Reflecties : foto's

Drie foto's genomen in Parijs (middenste  :Montmartre, twee andere in het VIIIe arrond.).

Een uitnodiging om anders te kijken...

Reflecties

Tijdens een uitstap of een reis ben ik altijd geboeid door reflecties : weerspiegeling van mens of omgeving in een spiegelend oppervlak (glas van een venster of van een auto, water, een ander glanzend oppervlak). Zo'n reflecties of weerspiegelingen doen anders zien : een ander ritme of lijnenspel, details lichten op, er ontstaat vervreemding of verwondering.
Als student in de hogeschool las ik van Cornelis Verhoeven zijn "Inleiding tot de verwondering". Daarin stelt hij dat de verwondering het begin is van alle filosoferen. Vanuit de verwondering ontstaan vragen en bedenkingen en dus filosofie... Geregeld zal ik een citaat of tekst over reflectie, spiegelbeeld, verwondering plaatsen, een tekst die mij scherp houdt. En meer nog zal ik foto's met reflecties plaatsen, foto's die uitnodigen tot verwondering en dus tot...

De film Samba

Onlangs heb ik de film 'Samba' gezien met in de hoofdrol twee schitterende acteurs : Omar Sy als de illegale Samba en Charlotte Gainsbourg als de uitgebluste topvrouw Alice.

 De film heeft verschillende gezichten : nu eens heel komisch, dan romantisch en dan weer dramatisch, soms bijna documentair. Op het einde blijf je een beetje op je honger zitten, maar er zijn vele beelden die bijblijven.

Omar Sy is een heel expressieve acteur, die met zijn mimiek alleen al boekdelen kan spreken en Charlotte Gainsbourg is een volwaardige tegenspeelster. Beide personages zijn in de marge van onze hedendaagse samenleving geraakt, beiden gedreven door een verlangen om succes te behalen. Samba als Senegalese sans-papier die werkt in de onderbuik van onze consumptiemaatschappij (en zo onze luxe mogelijk maakt) en Alice als ceo van een grote firma die uitgeblust raakt en zo even op een zijspoor komt. Hoe verschillend hun leven en achtergrond ook is, beide personen zijn slachtoffer van onze samenleving waar het draait om materieel succes en gewin. Humor, menselijke solidariteit, erkenning door anderen (of gebrek aan deze zaken) geven mensen waardigheid terug. En of je nu helemaal onderaan de maatschappelijke ladder staat of hoog bovenaan, die waardigheid daar gaat het om.

Herhaalt de geschiedenis zich?

Wanneer we bij Juarroz lezen : "wij zijn wakker, maar waar?" roept dit de titel op van het recente spraakmakende boek over het ontstaan van Wereldoorlog I  'Slaapwandelaars' van Christopher Clark. Ik heb dit boek niet gelezen maar zie in kranten en tijdschriften hoe velen onze tijd ook een slaapwandelende tijd noemen die weleens met zijn ogen open een nieuwe grote oorlog tegemoet stapt. Of ik merk hoe journalisten en politici onze tijden van crisis in de economie en in de democratie vergelijken met de jaren van de grote depressie en de jaren dertig.
Dat de geschiedenis zich herhaalt, neen, maar door zijn geschiedenis te kennen kunnen we misschien anders kijken naar onze tijd. Zelf vergelijk ik onze tijd liever met de overgangstijden van middeleeuwen naar de zogenaamde 'nieuwe tijd' of 'vroegmoderne tijd'.  Vanaf ca. 1455 wordt meer en meer gedrukt met losse letters en dit zorgt voor een snellere en grotere verspreiding van ideeën, informatie en verhalen. Zo zorgt het internet nu voor een nieuwe democratiseringsgolf van de kennis. En deze golf veroorzaakt deiningen die mensen onrustig en onzeker maken. Als we zien dat de nieuwe vroegmoderne tijd veel onrustige periodes kende, dan hoeven we ons niet te verbazen dat we nu in de komende jaren ook veel onrust zullen beleven.
De geschiedenis kan leren om ons niet te laten opjagen door angst maar om nieuwsgierig te zoeken hoe wij als mensen individueel en collectief proberen te leven in deze snelveranderende wereld met een tsunami aan informatie.

verticale poëzie

De Argentijnse dichter Roberto Juarroz is een dichter die mij boeit. Zijn filosofisch getinte gedichten vertrekken van alledaagse beelden of vragen, maar ze ontregelen de lezer. Een gedicht van hem nodigt altijd uit tot verwondering. Hij heeft verschillende bundels geschreven, maar allen dragen dezelfde titel  "Verticale poëzie"; er zijn 14 bundels verschenen. In het Nederlandse taalgebied zijn voor zover ik weet, twee uitgaven verschenen, met telkens de Spaanse tekst naast de Nederlandse vertaling. Er is een bloemlezing uitgegeven in 2002 bij Wagner&Van Santen en verzorgd door Mariolein Sabarte Belacortu en er is de uitgave van de elfde verticale poëzie uitgegeven in 2001 bij uitgeverij P en verzorgd door Guy Posson.

Als opener voor mijn blog een gedicht uit de derde verticale poëzie, gepubliceerd in 1965.

Wij zijn wakker, maar waar?
Ook de rook is wakker,
ook de droom is wakker,
ook de dood heeft
de oogleden hoog opgetrokken,
ook de dingen
geuren naar gedachte.

De bladzijden van het boek waarin wij geschreven staan
worden door niemand omgeslagen
en zij lezen elkaar.
En het andere boek,
dat wij schrijven met een droge pen,
eindigt bij de titel,
slaapt in waar het begint.
Vagelijk met elkaar geconfronteerd
worden beide boeken uitgewist zonder dat iets ontwaakt.
Waar zijn wij wakker?

(vertaling M.S.Belacortu)

Ik hoop dat er iets ontwaakt in mij bij het lezen en dat ontwaken wil ik delen...
En wat lees ik? Romans en poëzie, de krant, boeken over kunst en over geschiedenis en over geloof. Wat lees ik nog? Ik 'lees' films, opera, dans-en (vooral klassieke) muziekoptredens.