Deze laatste beschouwing over de Biënnale van de Schilderkunst is tegelijk een overdenking bij de vele tentoonstellingen die ik in de voorbije maanden zag waarin de curator een presentatie maakt met een sterk activistische inslag. Ik bedoel ermee dat wat getoond wordt een boodschap moet versterken tegen het westerse, mannelijke, blanke, liberale kunstbeleid. In verschillende toonaarden wordt dan uitgelegd hoe eenzijdig onze kunstervaring is en hoe weinig oog er is voor andere verhalen (van vrouwen, anders validen, niet-hetero-mannen, niet-witte mensen,...). Het uitleggerige in zo'n exposities vermoeid me zo want ik word behandeld als een klein, stout kind dat moet bij de les gehouden worden. Het verwijt van niet-emancipatorisch benadering aan het adres van de blanke, westerse enz... belet niet dat de bezoeker op een even on-emancipatorische manier wordt behandeld.
Enige uitleg, zeker als er geen titels zijn of het een abstract werk betreft, kan verhelderend zijn. Zoals in het Museum Dhondt Dhaenens waar bij werken 'Untitled' van de in Rwanda geboren Francis Offman (°1987) de kijker meekrijgt dat de donker bruine delen geschilderd zijn met een pigment dat de schilder zelf maakte uit koffie. Koffie is nu net een product waarmee de vroegere kolonisatoren Duitsland (tot en met WOI) en België daarna grote winsten konden maken.
Bij de abstracte werken van de in Vietnam geboren Anh Trân (°1989) lees ik dan allerlei over on/zichtbaarheid en haar insider-outsider status, maar die uitleg doen mij niet méér zien dan ik al zie: een heftig en krachtig geschilderd werk vol spanning en onrust. Het werk heeft in zich alles om een toeschouwer die zich openstelt ook te raken en te beroeren. Daarom in de eerste plaats bezoek ik ook kunstexposities.
(eigen foto Anh Trân : The world thunderstruck (de wereld is verbijsterd) ) |
Kunst werd én wordt gebruikt voor het vertellen van verhalen allerhande en dat zal zo wel blijven, denk ik. Maar als het verhaal een dwingende eenzijdige boodschap wordt die de visuele (auditieve, ...) ervaring moet overheersen, vraag ik de kunstenaar: heb je dan zo weinig vertrouwen in wat je hebt gemaakt? Is je kunst dan nog wel een kunde?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten