dinsdag 9 december 2025

De zee herontdekken in Gent - 3 -

 In dit afsluitend bericht over de expositie van foto's van Stephan Vanfleteren in dialoog met marine-schilderijen wil ik stilstaan bij enkele begeleidende teksten. De informatiepanelen over de tentoonstelling Transcripts of a sea (nog tot 4 januari) worden aangevuld met quotes van bekende personen over de zee. De veelvormigheid van de zee, haar vele gedaanten en kleuren, de grote verscheidenheid aan emotionele impact op mensen komen in deze citaten enigszins tot hun recht.
"De zee is geen landschap,
  het is de ervaring van de eeuwigheid." (Thomas Mann 1875-1955)

"Hoe ongepast is het om deze planeet
  Aarde te noemen, terwijl het overduidelijk
  Oceaan is." (Arthur C. Clarke  1917-2008)

De Spaanse dichteres Concha Méndez (1898-1986) hoorde bij de zogenaamde generatie van '27 samen met de bij ons meer bekende Federico Garcia Lorca. Zij vluchtte met haar man en kinderen voor de Spaanse burgeroorlog naar Londen en dan Parijs. In 1939 gingen ze naar Cuba om zich vanaf 1944 definitief in Mexico te vestigen. 
Hier een van haar vele gedichten over de zee, geschreven in Havana...

VROEGER GING IK NAAR ZEE...

(Stephan Vanfleteren : Transcripts of the Sea - eigen foto)
Vroeger ging ik naar zee
en mijn hart begon
te zingen in mijn borst.

En toen ik de zee niet zag
had ik genoeg aan de aarde
om mijn blijdschap te uiten.
En soms was het de hemel,

of een lied, of twee ogen
die me van de grond optilden.

Als ik nu naar de zee kijk,
hoor ik mijn hart
en ik begin te huilen.
(uit : Concha Méndez in : Poëziekrant 2025, nr.5)

In dit vers klinkt door hoe de zee voor ontheemden tegelijk een  toevluchtsoord is én een plek van pijn en confrontatie met een ontvluchtte, verloren of gedroomde thuis.

De Libanese dichter Kahlil Gibran (1886-1931) wordt in de expo geciteerd met deze quote :
"Er wordt gezegd dat een rivier beeft
  van angst voor zij in zee vloeit.
  Niet omdat ze verdwijnt in de oceaan,
  wel omdat ze de oceaan wordt."

En een laatste korte zin waarbij géén auteur stond vermeld, 
waardoor ik vermoed dat het een gezegde is van Vanfleteren zelf...?

"Aan zee zijn we allemaal weeskinderen."



Geen opmerkingen:

Een reactie posten