Vier het verschil - Crip stories in Poperinge - 4 -

 In een laatste bericht over de tentoonstelling Crip Stories in en rond het kasteel De Lovie in Poperinge (nog tot 21 september)  wil ik aandacht schenken aan een kortfilm, gerealiseerd door Studio Artilerie (medewerkers van het kunstatelier in vzw De Lovie). Deze kortfilm OTTO toont mensen die op verschillende manieren met kunst bezig zijn (schilderen, beeldhouwen, dansen, zingen, ...). De leidraad vormt een tekst van de Duitse artiest Joseph Beuys, die alle uitingen van het menselijke bestaan als kunst beschouwde. In de kelder van het kasteel loont het om je te laten meedrijven in deze wondere poëtische en filosofische film waar fantasie en werkelijkheid in elkaar vervlochten zijn.

Hieronder enkele stills uit deze kortfilm.

(globaal zicht - eigen foto)

(eigen foto's)

Om deze reeks af te sluiten de vierde strofe van The Crip Song door Piet Devos.

Kreupel, ja kreukel de kunsten

drum met je enige hand

dans je spasmen

beeldhouw je blinde blik

gebaar je verzen

en bevolk bovenal

musea podia agora

met gekreukte echte mensen!

(still uit kortfilm OTTO - eigen foto)

 

Vier het verschil -Crip stories in Poperinge - 3 -

 Nog tot 21 september kan je de interessante tentoonstelling Crip Stories. Kunst nabij en over de grens. in het kasteeldomein De Lovie in Poperinge.

De 'kreupelen' vertellen hier hun verhalen, hun dromen en angsten, hun verwachtingen en ontgoochelingen, hun zoeken, slagen en falen. Iedere artiest heeft een eigen taal en eigen beelden en zo is deze expo een veelkleurige verzameling van verhalen.

Naast video's (bericht 24 aug.) en schilderijen (bericht 26 aug.) zie je ook installaties en assemblages, zoals bij het binnenkomen al in de centrale zaal van het kasteel.

(centraal een installatie van Barbara Massart
en op de achtergrond een schilderij van Géraldine Vink
eigen foto)

In de grote zaal op de eerste verdieping van het kasteel kan je rondwandelen tussen twaalf assemblages van Hendrik Heffinck, gemaakt uit recuperatiematerialen die de artiest her en der vindt.

(een assamblage van Hendrik Heffinck - eigen foto)

De kelder van het kasteel biedt dan plaats aan een kamervullende installatie van Jurgen Facon. Zijn droom is aanvaard te worden als artiest. De installatie in De Lovie kreeg van Facon de titel Bondage.

Hij verwijst naar verbinding en zijn wil om tot een dialoog te komen met de toeschouwers. En wat is er meer verbindend dan het tafelgebeuren??? Maar deze installatie laat je verwonderd achter omdat hij bij alles via teksten en opstellingen de kijker aanmoedigt om deel te worden van deze zoektocht naar verbondenheid.

(Jurgen Facon : Bondage -overzicht - eigen foto)

(Jurgen Facon : Bondage -detail- eigen foto)

Vier het verschil - Crip stories in Poperinge - 2 -

 Nog tot 21 september kan je in Proven (deelgemeente van Poperinge) op het kasteeldomein De Lovie de bijzondere expo bezoeken "Crip Stories. Kunst nabij en over de grens". 

In het kasteel is er een ruim en gevarieerd aanbod te zien van verhalen van en door cripartiesten. Hier een zeer kleine greep uit de vele vaak boeiende, humoristische en ontroerende verhalen die je verbeeld ziet in deze tentoonstelling. 

Carlo Buyck heeft een atelier in Studio Borgerstein (Sint-Katelijne-Waver) waar hij onophoudelijk tekent en schildert. Hij verzamelt beelden in tijdschriften dan uitwerkt tot een schilderij. Carlo praat niet maar gaat in dialoog via zijn werk. 

(Carlo Buyck - eigen foto)

In hetzelfde atelier waar Carlo Buyck werkt, is ook Monica Laroche actief. Ze leest veel in meisjesbladen en wat ze leuk vindt, schrijft ze integraal over. Ze voegt er ook teksten aan toe over zichzelf. Zo schrijft ze gaandeweg aan zichzelf, zoals hieronder over verliefdheid.

(Monica Laroche : Verliefd - eigen foto)

Een ander buitenbeentje is de Franse beeldhouwer en schilder Francis Marshall, die opgeleid is tot houtbewerker en les gaf in de Ecole d'Art in Le Havre (1977-2014). Hier zie je een paar schilderijen van hem, kleine werken die in een grote, brede eenvoudige lijst zijn gevat. Op deze lijst schrijft hij dan poëtische titels en verzen. Een bevreemdende sfeer ademt uit zijn schilderijen, zeker door de combinatie van beeld, woord en formaat.

(Francis Marshall : College du Rosaire - eigen foto)

Vier het verschil - Crip stories in Poperinge - 1 -

Tot 21 september kan je in en rond het kasteel De Lovie in Poperinge naar een bijzondere tentoonstelling: een samenwerking tussen vzw Wit.h en vzw De Lovie die een forum biedt aan kunst die in de loop van de voorbije decennia gelabeld werden onder meerdere namen zoals outsiderkunst, deviant art, art brut of soms naïeve kunst. 

"Crip is de trotse geuzennaam voor iedereen die afwijkt van het normale, het gepaste, het herkenbare. Het begrip staat voor een houding en niet voor een label." wordt gemeld op de website van de tentoonstelling. Het begrip crip heeft zijn wortels in het Engelse woord voor kreupel (cripple) en werd gebruikt als scheldwoord voor mensen met een beperking.

De titel van de expo "Crip Stories" zegt al dat het verhaal bij en in de kunstwerken belangrijk is. De ondertitel "Kunst nabij en over de grens" kan je letterlijk nemen, want De Lovie ligt in de Poperingse deelgemeente Proven, nabij de grens met Frankrijk, maar figuurlijk gaat het natuurlijk over de grenzen van wat 'normaal' is en wat niet. 

De blinde schrijver, vertaler en literatuurwetenschapper Piet Devos (1983-2024) schreef in 2023 "The Crip Song".  In de kapel kan je hem dit lied nog horen zingen. Hieruit de derde strofe :

"Vier jouw verschil

met je traagte en je zwaarte

langs de bochten in je gedachtegang

door de schaamte heen

naar zoekend samenspel

in pijn en plezier

van begeerlijk eigenlijvig zijn"

In de grappige video Comment ça va (2020)  met Wim Opbrouck en Johan Geenens zie je zo'n staaltje van zoekend samenspel.

(still uit video Comment ça va - eigen foto)

Een heel andere video toont een ander soort zoekend samenspel. Thomas Baert, textielkunstenaar met downsyndroom, heeft zijn vader verloren en hij maakte een mooie videofilm rond deze ingrijpende levenservaring samen met coscenarist Lukas Bossuyt. Na de dood in de hemel laat ons meekijken naar dit stukje autobiografie door de ogen van Thomas. Leuk, ontroerend, naïef,  ontwapenend, bemoedigend, warmmenselijk. Door de video via een klein oud TV-scherm te tonen wordt de bezoeker uitgenodigd even te gaan zitten om zich open te stellen voor dit intieme verhaal. 

(still uit "Na de dood in de hemel" - eigen foto)

Naast deze en andere video's en beeldende kunst zijn er verspreid over het kasteeldomein ook intrigerende geluidsfragmenten te horen. Een omweg zeker waard.

Ver(s)beeld - Demets ziet Raveel

 

De verzen van Paul Demets zijn geen beschrijvende gedichten bij een schilderij, maar ze zoeken hoe de picturale poëzie van Roger Raveel een verbinding maken met de literaire poëzie van Demets. De bundel Het web van omtrek (uitg. Poëziecentrum, Gent, 2021) is in zeven afdelingen opgesplitst. Het vers hieronder bij het schilderij 'Op zoek naar de oorsprong' (1988) is het zevende en laatste vers in de zesde afdeling. De titel van die afdeling is "Veldwerk" en heeft een citaat mee van de Franse filosoof Maurice Merleau-Ponty : "Nu eens is er tussen mij en de gebeurtenissen een zekere speelruimte die mijn vrijheid intact laat zonder dat zij ophouden mij te raken. Dan weer, daarentegen, is de geleefde afstand tegelijk kort en te groot."

De speelruimte van schilder en dichter en nog zoveel meer...

(Roger Raveel : Op zoek naar de oorsprong , 1988)

7.

Boven het koren strijkt wind azuur de hoogte

in. Het land oefent afstand met de wilgen. Hier

is heimwee een hond in een straatje, de palen,

het wasgoed tussenin. Tijd is steeds op reis.

Hoe het dorp daar zo rustig bij blijft, de dood

sprekend een straat, asfalt in penseelstreken. En dat

je hand in één trek de ruimte schept, helder

als papier. Dat jij die vastneemt en streelt en bekijkt

als een ansichtkaart, zo beeld ik me in,

is een gedicht. Je handen, dansend, lezen mij

in de nerven de les. Ze beschrijven waar we nooit

aankomen, een plek zonder adres.

(uit: Demets, Paul, Het web van omtrek, uitg. Poëziecentrum, Gent, 2021, blz. 56)

In de sporen van Ed Hoornik - Mariëlle Matthe

 In een vorige post (11 augustus) kon je lezen 

hoe Surinx het bekende gedicht 

over "Hebben en zijn" van Ed Hoornik 'herschreef'.

Op een heel andere manier  

herschrijft Mariëlle Matthee dit gedicht. 

Je kan erin de ervaringen lezen 

van iemand die gevlucht is uit het Oosten 

en hoe deze vlucht voerde naar een samenleving 

die op heel andere waarden gestoeld blijkt. 

De vluchtervaringen, 

de drang naar leven met de geliefde in vrijheid 

en de poging om een nieuw alfabet te leren... 

Inhoudelijk dicht bij Hoornik, 

maar op een heel persoonlijke manier 

tot vers gesmeed.

(eigen foto)

ANDERMANSBELANG

tel de bielsen onder het mos. laat de rails langs

je levenslijn glijden. roest schuurt lot niet gelijk

blijf tellen. elke biels staat voor een goede daad

niet verricht. nee, ga niet zitten graven. laat het mos

adem diep in. weet je nog dat je onder het hek

glipte en met je oor op spoor het rinkelende buffet

in de nachttrein naar Wenen verwekte, je leraar Duits

volgde in toekomst door een ander bezet. splinters

haken in hartlijn vertakken langs aders. de grenzen

van jouw taal zijn de grenzen van jouw wereld. je houdt

niet van grenzen. wel van mensen. die mag je nu vergeten

laat alles maar los. het gaat nu enkel om efficiëntie

en resultaat. laat je niet afleiden door andermansbelang

bielsen zijn ladder naar. tel tot tien. en bij tien

(uit: Het Liegend Konijn, 2025/1 , blz. 139)

De wereld als schouwtoneel of als slagveld?

(©uwkringding.be)

Door de dagelijkse beelden van oorlogstoestanden in Gaza, Oekraïne, Afrika... kunnen we niet vergeten dat we in westelijk Europa leven op een geprivilegieerde plek  zonder allesomvattend wapengeweld en zonder dagdagelijkse doodsdreigingen.

In het laatste nummer van Het Liegend Konijn (2025/1, blz. 182) is een gedicht gepubliceerd van dichter Erik Spinoy die de slagvelden van de grote wereld laat ineenvloeien in de slagvelden van de kleine mensenlevens. 

Roodkapje en de wolf loeren mee om de hoek.

OORLOG EN VREDE (1)

'Medemens : gelijke en spiegelbeeld.'

'Naaste : bemin haar als Uzelf.'

'Buurman : beter dan een verre vriend.'

V-- ziet U ongelovig aan.

De mens een wolf voor de mens.

De wolf een mens voor de wolf.

Weerwolf, medeweerwolf.

Eens vallen ze af : de fraaiste, liefste

smetteloos witst gekalkte maskers.

Onzalig zijn de argelozen.

Onzalig zijn de zuiveren van geest.

Zulke grote ogen, zulke scherpe tanden

zulke sterke harige poten in het bed

het huis dat U vertrouwd en veilig en

alleen het Uwe scheen.

Is pacifisme naïef? 

Is vertrouwen in de andere argeloos?

Wordt onze veiligheid gegarandeerd door 'wolvenmanieren'?

Wat is masker en wat niet als we het gelaat van de andere zien?

Bij nacht en ontij In Flanders Fields

 Nog tot 4 januari 2026 is er een bijzondere extra reden om het Ieperse In Flanders Fields-museum over Wereldoorlog I te bezoeken. Over deze donkere vier jaren die onze wereld blijvend hebben hertekend geraken we niet uitgepraat. Oorlog op industriële schaal met alsmaar nieuwe technologische middelen blijft sedertdien een constante waarbij kleine mensen getraumatiseerd geraken en littekens meedragen over generaties heen.

Bepaalde aspecten van een oorlog zijn niet te bevatten tenzij we vragen aan artiesten om het onbevattelijke alsnog min of meer bevattelijk voor te stellen. Het IFF-museum heeft sedert 1999 een traditie uitgebouwd om kunstenaars een nieuw te creëren werk te laten maken als artist-in-residence. 

Nu is het kunstenaarskoppel Reniere&Depla te zien met een reeks van 45 schilderijen. Titel van deze expo is "Nightwalker". De artiesten wonen nu deels in Watou en deels in Buire-au-Bois (Frankrijk, departement Pas-de-Calais). Ze ontdekten dat ze deze plaatsen a.h.w. deelden met de Brits oorlogsdichter Ivor Gurney (1890-1937). Deze soldaat werd op 12 september 1917 gewond door gas en afgevoerd naar Engeland. Naast de lichamelijke klachten was Gurney heel zijn leven lang psychisch kwetsbaar zodat hij de laatste vijftien jaar van zijn leven verbleef in een psychiatrisch centrum.  Gurney was getalenteerde dichter en musicus maar zijn frontervaringen kon hij slechts stamelend uitschrijven, gefragmenteerd, gehakt. In nachtwandelingen vond hij vaak innerlijke rust.

Reniere&Depla zijn ook fervente nachtstappers die al deze verwantschappen met Gurney proberen uit te drukken in een reeks van 45 schilderijen, tentoongesteld als een soort panorama, maar een verbrokkeld overzicht zoals de poëzie van Gurney ook heel vaak heel versplinterd overkomt. Er is één vers van Gurney dat uitdrukkelijk gaat over een nachtwandelende soldaat in Buire-au-Bois, nl. Crickley Hill. Gurneys wandelingen maken herinneringen wakker aan zijn thuisstreek nabij Gloucester en de Severn vlakte en ook Crickley Hill. 

De schilderijen van Reniere&Depla in het IFF museum tonen een hele reeks nachtlandschappen die in hun vaagheid bij de toeschouwer veelsoortige associaties en herinneringen wakker maken. Dreiging en cocooning, stilte en gedonder, hoop en angst, verlorenheid en gevonden worden, 1917 en 2025...

(Reniere&Depla : Nightwalker - fragment -eigen foto)

Terwijl je rondkijkt hoor je op de achtergrond het gedicht "Crickley Hill" als lied gezongen door Wilfried Van den Brande met pianobegeleiding door Maciej Pikulski. 

Nu wij op onze planeet allemaal rondlopen als nachtwandelaars die in het donker zoeken naar een lichtpunt en houvast, biedt deze expo ons de gelegenheid om de zoektocht naar een meer menselijke samenleving verder te zetten en uit te diepen.

(Reniere&Depla Nightwalker - fragmenten - eigen foto's)

Algoritmes

 De digitale wereld bepaalt meer dan ooit onze levens. We zeggen dan nogal gemakkelijk : de algoritmes bepalen ons leven.

Een eenvoudige uitleg over wat algoritmes zijn toont onderstaande video.

In ons dagelijks leven laten we veel over aan computers (smartphones, telefoons, tablets, PCs, ...) maar lukt het nog te leven zonder de algoritmes? In een gedicht vol humor stelt Luuk Gruwez zich een gelijkaardige vraag (verschenen in Het liegend konijn, 2025,/1, blz.66).

AANMANING

Dit is geen spam en mogen we hopen

dat u geen robot bent? Wij, van hogerhand,

 zijn na inspectie door onze experten

en de dubbelcheck van een ad-hoccommissie

helaas tot het besluit gekomen dat wij u

abusievelijk een van de twee entiteiten die wij

u hebben toegekend, de vrolijkheid

en de melancholie, boventallig hebben uitgekeerd

tijdens de verdeling van de karakteristieken

en convenanten van het ondermaanse.

Mocht u dit schrijven al eerder hebben ontvangen,

zelfs beantwoord, dan mag u het alsnog negeren.

Na tegenexpertise, vrolijkheid en melancholie

evenredig wikkend en wegend, alsook

alle varianten ervan, zowel de harde als de zachte,

moeten wij u thans op straffe van een dwangsom

en met excuus voor wat enkel onze omissie was

beleefd een partiële restitutie vragen.

Ook al faalt op dit punt nog steeds

jammerlijk en onbegrijpelijk de wet.

Wel laten wij u bij wijze van gunst de keuze.

Behoudt u de vrolijkheid of de melancholie?

De vrolijkheid doet kristallen glazen rinkelen,

die daarna soms in scherven vallen. Zij doet schuddebuiken,

kelen zuchten, jubelen. Zij bevochtigt genitaliën.

Alle begrip dus als u stelt: 'Edelachtbaren, laat u mij

maar de melancholie, la malinconia, ninfa gentile!

Van vette pret, meer dan van verdriet, stinkt de adem.

U had toch niet, al was het maar voor even,

gedacht dat daarmee valt te leven?'

De dichter overziet twee van de meest karakteristieke eigenschappen van zijn eigen dichterschap, humor en melancholie, tegen het licht van de digitale samenleving waarin ook gevoelens worden ingekapseld binnen algoritmes. 

Valt daarmee te leven???

Hoogzomer !!

 De zonnebloemen in de tuin

stralen het uit : het is zomer...,

meer nog : het is zomerste zomer!

1 augustus

In de sporen van Ed Hoornik -Achilles Surinx

 In de klassieke kunstenopleidingen volgden de leerlingen een traject van interpretatio (vertalen; parafraseren) over imitatio (navolgen; imiteren) naar aemulatio (overtreffen). Dit klassiek romeinse schema werd herontdekt in de renaissance en werd gebruikt voor alle soorten opleidingen (schrijven; schilderen; beeldhouwen) tot begin 20ste eeuw. Maar zelfs grote meesters als Picasso of Van Gogh hernamen hun grote voorbeelden zoals Velasquez of Millet. 

Ook in de poëzie merken we dat. Een klassieker in de Nederlandstalige poëzie is een sonnet van Ed Hoornik (1910-1970) dat bij Achille M. Surinx (1941) tot een parafrasering heeft geleid. Hier kan je ze allebei lezen en zelf vergelijken. Eerst Hoornik.

OP SCHOOL STONDEN ZE...

Op school stonden ze op het bord geschreven,

het werkwoord hebben en het werkwoord zijn;

hiermee was tijd, was eeuwigheid gegeven,

de ene werkelijkheid, de andre schijn.

Hebben is niets. Is oorlog. Is niet leven.

Is van de wereld en haar goden zijn.

Zijn is, boven die dingen uitgeheven,

vervuld worden van goddelijke pijn.

Hebben is hard. Is lichaam. Is twee borsten.

Is naar de aarde hongeren en dorsten.

Is enkel zinnen, enkel botte plicht.

Zijn is de ziel, is luisteren, is wijken,

is kind worden en naar de sterren kijken,

en daarheen langzaam worden opgelicht.

(uit: van Herreweghen, Hubert en Spillebeen, Willy, Dingen die niet overgaan. Een bloemlezing poëzie uit Vlaanderen en Nederland 1945-1985. Uitg. Davidsfonds, Leuven, 1985, blz. 100)

(©Preach-it.nl)

Surinx alludeert heel duidelijk op het sonnet van Hoornik, maar zijn invulling van hebben en zijn klinken iets anders. Het hebben is hier het domein van de cijfers, het zijn het domein van de letters. Waar Hoornik het schoolbord gebruikt als aanzet tot zijn filosofisch getinte gedicht, vormt het bord bij Surinx de rode draad en roept allerlei schoolherinneringen op.

HET SCHOOLBORD

Hebben en zijn, ik hoorde pas

later hoe zij samen bestonden.

Cijfers en tekens wisten geen

raad met aarzeling en onbegrip.

Woorden kwamen en gingen.

Achter een grijs gordijn groeiden

verhalen vol haken en ogen.

Gedachten stonden te dikwijls stil.

Onbewogen droeg je eindeloze

sommen die me kwelden, maar

soms ook de wondere kleuren

van een meesterlijk landschap.

Als de wissers kwamen, werd

je kaal en dan door water zwart.

Alleen die zesentwintig mooie letters

bleven, zogezegd het alfabet.

(uit: Surinx, Achille M., Wat het voorstelt. Gedichten 1989-2017. Wevelgem, uitg.Aleph Press, 2017, blz. 54)

Ver(s)beeld : Szymborska ziet Bruegel

 

De Poolse dichter en Nobelprijswinnaar Literatuur Wislawa Szymborska is een dame die héél goed kan kijken en haar kijkervaringen krijgen dan vaak een uitweg in een vers. Hier een vers over een schilderij van Pieter Bruegel dat behoort bij de collectie van de Gemäldegalerie Berlin. "De twee aapjes" zijn afgebeeld in een nis die uitkijkt op de haven van Antwerpen en is geschilderd in 1562.

(©Wikipedia)

De dichter is lekker dubbelzinnig...heeft ze het over haar examen en zijn de apen de ondervragende proffen of zijn het alleen gedachtenkronkels achteraf?? Aan de lezer dus...

Een gedicht voor deze vakantieperiode om vanop afstand het schoolgebeuren te bekijken!

TWEE APEN VAN BRUEGEL

In mijn droom zie ik me weer bij het eindexamen:

voor het raam zitten twee geketende apen,

achter het raam verglijdt de lucht

en kabbelt de zee.

Ik heb het over de geschiedenis van de mens.

Ik stamel en ik stuntel.

Een aap gaapt me aan, luistert ironisch toe,

de andere schijnt te sluimeren -

maar als na een vraag een stilte intreedt,

fluistert hij me het antwoord in

met een licht gerinkel van zijn ketting.

(uit: Szymborska, Wislawa, Bloemlezing, samengesteld door Jeannine Vereecken, uitg. Poëziecentrum, Gent, 2001, blz.61)

Gedateerd - zeven augustus

 

De natuur is altijd weer een vindplaats voor de dichter. 

Een stromende beek of rivier en een veel belovende zomerochtend

zijn twee zo'n thema's die dichters uitnodigen 

tot verzen over beloftevolle liefde en vruchtbaar leven.

De verliefde jonge Federico Garcia Lorca (1898-1936) 

verliest zich in zijn geboortedorp in het geluid 

van de voorbijstromende rivier de Genil. 

OCHTEND

     7 augustus 1918

     Fuente Vaqueros

     Granada

(Lorca - ©kostanieuws)

     Voor Fernando Marchesi

En het lied van het water

Duurt eeuwig.

Het is het innige sap

Dat de velden laat rijpen.

Het is bloed van dichters

Die hun zielen lieten

Verdwalen op de paadjes

Van de Natuur.

Wat een harmonieën vergiet het

Als het uit de rots opborrelt!

Met zijn zachte cadansen

Geeft het zich over aan de mensen.

De ochtend is helder.

Rook komt uit de schoorstenen

En die rokende armen

Tillen de nevel op.

Luister naar de ballades

Van het water op de populieren.

Vogels zonder vleugels

Verloren in het gras!

De zingende bomen

Knakken en verdrogen

En serene bergen

Worden vlaktes.

Maar het lied van het water

Duurt eeuwig.

(uit: Lorca, Federico Garcia, Verzamelde gedichten. Vertaald en toegelicht door Bart Vonck, met een nawoord van Hagar Peeters, Amsterdam, uitg. Athenaeum-Polak & Van Gennep, 2009, blz. 27-28)

In extase in Museum Parcum

 Nog tot en met 9 november kan je in Museum Parcum (Abdij van Park in Leuven) mee op zoektocht naar extase. Dit museum zoekt de verbinding tussen religie en beeldende kunsten. In de nu lopende tentoonstelling wordt een brug gelegd tussen de vele mystiek bewogen vrouwen die in onze contreien leefden in de 12e-14e eeuw en hoe mensen van de 21ste eeuw zoeken naar trance en extase.

De titel van de expo maakt al deze brug : ecstacy (XTC) als hedendaagse veel gebruikte bewustzijnsveranderende drug enerzijds en het middelnederlandse  orewoet dat zoiets betekent als geestelijke gloed, drift, extatisch verlangen. Ons woord woede is daaraan verwant. We kennen bijvoorbeeld de uitdrukking 'buiten zichzelf van woede'.

Ecstacy verwijst natuurlijk naar extase, een bewustzijnstoestand waarbij men a.h.w. buiten zichzelf treedt.

(video van Tianzhuo Chen - eigen foto)

Hiermee zijn alle ingrediënten aangegeven voor deze overzichtelijke tentoonstelling op het snijvlak van religie, geschiedenis en hedendaagse kunst. Schilderijen, sculpturen, installaties en video's vertellen dit dubbelverhaal over vroeger en nu, maar vooral over de constante drang van mensen om zichzelf te verliezen in een groter geheel. Het middeleeuwse allesverterende Godsverlangen is vervangen door een hedendaagse hang naar een zichzelf verliezen in een roes (danstrance, runners high, versmelting met natuur, etc.). De expo toont ook dat al deze ervaringen heel individueel bepaald zijn. De middeleeuwse vrouwen zochten naar eenheid met Christus (medeleven en medelijden) wat vaak uitmondde in extatische ervaringen, terwijl de hedendaagse mens zelf probeert een trance op te wekken. 

(links Lutgardis wisselt haar hart uit met Christus
en vooraan zweeft de heilige Christina- eigen foto)

Van alle tijden blijkt het te zijn 

dat mensen zoeken hun eigen grenzen te overstijgen. 

Deze expo biedt een boeiende blik 

op dit existentiële verlangen 

om buiten zichzelf te treden.

Museum MORE - expo POP MODELS -2-

 Het museum voor modern realisme in Gorssel heeft nog tot 28/09 de tentoonstelling Pop Models over Europese Pop Art waarbij de plaats van de vrouw daarin wordt onderzocht.

In een vorig bericht kon je hier al over lezen.

Hier nog een nadere verkenning. De Europese Pop Art beweging sloot meer aan bij de Europese kunstgeschiedenis met allerlei visuele verwijzingen naar de kunstcanon. Daartoe werd er ook vaak gebruik gemaakt van collagetechnieken, in de lijn van de dadaïsten. 

Hier eerst een collage van de Schot Eduardo Paolozzi  (1924-2005) die een drieluik maakte met als dragend beeld schilderijen uit de 15e en 16e eeuw. Hieronder zie je het centrale paneel van een werk dat de titel meekreeg Renaissance (triptich). 

(eigen foto)

De Belgische Evelyne Axell maakte in 1970 een collage die in de titel verwijst naar "mei 68" van twee jaar daarvoor. De figuren die we zien verwijzen uitdrukkelijk naar de toen heersende popcultuur met sitt-ins, het Afrokapsel van Angela Davis e.d. maar knipogen ook naar o.a. 'Dejeuner sur l'herbe' van Manet en 'Het vlot van Medusa' van Géricault. Deze collage baadt ook in een feministische sfeer.

(Evelyne Axell : Le joli mois de mai -eigen foto)

Deze expo biedt een boeiend verhaal met mooie werken en heeft oog voor de ambiguïteit die er toen uitging van deze pop art. 

Museum MORE - expo POP MODELS -1-

 In het museum voor modern realisme MORE in Gorssel is er nog tot 28 september de tentoonstelling Pop Models. Het gaat over de vrouw die in de Europese popart-beweging (jaren 1950-1970)  centraal wordt geplaatst. Deze plaats blijkt nogal meerduidig : stereotypen bevestigend én aanzet tot feministisch activisme; consumptiebevorderend en maatschappijkritisch. Veel hangt af van de ingesteldheid van de toeschouwer. Maar bij dit alles zijn stijl en motieven ontleend aan populaire media zoals film, televisie en reclame. De tentoonstelling maakt vaak ongemakkelijk. Dat is ook mooi aan deze expo.

(Eulalia Grau : Bride and Dishwasher 1973 - eigen foto)

Enkele zichten van de zalenopstelling.

(Met bovenaan een vroeg werk van Panamarenko - eigen foto)

(eigen foto)