In de drie vorige berichten heb ik al verschillende facetten van de bijzondere film van Johan Grimonprez aangegeven. Tot slot wil ik even stilstaan bij het reusachtige werk dat Grimonprez zelf heeft verricht om tot deze documentaire te komen. Hij heeft twee jaar opzoekingswerk gedaan en dan nog eens drie jaar montagewerk. Hij heeft gezorgd voor een lang kijkwerk, twee en een half uur, dat evenwel géén seconde verveelt.
 |
| (Lumumba en Gaston Eyskens ondertekenen op 30 jun 1960 de onafhankelijkheidsverklaring van Congo - ©BBC) |
Hij monteert fragmenten van jazzconcerten naast en soms boven nieuwsfragmenten en radioreportages met toespraken uit die periode. Hij laat citeren uit het dagboek van Chroesjtsjov en de memoires van Marie Blouin. Een interessante menselijke toets wordt gebracht door verschillende filmpjes die in familieverband werden gemaakt door o.a. kolonialen of door Lumumba die bvb. de Bloedprocessie bezocht in Brugge.
Bij dit alles laat Grimonprez de toeschouwer geen moment tot rust komen. Soms wil je roepen: 'halt', 'ik wil even pauze', maar de bedoelde ervaring van chaos en een voortdenderende gang van zaken missen hun effect niet. Zoals die jaren voor de mensen toen onoverzichtelijk waren (en zoals onze jaren nu opnieuw een grote graad van chaos en onoverzichtelijkheid bereiken), zo voel je je als kijker overgeleverd aan allerlei botsende krachten waar je geen greep op krijgt. De uitkomst van de documentaire, de moord op Lumumba, is gekend, maar de weg erheen is nog nooit zo beklijvend en gelaagd getoond.
 |
| (Johan Grimonprez - ©sffilm) |
Woord en muziek, politiek en geldgewin, dromen over een meer menselijke toekomst en brutaal machtsvertoon... Afrikanen zijn nog altijd arm terwijl hun continent rijk is en nog altijd wordt dat werelddeel gebruikt om grondstoffen te leveren voor onze welvaart (onze gsm's en computers!). Naast de originele benadering via de jazz (hoe muziek misbruikt werd in deze 'oorlog' om de grondstoffen en invloedsferen) biedt het een massa kleine en grote feiten die dagen- en wekenlang nog rondspoken in je hoofd. Je blijft verwonderd, verbijsterd, verbaasd, geërgerd, geshockeerd...
Hoedje af voor deze documentaire die het gewone niveau van historische verhalen ver overstijgt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten