Zoals in een vorig bericht al meegedeeld, was ik zwaar onder de indruk van de documentaire film van Johan Grimonprez over de woelige maanden rond de onafhankelijkheid van Congo en over de moord op Patrice Lumumba, eerste premier van dat land.
Vorig bericht belichtte ik de rol van de muziek en het belang van de natuurlijke rijkdommen van Congo, nu wil ik even stilstaan bij het feit dat het 'zwarte' continent opeens massaal in de belangstelling kwam te staan.
(Andrée Blouin tijdens verkiezingsmeeting voorjaar 1960 ©New York Times) |
Tussen verschillende Afrikaanse landen waren er na wereldoorlog II intense contacten gegroeid die zich bogen over thema's als dekolonisatie, zelfbestuur en onderlinge samenwerking. In april 1955 hadden vele toenmalige onafhankelijke landen uit Azië en Afrika samen gezeten en besloten om in de Koude Oorlog tussen het democratische Westen en het communistische Oostblok géén partij te kiezen en zich neutraal of 'ongebonden' op te stellen. In deze sfeer groeide bij vele Afrikaanse leiders de idee te streven naar een soort Verenigde Staten van Afrika. Deze pan-afrikaanse gedachten werden onder anderen uitgedragen door de militante activiste Andrée Blouin (1921-1986) die bij de Congolese onafhankelijkheid benoemd werd door Patrice Lumumba tot het hoofd van de protocol in het nieuwe land. Op de affiche van de film staat dan ook prominent in beeld...
De ideeën van het pan-afrikanisme resoneerden met de strijd van de
zwarten voor meer gelijke rechten in de V.S. Malcolm X steunt de dekolonisatie van zwart Afrika en omgekeerd roepen de nieuwe leiders van de pas onafhankelijke landen de VS op om hun zwarte burgers gelijke rechten te geven. Hier ook wordt getoond hoe de zwarte jazzmuzikanten enerzijds propaganda zijn voor de westerse vrijheden bij hun rondreizen in Afrika maar tegelijk in eigen land tweederangsburgers blijven. Als toeschouwer denk je hier spontaan aan de huidige situatie in de V.S. waar de Black Lives Matters-beweging blijft ageren voor gelijke rechten zoals hun voorlopers meer dan zestig jaar geleden.
(Malcolm X ©Britannica) |
Deze film/documentaire sluit dan ook naadloos aan bij de actualiteiten in Afrika en in de V.S. alsook bij het (sluimerende) racisme in ons eigen land en in Europa.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten