Glyptothek München - archaïsch én modern - ten derde male

 Nog een laatste maal toon ik enkele van mijn foto's genomen tijdens een zonnige 11 juli laatst in het museum met antieke sculpturen van München, de zogenaamde Glyptothek. Naast beelden zijn er ook een aantal antieke mozaïeken en reliëfs te zien zoals je kan merken op de foto's.

(eigen foto's)

Glyptothek München - archaïsch en modern - nogmaals

In een vorig bericht kon je al kennismaken met de glyptothek van München. Hier wil ik enkele sculpturen in detail tonen, beelden die kans hebben om elk apart te spreken tot de toeschouwer omdat ze niet, zoals vaak, op één rij worden gepresenteerd, maar hier elk hun eigen sokkel krijgen en zo als het ware hun eigen spreekgestoelte.

(eigen foto's)

 

Glyptothek München - archaïsch én modern

De kunstminnende koningen Ludwig I(1825-1848), Maximiliaan II (1848-1864) en Ludwig II(1864-1886) van Beieren liggen mee aan de basis van vele musea in München. Ludwig I wilde zijn koningschap luister geven door o.a. de bouw en inrichting van de Alte Pinakothek en een apart museum voor zijn collectie antieke sculpturen uit de Griekse en Romeinse oudheid, de glyptothek. Dit museum werd gebouwd in antieke stijl en werd geopend in 1830. Tijdens WO II werd het grotendeels verwoest en heropend in 1972. In 2018-2021 werd het grondig gerenoveerd.

Wat je nu kan zien is een rijke collectie in een opstelling die ruimte laat aan de sculpturen én het gebouw zelf laat meespelen in het museumbezoek. De zalen liggen rond een centraal binnenplein; je maakt dus een rondgang doorheen het gebouw. Ook al is de antieke beeldhouwkunst nu niet mijn meest favoriete onderwerp, toch was ik danig onder de indruk mede dank zij de opstelling en inrichting van het geheel.

Hier een eerste impressie van dit kleine maar o zo mooie museum.

(eigen foto's)

  

Türkentor München - bis -

 Nog eenmaal enkele foto's van de Large Red Sphere van de beeldhouwer Walter de Maria, te zien in de Türkentor in München. (zie ook een vorig bericht op deze blog)

(Twee maal eigen foto's)

Pinakothek der Moderne - Mix & Match

(eigen foto)

De grote musea zoeken in de laatste jaren om hun collectie telkens op een 'nieuwe' manier te presenteren. Niet (meer of louter) chronologisch of per stijlperiode sculpturen en schilderijen tonen, maar thematisch of andersgewijs. Zo ook de Pinakothek der Moderne in München. Hun rijke collectie met sculpturen, schilderijen en installaties over de gehele 20ste eeuw tot op vandaag  werd herschikt rond bepaalde thema's; nu eens meer inhoudelijk (vb. het naakt, de stedelijke omgeving, geweld en conflict,...) dan meer vormelijk (vb. kleurcontrast, figuratief en abstract, ...). Deze vernieuwde opstelling kreeg de naam mee "Mix & Match".

In bijgaande foto zie je dank zij de reflecties drie van de vier werken die in de "Mix&Match-ruimte" hingen met als titel: Kämpfende Formen" (vormen die met elkaar vechten).

In een glazen box staat een werk dat ik niet onmiddellijk associeerde met Joseph Beuys. Een rode roos in een vaasje. Dit werk kreeg van Beuys de titel mee: Rose für direkte Demokratie en is van 1973. Aan de muur er vlak bij hangt een schilderij van Ernst Ludwig Kirchner uit 1914 : Tanzschule. Meer aan de ingang van de ruimte hoog aan de muur hangt een neoninstallatie uit 2012 met de tekst "I Can't Believe How Much I Loved You", van de Britse nog levende artieste Tracey Emin.

Verschillende vormtalen maar allen met een min of meer maatschappijkritische boodschap. 

Zo'n herinrichtingen van een museum zijn soms geslaagd maar soms zijn de relaties tussen werken er wat bijgesleurd.  Of ligt het aan mij dat ik niet soepel genoeg ben om de nieuwe verbanden te smaken???

De opstelling in de Pinakothek der Moderne leek mij soms ver gezocht, maar dank zij de veelzijdigheid en rijkdom van hun collectie zag ik toch héél veel moois. En daarom ga ik altijd weer naar musea. 

Türkentor München

 Waar nu de 'nieuwere' gebouwen staan van het Kunstareal (dus naast de Alte Pinakothek) is alles groots en modern, behalve één gebouw dat klein is en duidelijk een gerestaureerde vroegere toren. Het betreft de zogenaamde Turkentoren, enige (en grotendeels herbouwde) restant van de turkenkazerne die vroeger op deze terreinen stond (aan de Türkenstraße). Ene Adolf Hitler heeft daar nog een deel van zijn militaire dienst gedaan, gaf er in 1919 toespraken aan medesoldaten en overleefde daar ook in 1919 ter nauwer nood een aanslag.

De Turkentoren is nu een van de vele musea in het Kunstareal en herbergt slechts één kunstwerk, nl. een sculptuur van de Californische artiest Walter de Maria met als titel: Large Red Sphere. De rode gepolijste bol meet 260 cm. diameter. Op een zonnige dinsdagnamiddag was voor mij het bezoek aan deze Turkentoren wel een bijzondere ervaring van grootsheid en bezinning, stilte en betovering. Foto's kunnen zo'n ervaring niet doorgeven, maar misschien kan je je er iets bij voorstellen...

(eigen foto's)

Pinakothek der Moderne - fietsen en foto's

 Zoals al eerder aangegeven zijn er meerdere musea onder het ene dag van de Pinakothek der Moderne.

In de designafdeling was er een thematentoonstelling over fietsen, met onder anderen dit model zonder ketting...

(eigen foto)

In de afdeling beeldende kunsten was er tijdens mijn bezoek op 2 juli dan weer een tentoonstelling met meer dan 100 foto's van de Duitse fotograaf Friedrich Seidenstücker (1882-1966) onder de titel: Leben in der Stadt. Deze documentaire insteek over het interbellum in Berlijn en andere Duitse steden (jaren 1920 tot 1940) is evenwel niet zonder humor, zoals je hierbij kan zien. 

(eigen foto's)

Pinakothek der Moderne - licht en schaduw

 Het moderne gebouw van de Pinakothek der Moderne in München is ontworpen door Stephan Braunfels en werd geopend in 2002. Ondanks het grote totale volume heb je overal veel licht.

Op zondag kan je dit museum bezoeken voor de zeer democratische prijs van 1,-€. De zondag dat wij dit bezochten was het ook nog eens echt zon-dag, een dag met overvloedige zon. Dat leverde een fascinerend spel van licht en schaduw op dat gedurende de dag telkens weer nieuwe extra schoonheid creëerde. 

(eigen foto's 2 juli 2023)

Pinakothek der Moderne München - de architectuur

 In het zogenaamde Kunstareal van München bevinden zich op pakweg één vierkante kilometer 9 grote musea. Naast de Alte Pinakothek is er de Neue met kunst van 1800 tot 1960 (maar helaas nu gesloten wegens verbouwingen/herstellingen) en een derde 'Pinakothek', nl. de Pinakothek der Moderne. Dit gigantische gebouw met drie verdiepingen + en drie verdiepingen -(dus boven- en ondergronds) bevat vier deelmusea : design;  schilderkunst, beeldhouwkunst en fotografie van 20ste en 21ste eeuw; architectuur (bij ons bezoek gesloten wegens opbouw nieuwe expositie) en expositieruimte voor grafiek.

Het gebouw zelf is ruim en licht en de verschillende musea zijn gelegen rond een centrale grote hall van waaruit de bezoeker zijn ontdekkingstocht kan aanvatten.

(eigen foto's)

 

Alte Pinakothek München - de trappenhal

 De Pinakothek in München had veel te lijden van de geallieerde bombardementen tijdens Wereldoorlog II. Bij de heropbouw in de periode 1952-1957 vervangt de architect Hans Döllgast de zuidelijke loggia's door een monumentale trappengeheel. Ruim 65 jaar later blijft deze ingreep bezoekers imponeren, ook al was en is er ook kritiek wegens het 'totalitaire' sfeertje die deze architectuur oproept bij sommigen.

Fotogeniek vond ik dit geheel zeker en vast.

 

Alte Pinakothek München - Rembrandt en meer...

 De verzameling van de Alte Pinakothek in München is adembenemend en de Lage Landen zijn daarin ruim vertegenwoordigd. Zo zijn er tientallen werken van Rembrandt, van klein tot groot, naast de vele Hollandse genreschilders. 

(eigen foto ; onderaan een reeks scenes uit het leven van Christus
door Rembrandt uit de jaren 1630
en bovenaan een jachtstilleven van Jan Weenix 1712)

En in de kleine loggia's zijdelings van de grote zalen is er ruim plaats gemaakt voor kleine werken, zoals een vroeg zelfportret van Rembrandt(1629).

(foto Marc Deconinck)

Alte Pinakothek München - P.P. Rubens

 De barokschilder P.P. Rubens en zijn leerling Antoon Van Dyck  zijn beide in München ruim aanwezig met vele werken in verschillende genres en op verschillende formaten. Naast tientallen schilderijen van Rubens zijn er ook meerdere olieverfschetsen en voorstudies te zien, waar de zwier van de meesterhand zich meestal uitdrukkelijker toont dan bij de 'afgewerkte' doeken.

Ik was bijzonder getroffen door een werk dat ik nog nooit eerder had gezien en dat ik in zijn realisme heel confronterend vond, nl. De stervende Seneca, geschilderd ca. 1612. 

(foto Marc Deconinck)

En dan een Rubens in het kwadraat, het zogenaamde 'grote' Laatste Oordeel. Groot mag het zeker genoemd worden met 608 cm. hoogte en 463 cm. breedte.

(eigen foto)

Alte Pinakothek München - Ferdinand Bol

 De Alte Pinakothek in München is een schatkamer voor wie van schilderkunst houdt. De zalen hangen barstensvol met doeken van goede tot meesterlijke kwaliteit. Voor de bezoeker die aandachtig wil toekijken is er echter één minpuntje. Het glas voor de werken weerspiegelt jezelf en je omgeving zodat je niet altijd de fijne toetsen in de werken kan bewonderen.

Maar anderzijds biedt dit ook soms mooie reflecties op.

Hier zie je een werk van de Nederlandse schilder Ferdinand Bol (De hoofden van het Amsterdamse wijnhandelaarsgilde - 1659) en heel wat van de zaal waarin dit doek hangt.

(eigen foto 9 juli 2023)

Schoenen

 In München kan je shoppen tot je erbij neervalt. Er is een aanbod naar ieders portemonnee en smaak. De kunst van het uitstallen van koopwaar is een aparte branche waar je heel het gamma hebt van minimal art tot barok en rococo. 

Zo bleef ik, om welke reden weet ik niet zo goed (de opstelling? de kleuren?), haperen bij deze vitrine met schoenen.

En wie het schoentje past, trekke het aan. De dichter Femke Vindevogel (1978) weet ook wel iets van schoenen en werd daarin goed opgevoed door haar moeder...

(eigen foto 13 juli 2023)

TWEELING

nieuwe schoenen moet je

zo vertelde mijn moeder

om het knellen te beletten

enkel 's avonds aantrekken

als je gezwollen bent van

moegelopen verwachting

zo lang mogelijk oprekken

geschrankt in de verpakking

nemen ze nog zo weinig plaats

als je gezwollen bent van

(uit : Het Liegend Konijn 2022/2, blz. 251)

Drievuldigheidskerk München

 Een kleinere kerk niet zo ver van de Paradeplatz in München is de Drievuldigheidskerk, gebouwd in de jaren 1711-1718 de typische Beierse barokstijl. 

Het is gebouwd door de drie standen die de stad bestuurden (kerk, adel en ambachtslui) als dank omdat de stad gespaard was tijdens de Spaanse successieoorlog (1701-1713). Tijdens Wereldoorlog II bleef deze kerk als enige van de binnenstad gevrijwaard van schade door de zware bombardementen. 

(eigen foto 13 juli 2023)

Op een zonnige julinamiddag keek ik even binnen, maar aangezien het nu een kloosterkerk is van contemplatieve zusters, was de kerk enkel vanachter een mooi oud traliewerk te bekijken. 

Het lichtspel leverde enkele mooie foto's op en in die sfeer past ook wel dit vers van Willem Thies (1973) die ook invallend licht probeert op te vangen in zijn taal.

Het licht viel informeel op je hals

als op een heiligenbeeld in een vergeten kerk.

De zon klopte het stenen kleed van de pleinen uit.

(uit: Het Liegend Konijn, 2022/2, blz. 232)