Butoh dans en gemeenplaatsen

In het Concertgebouw van Brugge was er op 6 december laatst een butoh-dansoptreden, met als titel : Umusua, memories from before History.  Het is al de vijfde maal dat ik een butoh-dansvoorstelling heb kunnen meemaken en telkens opnieuw bekoort het mij. De uitgepuurde, meestal zeer trage bewegingen, de witgeschminkte gezichten en torso's, de uitgekiende belichting, de stilte naast de muziek,  het sobere decor en het trage verhaal met een filosofische inslag...allemaal ingrediënten die het geheel tot een uniek gebeuren maken.

(foto's gevonden op het internet)

Na de voorstelling hoorde ik hoe een aantal mensen helemaal niets hadden met wat ze te zien kregen. En dan las ik 's anderendaags in De Standaard een bespreking van een muziek-optreden van Liesa Van der Aa. De recensent Peter Vantyghem eindigt met een bedenking die ik een gemeenplaats zou durven te noemen. Ik citeer letterlijk, maar je kan het gerust overzetten naar een film of een dans of een theaterstuk dat je gezien hebt. "Wie zich liet meedrijven,hoorde een boeiende, transcendente klankwereld. Wie rationeel naar een verhaal en een boodschap zocht, raakte verstrikt in zijn eigen conceptuele premisses. Een interessante, soms frustrerende clash met jezelf."
Maar zoals elke gemeenplaats bevat deze ook een grote kern van waarheid. Wie butoh met zijn westerse hersenen en drang naar ratio bekijkt, geraakt niet verder dan zichzelf en zal dan of in slaap vallen of zich vervelen of zich ergeren, maar hoe dan ook onderweg afhaken. Het vergt een soort ontspannen openheid en inzet om de beelden en hun verhaal te laten insijpelen in je geest en hart.Maar weken later zie je nog het zand naar beneden waaieren, zie je nog het felle rood dat zo contrasteert met de witgekalkte lichamen en je staat nog altijd verbluft over de uiterste lichaams- beheersing van de dansers, zeker in de traagste bewegingen.