Shiota een groot paleis vol - 3 -

 Ondanks de schaal van grootte ervaren we de installaties van de Japanse Chiharu Shiota (1972) als intiem, kwetsbaar, ingetogen en poëtisch. Broze werken die ons confronteren met onze eigen broosheid, maar op een niet schokkende of agressieve manier. Zo wordt onze ziel geraakt en trillen de innerlijke snaren van ons bestaan. De grote toeloop tussen Kerst en Oudejaar 2024 in Grand Palais te Parijs vond ik soms té, maar toch bleef er in de immense zalen van de expositieruimte een 'gewijde' en 'ingetogen' sfeer hangen. 

Veel installaties hebben hun start bij een beleving van de artieste zelf, maar zonder die link expliciet te kennen, heb je al toeschouwer al visuele handvatten om in het werk te verdwalen.

Een dradeninstallatie van een heel donkere soort laat zich lezen zonder het verhaal. Wie goed kijkt 'ziet' het verhaal. Je komt in een ruimte met heel wat zwarte stoelen en een zwart skelet van een piano (uitgebrand?). Het is alsof na de brand niemand meer in deze ruimte is binnengekomen want alles is overdekt en verbonden met een zware zwarte draden (spinnenwebben?). De installatie heeft als titel : "Silentium" en verwijst naar de 'zwijgende' piano. Ze gaat terug op een herinnering aan de brand bij de buren die een piano hadden en die ze vaak hoorde spelen erop. Sedert de brand enkel maar stilte...

(Shiota : Silence - foto: Marc Deconinck)

Een van de enige installatie waar géén draden bij te pas komen is voor het eerst opgezet in Dresden in 2009: Inside-Outside. Shiota die het grootste deel van haar leven woont en werkt in Duitsland heeft gezien hoe in het voormalige Oost-Duitsland de angst voor 'buiten' (de Stasi, de mogelijks klikkende buren,...) begon te verdwijnen. Tegelijk kwam ook de eerste Westerse luxe binnen met bijvoorbeeld het veranderen van de ramen. 

(Shiota: Inside-Outside - eigen foto)

Niet langer houten, enkelglazige vensters, maar nu kunststoffen raamwerk met (drie)dubbele beglazing. Zo bleven veel houten ramen achter op het stort. Al deze elementen samen verenigde ze in een halfopen verdiepingenhoge stapeling van houten afgedankte ramen. De relatie tussen privé en publiek is veranderd en als toeschouwer kijk je op naar deze hoge muur van ramen en besef je: hier is iemand bezig met het zoeken naar de waarde van een raam, van een medium tussen binnen en buiten.

Wie nog in Parijs geraakt voor 19 maart, kan zich laten verleiden door de poëtische wereld van Shiota en voelen hoe haar ziel trilt en zo onze ziel tot trillen beweegt.