samenhang doorbreken
kon. Niemand maakt een onderscheid
tussen hoofdzaak en detail. Wat er is
hoort bij elkaar. Zo eenvoudig : elke
fractie tijd biedt plaats aan het heelal.

Zie hier een fractie januari-tijd en het heelal nabij de Munster in Basel.


woensdag 14 oktober 2015

Woorden en beelden -7- plastic

Tijdens een bezoek aan Den Haag liepen we binnen in de Kloosterkerk. Daar lag een maandblad voor spiritualiteit, cultuur en smenleven "Kerk in Den Haag", gratis mee te nemen. In hartje Holland volgen we onze aandrang en nemen het mee.

Daarin vond ik een zeer geëngageerde tekst van 'troubadour' Martijn Breeman, die blijkbaar maandelijks een lied maakt voor dit blad. De tekst sluit aan bij de focus op het milieu in aanloop naar de conferentie van Parijs in december dit jaar.
Hier neem ik hem over.

Een schepping

De Tijd die verwoest,
alles roest, alles rot,
gaat kapot en verslijt,
ja, de Tijd die verwoest.

Woorden vervliegen, geschriften vergelen.
Rozen verwelken en schepen vergaan.
Wonden ontstaan die de Tijd niet kan helen,
toch is er iets dat zal blijven bestaan :

als ik de uitvinder van plastic was,
zag je de vruchten van mijn werken
in bossen, bermen en in perken,
want plastic gaat nog eeuwen mee.
Als ik de uitvinder van plastic was,
zag je de werken van mijn handen
tot aan de allerverste stranden
en op de golven van de zee.

En in de wijde oceaan
zijn hele eilanden ontstaan,
geheel uit plastic opgebouwd;
die worden vele eeuwen oud.

Als ik de uitvinder van plastic was,
nam je mijn werk in elke streek waar.
't Is biologisch niet afbreekbaar,
dus zwerft het rond in eeuwigheid.
Als ik de uitvinder van plastic was,
zag je mijn schepping alle dagen,
trof je mij aan in dierenmagen;
je raakt het nimmernooitniet kwijt.

Het komt ook in ons lijf terecht
waar het zich overal aan hecht
en het verandert ons gestel
-en die verandering gaat snel-

totdat we helemaal van plastic zijn.
Niets kan die evolutie stoppen;
we worden allen barbiepoppen
met kunstheup en met nylon haar.
Omdat we allemaal van plastic zijn,
op onze bakelieten botten
geen vlees dat op den duur gaat rotten,
maar polyester hier en daar.

Voor de Nederlandse woord- en liedkunstenaar Breeman geeft plastic aanleiding tot deze tekst die ons waarschuwt voor een schepping zonder natuur... Maar voor andere artiesten is plastic net een materiaal om mee te scheppen.
In Kunstenfestival Watou van dit jaar zag ik in de Douviehoeve een indrukwekkend geheel dat werd opgebouwd door een andere Nederlandse artiest, nl. Robert Roelink, die een installatie maakte met als titel : Way. Zijn gehele installatie die een grote ruimte vulde, bestond uit plastic afval, tape of afvalzakken. Naast de grote iglo-achtige ruimte die vier-vijfde van de schuur vulde, waren er kleine artefacten in plastic opgesteld langs de muren of vastgemaakt aan de muren. Zo ook deze plastic vogel die ik daar fotografeerde.


(eigen foto)








































(foto uit catalogus)










zaterdag 10 oktober 2015

Onze tijd verbeeld?

Het operaseizoen in de Vlaamse Opera zette in met Wagner. "Tannhäuser" werd er gebracht met een goede cast aan zangers en een goed orkest in een nieuwe regie van Calixto Bieito. Deze speelt op het contrast natuur-civilisatie. De Venusgrot waar het eerste bedrijf zich afspeelt is niet alleen een heel donkere spelonk, maar deze is nog eens vol met bomen die hun wortels hebben in de lucht. Tannhäuser en Venus vinden elkaar dus in een omgekeerd bos. De foto hieronder (gevonden op de website van de Vlaamse opera) met Tannhäuser en de jonge herder (hier een herderinnetje...) toont hoe ze ronddwalen tussen die omlaaggroeiende bomen.


















Deze bomen brachten mij terug naar Watou, de Douviehoeve. In het voorbije Kunstenfestival 2015 liep ik er onder een plafond met wortelkluiten, een kunstwerk van Giuseppe Licari, met als titel : Humus. Deze boomwortels hangen als een soort kroonluchters aan het plafond.
Hier een eigen foto's die probeert een beeld te geven van deze bijzondere installatie.

































Beide artiesten, Bieito en Licari, willen de relatie mens en natuur, groei en verval thematiseren. Beiden tonen de alomtegenwoordigheid en kracht van de natuur. Ze willen ons beeldend vragen : waar liggen onze wortels? 
De vluchtelingen zijn ontworteld op zoek naar veiligheid en nieuwe grond om te groeien en daardoor voelen vele inwoners van  West-Europese gastlanden zich net ontworteld in hun eigen land. 
Waar wortelen we ons? Hoe wortelen we ons?

donderdag 8 oktober 2015

Bondgenoten?

De Marokaans-Nederlandse schrijver Hafid Bouazza
zegt in een interview in
De Standaard der Letteren van 18 september laatst.
"De mensenrechten worden in de islamitische wereld
helemaal niet als universeel beschouwd.
Wat mij zorgen baart,
is de invoering van die mentaliteit in het Westen."














Bart De Wever tornt niet
aan de mensenrechten, zegt hij
naar aanleiding van zijn college aan de Universiteit Gent
op 22 september,
enkel aan de burgerrechten van sommigen.
Juridische spitstechnologie die aanzet
om over rechten te denken in verschillende categorieën.
Welke mentaliteit hebben we hier nu???


dinsdag 6 oktober 2015

Woorden en beelden -6-

In september 2013 bezocht ik met vrienden een deel van Ierland. We passeerden onder andere aan de trappistenabdij van Roscrea, waar ook een kostschool aan verbonden was. Die avond was het somber weer, met dreigende wolken. Het was weekend en blijkbaar waren er slechts enkele leerlingen die ook in het weekend bleven. Ze waren hurling aan het spelen maar toen ze hoorden dat we van België waren begonnen ze over de voetbal en hun favoriet, Eden Hazard.
Er was niet zoveel te bezichtigen op dat abdijdomein, maar naast de kerk lag een groot grasveld met in het midden een grote eeuwenoude boom. Indrukwekkend. Aan die boom, aan de abdij als plaats tussen hemel en aarde en aan die jongens die droomden van voetbal dacht ik terug bij het lezen van dit gedicht van Marc Tritsmans (in : De stilte van de wereld na ons, blz. 68).

Hemel en aarde

Zwart en zwaar als aarde komen bomen
bovengronds maar merken na enkele meters
al dat licht die vastberaden aanpak schuwt.

Ze oefenen dan maar in slanker worden
tot het ogenblik waarop ze overmoedig
denken de zon te zullen grijpen :

ze putten zich uit in takken steeds
meer met steeds minder tot blijkt
dat zelfs die haarfijne twijgen

hopeloos tekortschieten en dan maar
eindigen ergens halverwege tussen
hemel en aarde in het blauw

in het niets. Bomen zijn eigenlijk
niet meer dan verloren dromen. Maar
hoe fier ze overeind blijven staan.



(abdij Roscrea, Ierland, september 2013)


zaterdag 3 oktober 2015

Injectie tegen verzuring -2-

















Leila (23 jaar) kwam van haar thuis in Algerije naar België voor haar vader. Hij heeft kanker. Na haar bezoek aan haar vader zou ze nog enkele weken door Europa reizen vooraleer ze in Algerije haar tweede Masterjaar Biologie zou beginnen. Haar vakantieplannen gaf ze op toen ze op TV beelden zag van het Maximiliaanpark. Ze ging aan de slag als vrijwilligster bij Dokters van de Wereld. (bron: Visie, 2 oktober 2015)

donderdag 1 oktober 2015

Victoria : een wervelende filmervaring

Voor wie de film niet gezien heeft : we volgen het Spaanse meisje Victoria in Berlijn gedurende een aantal uren in de late nacht en vroege ochtend. Zij ontmoet bij het verlaten van een discotheek vier jonge Berlijners die haar op sleeptouw nemen. Omdat er enige chemie hangt tussen een van de jonge mannen en Victoria wil zij deze vier wel helpen voor het klaren van een 'klus'. Deze klus blijkt een bankoverval te zijn die op een amateuristische wijze wordt uitgevoerd. Meer kan ik niet kwijt...



(affiche gevonden op internet)

Victoria :  zij is de Romeinse godin van de overwinning.
Victoria : zij is het die de Siegesaule siert in hartje Berlijn.
Victoria : zij is de hoofdfiguur van de deze film.
Maar :
is zij het ook die als overwinnaar uit deze donkere tocht komt? Maakt zij een tocht mee van nacht naar dag? Zegeviert zij in deze dageraad?

Ga deze bijzondere film beter zelf bekijken om voor jezelf deze vraag te beantwoorden. Elke kijker zal zijn of haar beoordeling maken afhankelijk van heel wat factoren.

De film zuigt je mee in een avontuur van verbondenheid en marginaliteit, van geweld en beloftes, van naïeviteit en berekende zelfzucht, van nacht en dageraad. De hoofdrolspelers zorgen voor pakkende vertolkingen en het verhaal, dat in één shot is opgenomen, trekt je mee in de donkere ingewanden van de grootstad Berlijn.

Bij mij is vooral deze idee blijven hangen dat de keuzes die je maakt soms heel prangende en bepalende gevolgen kunnen hebben. En hoe ver ga je in je loyaliteit? Hoe ver ga je in je zucht naar avontuur?