Onze samenleving bewierookt wie 'succes' heeft in het leven : geld, goede job, huis, goede partner... Die persoon kan ten volle deelnemen aan het consumeren van velerlei goederen en diensten : restaurants, hotels, reizen, eventueel huispersoneel, huizen, auto's...
Dit succesplaatje is als een foto waar alle schaduwen worden weggewerkt. Het is alsof er in het leven alleen maar zomer is.
Maar in ieder leven zijn er donkere kantjes van tekortkomen, falen, ziekte of handicap, verdriet om personen of kansen die gemist worden. Al hoort dit ook bij het mens-zijn, toch handelen we alsof we ons schamen over de schaduw in ons leven. Zeker als het rouwen betreft, slagen de meeste mensen er niet in dit een plaats te geven in het dagelijkse leven. Rouw is als een smet, als een open wonde.
De jonge Zuid-Afrikaanse dichteres Koleka Putuma (°1993) schrijft in haar debuutbundel 'collectief geheugenverlies' (uitgegeven bij Poëziecentrum, Gent, 2020, vertaling door Ludo Abicht) een hele afdeling lang [begraven geheugen] over vele facetten van rouwen om een overledene. Hoe rauw rouw kan zijn lees je in deze reeks verzen. Maar je kan deze afdeling ook lezen als een schreeuw om rouw niet te verzwijgen of te verbergen.
Hier een van de verzen over rouwen:
in het openbaar
Rouw in stilte.
De wereld wil je niet horen sterven.
Vooral niet wanneer zij de revolver vasthoudt.
(je zwijgen is te luid voor deze lawaaierige plek)
Je bent een tumor.
Je kan het voelen
aan de manier waarop ze jouw verlies met hun toegeknepen ogen en rouwbetuigingen naspeuren.
Hun gefluister doet je voelen alsof je iets bent dat op alle verkeerde plekken groeit,
iets dat verwijderd moet worden om ontleed en ongemerkt te worden.
Open wonden maken mensen onbehaaglijk (dat weet je).
(uit: collectief geheugenverlies, blz. 60)
Ook midden de stralende zomer zijn er mensen die leven met een open wonde. Wie daar een glimp van wil opvangen kan op een willekeurige dag op een willekeurige begraafplaats wandelen en mensen zien komen en gaan, en graven zien met verse bloemen en net ontstoken kaarsen...getuigen van een verlies dat in stilte schreeuwt.
En dan denken we nog niet aan de rouw om verloren jobs, verloren gezondheid, verloren liefdes.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten