Hier een foto van de video van de 12e emotie 'berusting', waar de kunstenaar aansluit bij de 12e statie van de klassieke katholieke kruisweg, de kruisdood van Christus. De reflectie van de zonbeschenen sacramentstoren dialogeert met de video...
dinsdag 29 maart 2016
Reflecties allegoria via dolorosa (2)
De video-installatie 14 emotions/ allegorie via dolorosa van Klaus Verscheure in de Sint-Maartenskerk in Kortrijk van 3 tot 28 maart sprak mij sterk aan.
Hier een foto van de video van de 12e emotie 'berusting', waar de kunstenaar aansluit bij de 12e statie van de klassieke katholieke kruisweg, de kruisdood van Christus. De reflectie van de zonbeschenen sacramentstoren dialogeert met de video...
Hier een foto van de video van de 12e emotie 'berusting', waar de kunstenaar aansluit bij de 12e statie van de klassieke katholieke kruisweg, de kruisdood van Christus. De reflectie van de zonbeschenen sacramentstoren dialogeert met de video...
zondag 27 maart 2016
Pasen
WANDELING
Ach vos, niet voor één gat te vangen,
das, die geen wandelaar ooit ziet,
met hop, roerdomp en karekiet,
(ook dieven ziet men niet meer hangen
in dit aseptisch clean gebied)
wij kennen 't raadsel van de wereld niet,
de waarheid wijkt voor ons verlangen
en moet schuilgaan in het lied,
of in liturgische gezangen
met Pasen en 't heil in 't verschiet.
Hubert van Herreweghen (in Het Liegend Konijn, april 2013, blz. 97)
Wij kennen 't raadsel van de wereld niet,
de waarheid wijkt voor ons verlangen.
Ach vos, niet voor één gat te vangen,
das, die geen wandelaar ooit ziet,
met hop, roerdomp en karekiet,
(ook dieven ziet men niet meer hangen
in dit aseptisch clean gebied)
wij kennen 't raadsel van de wereld niet,
de waarheid wijkt voor ons verlangen
en moet schuilgaan in het lied,
of in liturgische gezangen
met Pasen en 't heil in 't verschiet.
Hubert van Herreweghen (in Het Liegend Konijn, april 2013, blz. 97)
Wij kennen 't raadsel van de wereld niet,
de waarheid wijkt voor ons verlangen.
 |
| (de hop - foto gevonden op het internet) |
zaterdag 26 maart 2016
Reflecties : allegoria via dolorosa (1)
Hier een foto van de video van de 12e emotie 'berusting', waar de kunstenaar aansluit bij de 12e statie van de klassieke katholieke kruisweg, de kruisdood van Christus.
 |
| (eigen foto) |
vrijdag 25 maart 2016
Woord en beeld - Ecce Homo
Ecce Homo : ziehier een mens, ziehier de mens. Pilatus zou dit gezegd hebben tot het Joodse volk terwijl hij de gefolterde Jezus liet zien. Dit is een stukje uit het passieverhaal dat in deze Goede Week in christelijke kerken wordt voorgelezen. Maar de aan de macht en willekeur overgeleverde mens is een universeel beeld dat ook klinkt buiten kerkgebouwen.
Deze scene is aanleiding geworden tot vele soorten teksten en uitbeeldingen. Meditaties, theologische en filosofische beschouwingen, romans hebben dit tafereel aangepakt, verwerkt, becommentarieerd, omgevormd. Ook schilders, beeldhouwers, theatermakers en filmregisseurs hebben dit gebeuren getoond in velerlei soorten interpretaties.
Een van de mooiste, meest aangrijpende verbeeldingen vind ik persoonlijk het grote doek van Louis Corinth dat ik vorig jaar kon bewonderen in het Kunstmuseum Basel. Hier vind je een afbeelding.
Als je dan in een poëziebundel een gedicht aantreft met als titel "Ecce Homo" dan beginnen bij mij die vele beelden en teksten mee te spelen en dan wordt het spannend om te lezen.
In zijn bundel "Maak plaats van mij" heeft Stijn Vrancken dus zo'n gedicht(uitg. De Bezige Bij, 2014, blz.57). Hier volgt het. Kijk mee in de spiegel, zie een mens, zie de mens, zie jezelf...
ECCE HOMO
We moeten bekennen : het spartelen gaat vlot,
we grijpen om ons heen alsof het niets is.
Wie niet goed kijkt ziet duidelijk een dans,
wie de ogen sluit zelfs je reinste omhelzingen.
Wat houdt ons hoofd toch zo op hol?
Waartoe blijft zoveel waanzin boven water?
Wat drijft ons, drenkelingen in eigen zweet?
We zijn niet eens reddingsboeien voor elkaar.
Deze scene is aanleiding geworden tot vele soorten teksten en uitbeeldingen. Meditaties, theologische en filosofische beschouwingen, romans hebben dit tafereel aangepakt, verwerkt, becommentarieerd, omgevormd. Ook schilders, beeldhouwers, theatermakers en filmregisseurs hebben dit gebeuren getoond in velerlei soorten interpretaties.
Een van de mooiste, meest aangrijpende verbeeldingen vind ik persoonlijk het grote doek van Louis Corinth dat ik vorig jaar kon bewonderen in het Kunstmuseum Basel. Hier vind je een afbeelding.
Als je dan in een poëziebundel een gedicht aantreft met als titel "Ecce Homo" dan beginnen bij mij die vele beelden en teksten mee te spelen en dan wordt het spannend om te lezen.
In zijn bundel "Maak plaats van mij" heeft Stijn Vrancken dus zo'n gedicht(uitg. De Bezige Bij, 2014, blz.57). Hier volgt het. Kijk mee in de spiegel, zie een mens, zie de mens, zie jezelf...
ECCE HOMO
We moeten bekennen : het spartelen gaat vlot,
we grijpen om ons heen alsof het niets is.
Wie niet goed kijkt ziet duidelijk een dans,
wie de ogen sluit zelfs je reinste omhelzingen.
Wat houdt ons hoofd toch zo op hol?
Waartoe blijft zoveel waanzin boven water?
Wat drijft ons, drenkelingen in eigen zweet?
We zijn niet eens reddingsboeien voor elkaar.
woensdag 23 maart 2016
De dag na Brussel 22 maart 2016
Gisteren zouden we naar Brussel gaan, naar de kathedraal om Bill Viola te gaan zien.
De aanslagen in de ochtendspits beslisten daar anders over.
Hoe omgaan met de beeldenstroom van vernieling en geweld,
van lichamelijk en psychisch leed,
van ontreddering en angst,
van verbijstering en donkerte?
Ik wil niet meegesleurd worden in een spiraal van geweld en vergelding,
van haat en uitzichtloosheid.
Ik wil proberen mijn menselijkheid te bewaren en te verstevigen.
Daarom zocht ik woorden en beelden die mij daarbij steun geven.
Misschien sterken die ook iemand anders
en helpen ze onze veerkracht en vertrouwen te herwinnen.
Ik vond dit stukje gedicht uit Compositie 1 van Jan M. Meier in 'Het liegend konijn' van oktober 2015.
het verbaast hoe grof en onzorgvuldig
de steek is waarmee de wonde is
dichtgenaaid
de huid een vaal doek met vlekken
die alle grauw in vele kleuren hebben
toegeëigend
alsof je de opengescheurde tijd
weer dicht zou kunnen strijken
met nietjes zwarte gaten tenietdoen
het oude bloeden zou kunnen stelpen
met een open doekje
Dit gedicht werd geschreven naar aanleiding van werken van de Gentse kunstenares Berlinde de Bruyckere. Ik bezocht vorig jaar de overzichtstentoonstelling in het SMAK in Gent en nam daar o.a. deze foto. Op een andere manier toont het werk van Berlinde evenzeer gruwel als de nieuwsbeelden van gisteren.
De aanslagen in de ochtendspits beslisten daar anders over.
Hoe omgaan met de beeldenstroom van vernieling en geweld,
van lichamelijk en psychisch leed,
van ontreddering en angst,
van verbijstering en donkerte?
Ik wil niet meegesleurd worden in een spiraal van geweld en vergelding,
van haat en uitzichtloosheid.
Ik wil proberen mijn menselijkheid te bewaren en te verstevigen.
Daarom zocht ik woorden en beelden die mij daarbij steun geven.
Misschien sterken die ook iemand anders
en helpen ze onze veerkracht en vertrouwen te herwinnen.
Ik vond dit stukje gedicht uit Compositie 1 van Jan M. Meier in 'Het liegend konijn' van oktober 2015.
het verbaast hoe grof en onzorgvuldig
de steek is waarmee de wonde is
dichtgenaaid
de huid een vaal doek met vlekken
die alle grauw in vele kleuren hebben
toegeëigend
alsof je de opengescheurde tijd
weer dicht zou kunnen strijken
met nietjes zwarte gaten tenietdoen
het oude bloeden zou kunnen stelpen
met een open doekje
Dit gedicht werd geschreven naar aanleiding van werken van de Gentse kunstenares Berlinde de Bruyckere. Ik bezocht vorig jaar de overzichtstentoonstelling in het SMAK in Gent en nam daar o.a. deze foto. Op een andere manier toont het werk van Berlinde evenzeer gruwel als de nieuwsbeelden van gisteren.
 |
| (detail van het werk 'Kreupelhout') |
dinsdag 22 maart 2016
zondag 20 maart 2016
14 emotions : allegoria Via Dolorosa nog tot 28 maart in Kortrijk
In februari heb ik het kunstproject "14 emotions : allegoria Via Dolorosa" van Klaus Verscheure aangekondigd. De openingsavond was een succes met meer dan 240 aanwezigen die in een serene sfeer hebben genoten van de life uitvoering van de soundtrack door het SPECTRAensemble en van de video-installatie zelf. De gotische St.Maartenskerk in Kortrijk biedt een uniek kader hiervoor. Zoals het kunstproject ontstaan is vanuit een kruisbestuiving tussen oud en nieuw, zo biedt de presentatie ervan in deze kerk ook een bijzondere interactie.
De video-installatie is nog elke dag te beleven tussen 10u en 17u30, met uitzondering van de uren waarop er vieringen zijn. De laatste kans om dit te zien is Paasmaandag 28 maart.
Hieronder een foto met de 14e emotie 'verbijstering' en in de achtergrond een barok schilderij dat de heilige Maarten voorstelt.
De video-installatie is nog elke dag te beleven tussen 10u en 17u30, met uitzondering van de uren waarop er vieringen zijn. De laatste kans om dit te zien is Paasmaandag 28 maart.
Hieronder een foto met de 14e emotie 'verbijstering' en in de achtergrond een barok schilderij dat de heilige Maarten voorstelt.
vrijdag 18 maart 2016
's Hertogenbosch ... meer dan Hiëronymyus (5)
Het kalm stromende riviertje de Dieze bood op een zonnige februari-dag mooie reflecties. Foto 25 februari 2016.
woensdag 16 maart 2016
's-Hertogenbosch...meer dan Hiëronymus (4)
We reizen om te leren ...?!
Twee foto's in het station van Den Bosch (25 febr. 2016).
Twee foto's in het station van Den Bosch (25 febr. 2016).
maandag 14 maart 2016
Woord en beeld -lente-
De lente bezorgt de meeste mensen fijne kriebels. De eerste warmte van de zon, de dagen die langer worden, nieuw groen... Peter Swanborn vertolkt het mooi in zijn gedicht "Start" dat gepubliceerd werd in Het Liegend Konijn (oktober 2015, blz.166).
Hieronder laat ik je meegenieten.
Start
Binnen de grauwe, ogenschijnlijk dode tak wacht
al dagen ongedurig het jonge blad. Nog kleurloos
en keurig opgevouwen verzamelt het moed, drinkt
de vaten vol, laat knoppen bollen. De meester maant
tot geduld : bij sterrennacht dreigt ijsgevaar. Wacht
niet iedereen staat klaar, altijd zijn er dwarsliggers
laatbloeiers, achterblijvers en ja, we gaan allemaal
gelijk, dat is de afspraak. Dan, alsnog onverwacht
klinkt het startschot van de lente en uit alle bomen
barst het blad naar buiten, rekt de stijve ledematen.
Eentje denkt : wat koud, ik wil terug in het hout, snel
maar er is geen terug en een voorbijganger knippert
met zijn ogen, zegt tegen niemand in het bijzonder :
Kijk, het lijkt wel alsof het ieder jaar vroeger begint.
Hieronder laat ik je meegenieten.
Start
Binnen de grauwe, ogenschijnlijk dode tak wacht
al dagen ongedurig het jonge blad. Nog kleurloos
en keurig opgevouwen verzamelt het moed, drinkt
de vaten vol, laat knoppen bollen. De meester maant
tot geduld : bij sterrennacht dreigt ijsgevaar. Wacht
niet iedereen staat klaar, altijd zijn er dwarsliggers
laatbloeiers, achterblijvers en ja, we gaan allemaal
gelijk, dat is de afspraak. Dan, alsnog onverwacht
klinkt het startschot van de lente en uit alle bomen
barst het blad naar buiten, rekt de stijve ledematen.
Eentje denkt : wat koud, ik wil terug in het hout, snel
maar er is geen terug en een voorbijganger knippert
met zijn ogen, zegt tegen niemand in het bijzonder :
Kijk, het lijkt wel alsof het ieder jaar vroeger begint.
 |
| (eigen foto 13 maart 2013 Ieper langs de vestingen) |
zaterdag 12 maart 2016
zondag 6 maart 2016
Zeeluchten
Tot 13 maart ben ik er even tussenuit aan zee.
Vanaf 14 maart zal ik hier weer geregeld te lezen zijn.
Vanaf 14 maart zal ik hier weer geregeld te lezen zijn.
 |
| (Nieuwpoort eind november 2015) |
zaterdag 5 maart 2016
's-Hertogenbosch ...meer dan Hiëronymus (3)
De Parade, het plein naast de Grote St.Janskerk.
Met dank aan de winterzon van 25 februari 2016.
Met dank aan de winterzon van 25 februari 2016.
 |
| (eigen foto's) |
donderdag 3 maart 2016
's-Hertogenbosch ...meer dan Hiëronymus (2)
Hommage aan een van de denkers die mij heeft gevormd.
Zijn werk "Inleiding tot de verwondering" was voor mij als student een openbaring. Ik leerde hoe ik mijn eigen gedachten moet vormen in dialoog met de grote denkers van voor onze tijd. Dank zij Cornelis Verhoeven kwam ik in aanraking met Heidegger, Plato, Bachelard, Levinas, Guardini en nog anderen. De grote vragen van het leven nodigen altijd weer uit tot een verwonderende blik en een bereidheid om jezelf als mens te relativeren: in relatie te weten met andere mensen die bij soortgelijke vragen tot heel andere of heel eendere aanzetten van antwoord komen.
Het was dan ook met blijdschap dat ik tijdens een bezoek aan 's-Hertogenbosch dit borstbeeld van Cornelis Verhoeven ontdekte terwijl we op stap waren richting Noord-Brabantsmuseum voor de grote Hiëronymys Bosch-expo.
Zijn werk "Inleiding tot de verwondering" was voor mij als student een openbaring. Ik leerde hoe ik mijn eigen gedachten moet vormen in dialoog met de grote denkers van voor onze tijd. Dank zij Cornelis Verhoeven kwam ik in aanraking met Heidegger, Plato, Bachelard, Levinas, Guardini en nog anderen. De grote vragen van het leven nodigen altijd weer uit tot een verwonderende blik en een bereidheid om jezelf als mens te relativeren: in relatie te weten met andere mensen die bij soortgelijke vragen tot heel andere of heel eendere aanzetten van antwoord komen.
Het was dan ook met blijdschap dat ik tijdens een bezoek aan 's-Hertogenbosch dit borstbeeld van Cornelis Verhoeven ontdekte terwijl we op stap waren richting Noord-Brabantsmuseum voor de grote Hiëronymys Bosch-expo.
 |
| (eigen foto's 25 februari 2016) |
dinsdag 1 maart 2016
Carol : een oogverblindende film
De film "Carol" wordt overal aangeprezen als 'niet te missen'. Dus ging ik kijken.
En ja, na afloop kon ik zeggen : het is een heel mooie film. Mooi en goed gemaakt op meerdere gebieden.
De sfeer van de jaren vijftig in Amerika wordt heel treffend getoond : kledij, auto's en ook de mentaliteit t.a.v. het huwelijk en een lesbische relatie. We zien de lagere middenklasse met de jonge verkoopster Therese en we zien de hogere klasse met de rijke iets oudere getrouwde Carol. Zij ontmoeten elkaar en de vonken slaan over en weer. Maar hun omgeving kan en/of wil dit niet begrijpen en alles wordt in het werk gesteld om die 'zondige' relatie te doen stoppen.
De beelden zijn mooi, de camera brengt tientallen shots om in te kaderen.
Maar toch, ik bleef op mijn honger zitten. De film blies mij niet van mijn stoel. Wat was er, voor mij, te veel of te weinig aan om niet echt te beklijven???
Ik kwam er al vlug op uit dat de mooie beelden net iets té mooi zijn gefilmd, té zeer erop uit om de kijker te behagen. Alsof de cineast wil zeggen : zie eens hoe goed ik mooie beelden kan maken. De beeldvoering deed me soms denken aan de fotograaf Saul Leiter. Door deze cameravoering wordt er een afstand gecreëerd die de kijker niet uitnodigt om met de personages mee te leven. Over de personages ligt een floers die belet om alles scherp te zien.
Daarnaast vind ik ook dat het standenverschil tussen de twee hoofdpersonen té evident wordt overstegen : het voelt bij mij wat te goedkoop aan dat de sociale verschillen zomaar uitgewist worden. Met haar geld komt Carol goed weg uit de situatie maar voor Therese is dat allemaal niet zo evident. Dat denk ik toch, maar niets van vescheurende twijfel of ongemakkelijke omgang omwille van de verschillen in sociale achtergrond . Alles wordt zo onderkoeld gebracht. De film heeft ondanks zijn warme tinten toch iets kouds.
Als je beseft dat in diezelfde jaren 1950 de wiskundige Alan Turing chemisch gecastreerd werd omwille van zijn geaardheid ondanks zijn bijdrage aan de overwinning van de Britten in 1945, dan is deze film zo soft.
Bepaalde kranten noemen de film 'verblindend mooi' en ik wil dat onderschrijven. Mooi zeer zeker, maar ook blindmakend voor de innerlijke strijd en voor de sociale verschillen. Zo kan je een breed publiek bereiken dat even kan meeleven en 'ocharme' zeggen, maar de tragiek die erin schuilt blijft zeker bij mij niet hangen.
Hoe anders was het bij de film over Turing, "The Imitation Game", die ik op deze blog voorstelde op 6 februari 2015. De innerlijke én maatschappelijke strijd die een holebi moet voeren, ook in vele gevallen nog in 2016 wordt voor mij te omzwachtelt getoond in "Carol". Ikzelf als holebi kan mezelf en vele holebi-kennissen zeker niet herkennen in die film.
Mooi maar oogverblindend dus.
En ja, na afloop kon ik zeggen : het is een heel mooie film. Mooi en goed gemaakt op meerdere gebieden.
De sfeer van de jaren vijftig in Amerika wordt heel treffend getoond : kledij, auto's en ook de mentaliteit t.a.v. het huwelijk en een lesbische relatie. We zien de lagere middenklasse met de jonge verkoopster Therese en we zien de hogere klasse met de rijke iets oudere getrouwde Carol. Zij ontmoeten elkaar en de vonken slaan over en weer. Maar hun omgeving kan en/of wil dit niet begrijpen en alles wordt in het werk gesteld om die 'zondige' relatie te doen stoppen.
De beelden zijn mooi, de camera brengt tientallen shots om in te kaderen.
 |
| (affiche geplukt van het internet) |
Maar toch, ik bleef op mijn honger zitten. De film blies mij niet van mijn stoel. Wat was er, voor mij, te veel of te weinig aan om niet echt te beklijven???
Ik kwam er al vlug op uit dat de mooie beelden net iets té mooi zijn gefilmd, té zeer erop uit om de kijker te behagen. Alsof de cineast wil zeggen : zie eens hoe goed ik mooie beelden kan maken. De beeldvoering deed me soms denken aan de fotograaf Saul Leiter. Door deze cameravoering wordt er een afstand gecreëerd die de kijker niet uitnodigt om met de personages mee te leven. Over de personages ligt een floers die belet om alles scherp te zien.
Daarnaast vind ik ook dat het standenverschil tussen de twee hoofdpersonen té evident wordt overstegen : het voelt bij mij wat te goedkoop aan dat de sociale verschillen zomaar uitgewist worden. Met haar geld komt Carol goed weg uit de situatie maar voor Therese is dat allemaal niet zo evident. Dat denk ik toch, maar niets van vescheurende twijfel of ongemakkelijke omgang omwille van de verschillen in sociale achtergrond . Alles wordt zo onderkoeld gebracht. De film heeft ondanks zijn warme tinten toch iets kouds.
Als je beseft dat in diezelfde jaren 1950 de wiskundige Alan Turing chemisch gecastreerd werd omwille van zijn geaardheid ondanks zijn bijdrage aan de overwinning van de Britten in 1945, dan is deze film zo soft.
Bepaalde kranten noemen de film 'verblindend mooi' en ik wil dat onderschrijven. Mooi zeer zeker, maar ook blindmakend voor de innerlijke strijd en voor de sociale verschillen. Zo kan je een breed publiek bereiken dat even kan meeleven en 'ocharme' zeggen, maar de tragiek die erin schuilt blijft zeker bij mij niet hangen.
 |
| (foto gevonden op internet) |
Hoe anders was het bij de film over Turing, "The Imitation Game", die ik op deze blog voorstelde op 6 februari 2015. De innerlijke én maatschappelijke strijd die een holebi moet voeren, ook in vele gevallen nog in 2016 wordt voor mij te omzwachtelt getoond in "Carol". Ikzelf als holebi kan mezelf en vele holebi-kennissen zeker niet herkennen in die film.
Mooi maar oogverblindend dus.
Abonneren op:
Posts (Atom)