Documenta 15 bleef mij verwonderen ondanks het vele doordrammen over alle calamiteiten van onze tijd. Ik was verwonderd over meerdere aspecten van het mens-zijn en het kunst-gebeuren. Ik probeer even op een rijtje te krijgen welke wondere dingen ik mocht zien.
Er is is vooreerst de veelvormigheid en veelkleurigheid van wat er getoond werd. De vele kleuren van de Indonesische collectieven en de Afrikaanse projecten ontstaan in het vaak trieste en grauwe over-leven in de slums van Jakarta of Ségou(Mali) of Nairobi(Kenia) en andere plaatsen of aan de rand van de samenleving (Roma in Budapest).
Er zijn bijvoorbeeld de actiefilms die met minimale middelen worden gemaakt in de sloppenwijken van Kampala (Uganda) met jonge acteurs uit de wijk en jonge regisseurs. Zij maken gebruik van huis-tuin-keuken-informatica tijdens de uren dat er elektriciteit is om hun films te monteren en op te nemen. En ze vertrekken ook nog eens van de eigen gewelddadige leefomgeving in de slums. In deze You Tube film kan je kennismaken met de stichter en bezieler van de Ramon Film Productions. Engelstalige video (4 min.)
Er zijn ook de kunstenaars van het Palestijnse collectief The Question of Funding die in de Palestijnse gebieden actief zijn op sociaal, economisch en cultureel gebied. Er waren in Kassel enkele werken te zien van Mohamad Al Hawajri die beelden uit de Westerse kunstcanon mengt met zijn leefwereld in Gaza. Het levert mooie werken op die voor zich spreken. Ze hoeven geen lange uitleg om toch de universaliteit van de liefde te plaatsen tegenover het geweld van oorlog die begrenst en beknot. Chagall (jood!) en Millet leveren materiaal aan naast de oorlogsactualiteit in Israël/Palestina.
Deze enkele voorbeelden tonen hoe mensen in precaire situaties veerkracht vinden in het scheppen van schoonheid en fantasie. Dit is wat kunst vermag te doen, een wonder van humaniteit tot stand brengen midden mensonwaardige omstandigheden. Ook dat toont deze bijzondere editie van Documenta.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten