vrijdag 23 februari 2024

Bij de beesten af volgens Herlinda Vekemans - 5 -

 Een laatste keer stel ik een dierengedicht voor van Herlinda Vekemans uit haar bundel "Appelblauwzeegroen".
Ze heeft het over een tot de verbeelding sprekende roofvis(mede dank zij films als 'Jaws'). Maar via haar gedicht wil de dichteres dat we ruimer en verder kijken,  wat ze met mythische beelden oproept. Niet mis te verstaan.

TOPROOFDIEREN
          Witte haai - Carcharodon carcharias
(©dierpedia.nl)


Van bij de oersoep
gingen zij het zijn die
-zoals Atlas de hemel-
de zeeën op hun vinnen moesten torsen
Horizontaal zigzag zwemmend
houden ze de spanning van het water in bedwang

Zolang er in elke zee nog voldoende patrouilleren
blijft de balans van leven en dood
blijft de zwaartekracht van het water onder controle

De dag dat ze er niet meer zijn
storten zeeën en oceanen door troggen en spleten
de diepten van de aarde in
(uit: Vekemans, Herlinda, Appelblauwzeegroen, Uitg. Poëziecentrum, Gent, 2022, blz. 33)

Dit gedicht als een soort eerherstel voor de haai sluit aan bij een passage uit het wetenschappelijke boek "De onbekende zee" van de professoren  Janssen en Mees. "Onzichtbare, vreemde en kolossale zeedieren boezemen angst in. In alle culturen zijn er mythes en verhalen over zeemonsters. (...) Haaien worden vaak afgeschilderd als angstaanjagend, hoewel hun slechte reputatie onterecht is. Een van de schuldigen voor die reputatie is de filmmaker Steven Spielberg met zijn kaskraker Jaws, waarin een monsterlijke witte haai de hoofdrol speelt. Jaws wakkerde de bestaande angst voor haaien verder aan en heeft het voor natuurorganisaties moeilijker gemaakt om voldoende bewustzijn te creëren om de soms bedreigde haaiensoorten te beschermen. Spielberg voelt zich daar trouwens tot op vandaag schuldig over." (a.w. blz. 112). De wetenschappers vergelijken iets verderop de haaienaanvallen (70 niet-uitgelokte aanvallen per jaar) "met honden (jaarlijk 35.000 dodelijke aanvallen), slangen (60.000) of malariamuggen (750.000). Zelfs koeien maken meer slachtoffers per jaar. Ook kwallen zijn gevaarlijker dan haaien." (a.w. blz. 113)
Unisono opnieuw klinken poëzie en wetenschap.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten