HIStory HERstory - Rothschild in Luik -2-

 Het mannelijke schrijven van de geschiedenis zorgde ervoor dat de rol van vrouwen altijd weer onderbelicht bleef. In de laatste jaren is er in de museumwereld een beweging op gang gekomen om meer in te zetten op het onderzoek waar de vrouwen waren in het verleden.

De history moet ook een herstory worden...

(ets van Egon Schielle - eigen foto)

Zo is er in Luik (La Boverie) tot 26 februari nog de tentoonstelling over de vrouwelijke verzamelaars Rotschild.  

Ik was zeer onder de indruk van de mooie reeks etsen van Egon Schiele en van de verschillende sculpturen van Auguste Rodin en zijn leerlinge/minnares Camille Claudel. 

De expo biedt ook een boeiende inkijk in deze bankiersfamilie en hoe ze hun positie en rijkdom bevestigden via kunst (in de breedste zin van het woord). De bezoekersgids vertelt de verhalen van de verschillende vrouwen-verzamelaars en van een aantal van de geëxposeerde werken. Via stambomen en een video kan je tijdens de tentoonstelling nog dieper doordringen in het universum van de Rotschilds.

(eigen foto's)

Gedichtendag 2023

 De laatste donderdag van de maand januari is in de Lage Landen de "gedichtendag" als start van een week van de poëzie. Dus vandaag start de week met extra aandacht voor gedichten; thema is dit jaar : vriendschap.

Al snuisterend in mijn boekenkast kwam ik de mooie bloemlezing tegen "Met gekleurde billen zou het gelukkiger leven zijn", verzameld door Jan Van Coillie met als doelgroep de kinderen en jongeren (uitgeverij Altiora, Averbode, 1996). 

Zijn korte inleiding besluit hij zo: "Poëzie lezen is ontdekken. Zelfs de dingen die je al dacht te kennen, zie je als nieuw, ze worden door de woorden van de dichter opnieuw ingekleurd".

(Zoutleeuw maart 2013
eigen foto)

De dichter Fetze Pijlman schreef over vriendschap via de bomen-metafoor. Bomen kunnen ons tonen wat ware vrienden zijn...

Ik hoop dat je in deze week van de poëzie eens een gedicht opzoekt en (her)leest. Anders kan je op deze blog het label 'poëzie' hiernaast aanklikken en zo vele verzen (her)lezen. Veel lees plezier.

Maar eerst blijven we bij het thema van dit jaar: vriendschap.

ONDER DE BOMEN

Vrienden zijn het, bomen

die gesprekken met je voeren

je gedachten laten gaan

als hun bladeren

het licht laten schommelen.

Het zijn je vrienden, bomen.

Hun schaduw leggen ze

als een arm om je heen

als je alleen wilt zijn

en niet alleen wilt zijn.

(uit: Met gekleurde billen..., blz. 251)

HIStory HERstory - Rothschild in Luik - 1 -

(eigen foto)

 De laatste jaren is er meer belangstelling gegroeid voor de inbreng van vrouwen in het kunstgebeuren in de loop van de geschiedenis. De mannelijke bril (His-tory) werd afgezet en zo wordt de geschiedenis meer gelaagd. In vorige berichten heb ik het al getoond in Nederland (Singer Museum met "De Nieuwe Vrouw") en bij ons in Ieper (Ypermuseum met "Louise/Edith op handen gedragen). 

In de expo in Laren (Singer) kwamen vele aspecten aan bod, waaronder ook de verzamelaars. Nu worden nog tot 26 februari de rijke dames Rothschild over generaties heen getoond als mecenassen en verzamelaars in het museum La Boverie in Luik.

Verzamelen deden de dames Rothschild dank zij het vermogen van hun echtgenoten. Maar er waren verschillende interesses wat je heel goed kan ontdekken in Luik. De ene verzamelde vooral contemporaine schilderijen en sculpturen, een ander had vooral oog voor oude kunst, nog een ander zocht het in chinoiserieën of keramiek, enz.

De opstelling in de ruime zalen van La Boverie laten je als bezoeker flaneren van de ene ruimte in de andere, met telkens weer de verwondering over wat er zoal bijeen gekocht werd.

Veel kwaliteit met een aantal sculpturen van Rodin en Camille Claudel of tekeningen van Egon Schiele, schilderijen van Cézanne en Fragonard. 

Een heerlijke ontdekkingstocht is deze expositie.

(eigen foto)

Woorden...

Dichters verwonderen zich over alles, maar nog het meest over hun basismateriaal: de woorden. Wat woorden betekenen, wat woorden doen, wat woorden missen... dat is een rode draad doorheen alle poëzie, soms heel prominent tot thema gemaakt, maar vaak ook als een klein draadje verweven in een groot geheel. 

De Deense dichteres Inger Christensen (1935-2009) haalt haar thema's vaak uit het toneel en daar is het woord natuurlijk ook prominent aanwezig. Ze zoekt bijvoorbeeld uit wat een tekst kan zijn en probeert daarvoor woorden te vinden. In welk decor spelen wij ons levensspel? Heeft de natuur weet van onze woorden die wij gebruiken om haar voor ons voorstelbaar te maken? Brengen onze woorden wel licht over de dingen en het leven??? Vertaling is van Annelies Van Hees.

DE TEKST

universaliteiten

(eigen foto 14/09/2012)

8.

Ik zie de lichte wolken

ik zie de lichte zon

Ik zie hou licht zij een

Eindeloos verloop tekenen

Alsof zij vertrouwen hebben

In mij die op de aarde staat

Alsof zij weten dat ik

Hun woorden ben 

(uit: Poëziekrant jg 45, nr. 5, sept-okt 2021, blz.61)

HIStory HERstory - Louise in Ieper - 2-

 In een vorig bericht kon je al kennismaken met de tentoonstelling Louise/Edith op handen gedragen, nog tot 12 maart in het Ypermuseum. Vrouwen zoals Louise De Hem vochten voor hun eigen plek in het artistieke gebeuren van hun tijd wat niet evident was. Ze geraakten ook gemakkelijker in de vergeethoek. Door zo'n expo wordt de history (door mannelijke bril bekeken geschiedenis) meer en meer een her-story. 

Deze tentoonstelling toont het vakmanschap van De Hem zowel met olieverf als met pastel. De inrichting zorgt voor een grote intimiteit ondanks de hoge plafonds van de Koninklijke Zaal. 

(foto Marc Deconinck)

Een boeiende ontdekkingstocht en kennismaking met een heel vaardige artieste.

Uitgelicht Herman Leenders -4-

 De Standaard recensent Paul Demets vindt dat de Brugse dichter Herman Leenders met zijn bundel "Overstekend wild" te weinig aandacht heeft gekregen. Ik heb ook genoten van deze bundel en wil nog een keer de schijnwerper plaatsen op deze dichter. Nu we nog niet zo lang het nieuwe jaar zijn ingerold wil ik zijn gedicht over tijd en voorbijgaande roem en nooit stoppende beweging der dingen delen.

O FORTUNA       

(Marcus Rashford ©afp)

alle ballen zijn rond

de grote zowel als de kleine

ze krijgen een trap en

tollen als jaren

van lente naar winter

van winter naar herfst

kampioenen worden verslagen

dode legendes ten langen leste

Merckx en Cruijff evengoed als Herakles

goden heiligen helden

van veldslagen tempels kerken

arena's stadions Elyzeese velden

alle wielen zijn rond

de kleine zowel als de grote

en niemand houdt de benen

stil

(uit: Herman Leenders, Overstekend wild. gedichten, uitg. De Arbeiderspers, Amsterdam, 2020, blz.65)

HIStory HERstory - Louise in Ieper - 1 -

 

In oktober 2016 bezocht ik in New York het grote en diverse Brooklynmuseum waar ik voor het eerst een tentoonstelling zag rond "her-story". Deze woordspeling in het Engels (his-story en her-story)  wil helpen onze ogen te openen voor een té eenzijdige mannelijke geschiedschrijving. 

In het voorbije jaar kwam op verschillende manieren in verschillende musea het vrouwelijke verhaal uitdrukkelijk aan bod. Vrouwen als scheppende artiesten en niet louter artistiek thema, vrouwen als activisten en als mecenassen, vrouwen als cultuurbouwers (curatoren en museumdirecties).

Zo was er in het musée de la vie romantique in Parijs in de voorbije zomer een expo over "Les Héroïnes Romantiques", in het  Singer Museum in Laren de tentoonstelling "De nieuwe vrouw" (zie berichten op deze blog van 4 november 2022 en erna) en zo loopt nu tot 12 maart in het Ypermuseum (in de Koninklijke Zaal) een expositie over de Ieperse kunstenares Louise De Hem. De expo werd opgemaakt door 11 laatstejaars studenten van de afdeling Beeldende Kunsten van de middelbare school H.Familie. Deze 17-jarigen kozen de werken en maakten een eigen fotografische interpretatie van hun favoriete werk. 

(eigen foto)

We zien hier niet alleen een virtuoze kunstenares maar ook hoe zij hedendaagse jonge kunstenaars in opleiding kan boeien en inspireren. Een intrigerende insteek. 

Naast de foto's van de curatoren is er ook een video-installatie te zien van een hedendaagse Ieperse kunstenares, Edith Dekyndt, een dame met grote internationale uitstraling. Deze video toont een delicaat spel van handen en draden en versterkt zo de delicate schilderijen en pastels van Louise De Hem.

Ferme Ieperse vrouwen die  tonen hoe vrouwen de geschiedenis mee kleur en vorm geven. Nu te zien!