Wie, zoals ik, geboeid is door Wereldoorlog I, kijkt met ontsteltenis naar de beelden van de oorlog in Oekraïne want ze doen denken aan wat de Westhoek overkwam nu al meer dan honderd jaar geleden. Tot puin geschoten steden en dorpen, haastig gemaakte graven voor gesneuvelde soldaten, de burgerslachtoffers die altijd weer kind van de rekening zijn, loopgravenstelsels, enzovoort.
De Franse dichter-soldaat Guillaume Apollinaire dichtte erover en zijn poëzie is op haar beurt inspiratie voor de Vlaamse dichter Michaël Vandebril (°1972), zoals we ontdekten in Het Liegend Konijn (2022/1, blz.212).
 |
| (Bleuet Farm Cemetery ca. 1920 ©Westhoek.be) |
DE KNEKELBERG
Il y a des croix partout de-ci de-là
-Guillaume Apollinaire-
er is tenslotte deze oude wereld
verlangend naar een wals
van scherven en kogelglans
er zijn ook de hoofden glimmend
van luizen en glorie die
oliegladde lopen zuigen
en er is het niemandsland dat
zwartgeblakerd in de zon
wordt genomen in de kont
er zijn de loopgraafvoeten
wekend in de smurrie
van geronnen paardenbloed
er is de vleesvretende heuvel
die naamlozen verteert
voor myope engelogen
en er is tenslotte deze oude wereld
overgroeid door loof en zoden
en opnieuw verdorven hoop
Apollinaire beleefde de oorlog van in de eerste linie en Vandebril slaagt erin om de kloof tussen de mooi aangelegde militaire begraafplaatsen anno nu en de chaotische macabere nabijheid van de overleden medesoldaten anno 1915-1918 op te roepen.
Over de begraafplaatsen en hun geschiedenis en betekenis in de Westhoek kan je nog tot 18 februari 2024 de tijdelijke tentoonstelling 'For Evermore' bezoeken in het In Flanders Fields Museum.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten