Voorzichtig

 Op vele manieren proberen wetenschappers ons te overtuigen dat we zeer omzichtig moeten omspringen met water want dat levensnoodzakelijke goedje wordt als maar schaarser. 

Poëzie heeft het niet met harde bewijzen en naakte cijfers, niet met wetten en bewijzen. Maar de zachte kracht van dit vers van Herlinda Vekemans zegt waar het op staat. 

AARDE

(©Bodour)

Hoeveel kruiken er zijn weet niemand

Er zijn er ook die beweren dat er oneindig

veel waterputten zijn

Het is hoe dan ook hoe langer hoe meer zaak

de kruik voorzichtig te water te laten

Na het ophalen het aardewerk

behoedzaam in de handen te draaien

aftasten op scheurtjes en barstjes

voorzichtig de diepte ervan te bevoelen

en zo nodig klei aan te dragen

(uit: Vekemans, Herlinda, Appelblauwzeegroen, Uitg. Poëziecentrum, Gent, 2022, blz.48)

Vekemans heeft het over twee aspecten die ze verbindt: we hebben kruiken nodig om water te scheppen, te bewaren (of minder poëtisch gezegd: we hebben technologie nodig) maar het vraagt ook om een voorzichtigheid en behoedzaamheid in ons gedrag, dus een aanpassing van ons gedrag. 

De wetenschappers Janssen  en Mees hebben het in hun werk over De onbekende zee (Academia Press, 2023) ook over deze twee-eenheid.

In hun inleiding hebben ze het over de grote uitdagingen om de zee minder te bevuilen en minder onder druk te zetten. "Toch is er reden tot optimisme. De nieuwste technologie en wetenschappelijke inzichten bieden misschien wel een deel van de oplossing. (...)Al die ontwikkelingen bieden de instrumenten die we nodig hebben om de enorme uitdagingen te lijf te gaan die als hoge golven boven ons opdoemen : de teloorgang van biodiversiteit, de klimaatverandering en de vervuiling van onze planeet. Of de technologische evolutie volstaat, is niet zeker. Wellicht zullen we ook anders moeten gaan leven. Maar we kunnen wel vrij zeker zijn dat het zonder die technologie niet zal lukken." (a.w. blz. 115-16 passim). En in hun slothoofdstuk waar ze zoeken naar oplossingen voor de verschillende vragen formuleren ze het nogmaals heel duidelijk : "Technologische oplossingen hebben gedragswijzigingen nodig om effectief te zijn, net zoals gedragswijziging niet zonder technologische evoluties kan om impact te hebben. Daarvoor zijn de problemen simpelweg te groot." (a.w. 284)