zaterdag 3 juni 2023

Women Talking - een verhaal : feit en fictie

 Onlangs zag ik in de filmzaal de aangrijpende film "Women Talking", geregisseerd door Sarah Polley en gebaseerd op een boek met dezelfde titel van Miriam Toews.
(Miriam Toews ©The Guardian) 


De aanzet van het boek was een krantenbericht over een misbruikschandaal in een mennonieten kolonie. 
De mennonieten bannen zo veel als mogelijk de moderne samenleving uit hun leven : geen internet, geen radio of tv. Ze spreken hun eigen taal, plautdietsch (een soort oud-nederlands/duits) en zijn heel traditioneel gekleed. De vrouwen in wijde lange rokken met witte hoeden, de mannen dragen een hoed, een salopette en een geruit hemd. Ze verplaatsen zich met paard en koets. Ze vormen eigen, afgesloten gemeenschappen in afgelegen gebieden en leven van landbouw. Ze leven volgens een zeer strenge conservatieve lezing van delen uit de Bijbel. 
Tussen 2005 en  2009 worden tientallen vrouwen en meisjes in een kolonie in Bolivia verkracht nadat ze gedrogeerd werden door een product dat wordt gebruikt om koeien te verdoven. Nadat iemand op heterdaad werd betrapt, worden uiteindelijk acht verkrachters aangehouden en veroordeeld.
Tot hier de feiten...


Maar de Canadese schrijfster, zelf opgegroeid in een mennonieten kolonie, maakt er een eigen verhaal bij. De mannen van het dorp gaan naar de stad om de daders die werden opgesloten op borgtocht vrij te krijgen. Ze zijn twee dagen weg en in die tijd willen de vrouwen uitzoeken wat hun houding zal zijn.
Vanuit hun geloof zouden ze de daders bij terugkomst moeten vergeven of er dreigt uitsluiting uit de gemeenschap. Willen ze dat? Of willen ze zich verzetten tegen de mannelijke dominantie? Of willen ze wegtrekken en de mannen alleen achterlaten? 
De meeste vrouwen weten het niet zo goed. Uiteindelijk zullen de vrouwen en meisjes van twee families tot een besluit moeten komen, dat door alle andere vrouwen zal aanvaard worden. Een soort afvaardiging dus. Maar in die gemeenschap hebben de vrouwen niet leren lezen en schrijven. Een man, ooit als kind met zijn moeder verbannen omdat moeder te 'opstandig' was, is teruggekeerd naar de kolonie, maar mocht niet mee naar de stad. Alle feiten waren gebeurd voor zijn terugkomst én de gemeenschap weet nog niet goed of ze hem wel terug willen. Deze man die tijdelijk actief is als leraar is gevraagd om een schriftelijk verslag te maken van de gesprekken. Het boek brengt dus deze gesprekken over zo'n wezenlijke vragen als: blinde gehoorzaamheid of eigen verstand volgen? , wanneer zijn we vrij of onvrij?, is weggaan ook vluchten of niet?, is vergeven niet sterken dan wraak?, hoe ver kunnen we iemand vertrouwen? zijn we sterk genoeg om te weerstaan als we blijven?
Een boeiend verslag en hoewel het fictie is, is het toch héél waar en ook reëel. Want alle vrouwen (en mannen) die slachtoffer waren van dit (en enig ander) misbruik zullen wel soortgelijke gedachten hebben gehad.
Zo overstijgt de schrijfster de feiten die aanleiding vormden voor haar boek.  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten