dinsdag 14 januari 2025

Een Petit Palais voor een groot schilder : Ribera in Parijs -2-

 Nog tot 23 februari is het Petit Palais in Parijs een grand seigneur van de barokschilderkunst uitgebreid te bewonderen. José de Ribera (1591-1652) krijgt er een grote en grootse overzichtstentoonstelling die vele bijzondere bruiklenen samenbrengt.
In een vorig bericht had ik het al over de invloed van Caravaggio en Carreggio en over de picturale kwaliteiten en zijn realistische portrettering. 
Maar je kan in Parijs ook zien hoe Ribera meestal niet over één nacht ijs gaat voor zijn werken. Er hangen een aantal schetsen, die hem ook laten zien als kundige tekenaar. Je kan er bijvoorbeeld een schets zien van de dronken Silenus (leermeester van Dionysius) en een zaal verder een doek met hetzelfde thema. Mooi om te vergelijken.

(tweemaal Ribera : de dronken Silenus - eigen foto's)


De laatste zaal van de expo benadrukt het realisme van Ribera door in te gaan op de wreedheid van zijn tijd. Martelingen en wrede executies die door een groot en veelzijdig publiek (groot en klein, jong en oud, arm en rijk) werden bekeken als sociale spektakels liefst in het centrum van de stad confronteren ons met onszelf. Wreedheid wordt in onze westeuropese samenleving vaak geweerd uit de media ; expliciete executiebeelden circuleren enkel in bepaalde kringen van het zogenaamde 'dark net' ; dood en lelijkheid proberen we vaak weg te masseren... terwijl in het Napels van Ribera je altijd wel iets kon zien van de menselijke lelijkheid (letterlijke en figuurlijke donkere kantjes). Toch loert ook bij ons om elke hoek van het journaal en de cinema een beeld van foltering, moord, oorlog, mishandeling ... De aard van de mens lijkt in 400 jaar nog niet zo veel veranderd, alle 'beschaving' en 'verlichting' ten spijt. 
Een hevige uitsmijter die laatste zaal voor een mooie en leerrijke tentoonstelling.
(Ribera: schets van een executie - eigen foto)

(Ribera : Marteldood van heilige Bartholomeus-
 nl. levend villen... foto: Marc Deconinck)


Geen opmerkingen:

Een reactie posten