dinsdag 29 mei 2018
Knokke Scharpoordtuin fotografietentoonstelling
Terwijl ik bij mijn bezoek aan Knokke voor Beaufort 2018 op zoek was naar de installatie van Leon Vranken in de tuin van het cultureel centrum Scharpoord ontdekte ik een fototentoonstelling met grote panelen her en der verspreid tussen het cultureel centrum en het Zegemeer. Een aangenaam extraatje...
zondag 27 mei 2018
Meten is weten - honderden -
De Nederlandse dichter Hans Warren was heel gefascineerd door vogels. In dit gedicht heeft hij het over de waarde van een vogelei, in geld (toen nog guldens) en anderzijds te berekenen.
DE VISAREND
Honderden guldens telt men stiekem neer
voor een ei: het mooiste vogelei ter wereld,
en duizenden om een horst te bewaken
opdat Pandion uitvliegt, poussant
des cris d' orfraie, of,
zoals mijn buurjochie beweerde:
'criant comme un orfèvre'.
Schakel een eeuw terug, en zie
waar het schadelijke dier goed voor was:
mogelijk zou je zijn jongen af kunnen richten
voor de visvangst, en met de gedroogde huid
van zijn poten kon je hout mooi glad schuren.
(Uit: Verzamelde gedichten 1941-1981, uitg. Bert Bakker, 1981, blz. 484)
[horst: opgestuwd stuk aardkorst, maar ook: nest van een roofvogel;
pandion = naam van het vogelgeslacht der visarenden;
pousser des cris d'orfraie = Franse uitdrukking : hels kabaal maken in de lijn van: schreeuwen als de meeuwen]
vrijdag 25 mei 2018
Een zomers meidag in en rond Grand Hornu
Op 12 mei bezocht ik onder een zomerse zon de unieke plek die Grand Hornu is. Zelfs de zon kan de wat armoedige omgeving niet helemaal doen vergeten.
woensdag 23 mei 2018
Knokke Beaufort 2018
Op een frisse vrijdag (18 mei) bezocht ik Knokke en zag er de blokkenconstructie van Jean-François Fourtou nabij de St.Margarethakerk en het station.
maandag 21 mei 2018
Jef Geys in Grand Hornu
Nog tot 23 september kan je in Grand Hornu een selectie bekijken van werken van de op 12 februari laatst overleden Kempense kunstenaar Jef Geys. Hij had nog meegedacht aan deze tentoonstelling en de buiteninstallatie rond natuur/cultuur. Deze expo kreeg als titel mee "Quadra".
De beperkte tentoonstelling toont wel de verschillende facetten van zijn beeldend werk en tegelijk hoe deze veelheid toch een eenheid vormt vanuit de kunstenaar zelf. De uniciteit van een mens kan heel universeel uitpakken. Een bevattelijke bezoekersgids maakt deze bijzondere artiest en zijn werk meer toegankelijk.
Hier enkele foto's genomen tijdens mijn bezoek op 12 mei laatst.
De beperkte tentoonstelling toont wel de verschillende facetten van zijn beeldend werk en tegelijk hoe deze veelheid toch een eenheid vormt vanuit de kunstenaar zelf. De uniciteit van een mens kan heel universeel uitpakken. Een bevattelijke bezoekersgids maakt deze bijzondere artiest en zijn werk meer toegankelijk.
Hier enkele foto's genomen tijdens mijn bezoek op 12 mei laatst.
zaterdag 19 mei 2018
De foxtrot: een oorlogsdans?
De Israëlische regisseur Samuel Maoz heeft twintig jaar geleden het meest bange uur van zijn leven meegemaakt, niet als soldaat van het Israëlisch leger, maar als vader. Zijn dochter was met de bus 5 naar school, weer eens op het laatste moment van thuis vertrokken. Even later hoort Maoz dat in een bus van lijn 5 een terrorist zichzelf had opgeblazen. Het duurde ruim een uur eer de vader iets vernam van zijn dochter. Zij had net de bewuste bus gemist...
Die ervaring ligt mee aan de basis, naast zijn eigen militaire ervaringen, van de film FOXTROT, die momenteel te zien is in de bioscopen.
De film grijpt je bij je keel vanaf de eerste seconden en blijft dicht bij de drie hoofdfiguren heel de tijd door. We volgen de familie Friedman: vader Michael, moeder Dafna en zoon Jonathan.
We zien in het eerste deel hoe de vader probeert om te gaan met de boodschap dat zijn zoon tijdens zijn militaire dienst is omgekomen. Een tweede deel zoemt in als flashback op de belevenissen van Jonathan tijdens zijn opdracht om een desolate grenspost te bemannen, met enkele andere militairen. In het derde deel volgen we vooral de moeder en zien we hoe de verhaaldelen in elkaar passen.
De realistische scènes van het eerste en derde deel wisselen met een surrealistische sfeer in deel twee.
Maar telkens wordt de foxtrot gedanst. Hoe je die ook danst, je eindigt altijd waar je begon.
Wat een oorlog aanricht in een gezin, in de hoofden en harten van mensen: dat wordt op een indringende wijze getoond. Mensen worden er niet mooier door. Ook al wordt er in heel de film slechts één mitrailleurssalvo gelost en zie je slechts wat bloed lopen over een weg, toch vind ik het een uiterst beklijvende film over wat oorlog betekent. Heel de film is een groot vraagteken bij de zin van oorlog voeren. Geen wonder dat de Israëlische bestuurders niet zo opgetogen waren over deze film, die de uitzichtloosheid toont van het conflict en de hartverscheurende impact van oorlog op mensen.
Oorlog als een foxtrot: hoe die ook evolueert, je eindigt waar je begon.
Een aanrader: gaat dat zien...
De film grijpt je bij je keel vanaf de eerste seconden en blijft dicht bij de drie hoofdfiguren heel de tijd door. We volgen de familie Friedman: vader Michael, moeder Dafna en zoon Jonathan.
We zien in het eerste deel hoe de vader probeert om te gaan met de boodschap dat zijn zoon tijdens zijn militaire dienst is omgekomen. Een tweede deel zoemt in als flashback op de belevenissen van Jonathan tijdens zijn opdracht om een desolate grenspost te bemannen, met enkele andere militairen. In het derde deel volgen we vooral de moeder en zien we hoe de verhaaldelen in elkaar passen.
De realistische scènes van het eerste en derde deel wisselen met een surrealistische sfeer in deel twee.
Maar telkens wordt de foxtrot gedanst. Hoe je die ook danst, je eindigt altijd waar je begon.
Oorlog als een foxtrot: hoe die ook evolueert, je eindigt waar je begon.
Een aanrader: gaat dat zien...
donderdag 17 mei 2018
17 mei: Ihsane Jarfi-dag
Het is vandaag de Internationale dag tegen homofobie en transfobie. De holebi-gemeenschap komt zaterdag op straat om zichzelf in de kijker te zetten. Deze jaarlijkse optocht heeft altijd al een dubbel gezicht: er is 'pride', fierheid om de veelkleurige vormen van seksualititeit en relaties, maar ook zijn er altijd eisen en vragen om meer rechtvaardigheid en verdraagzaamheid.
Vele mensen, binnen én buiten de holebi-gemeenschap, denken dat de grootste strijd gestreden is omdat een aantal wetten zijn goedgekeurd rond homohuwelijk, anti-discriminatie, ea, maar dat betwijfel ik zo.
Op 21 april 2012 werd de 33-jarige Ihsane Jarfi vermoord omwille van zijn homoseksualiteit. Dit gebeurde niet in het Midden-Oosten, maar in België. NTGent maakte hierover onlangs een nieuw theaterstuk, "La Reprise". Zijn vader zei naar aanleiding van een bezoek tijdens de repetities nog in "De Standaard"(DS Weekblad 21/04/2018): "Het is niet de homofobie die Ihsane heeft vermoord. Het is een deel van de samenleving die dit doet en het wordt keer op keer herhaald: de wreedheid tegen mensen, niet om wat ze doen, maar om wat ze zijn. atheïst, jood, zwart, homo. Het is de samenleving die sommigen een paspoort geeft om anderen kapot te maken."
En iets verder in het interview zegt hij nog: "Hoe worden mensen homofoob? Ze trekken het kostuum van de religie aan, dat van de wet, de traditie, de zogenaamde common sense. Daarmee legitimeren ze het ontoelaatbare. Ze slaan de andere, doden hen. En daarna zeggen ze: het is normaal."
En dan zie je in de aanloop naar de verkiezingen een partij doodleuk opkomen met als slogan: gewoon doen. Het aantal homoseksuelen wordt in de maatschappij geschat op een cijfer tussen 3 tot 10 %, dus statistisch blijft dit een duidelijke minderheid. De normalen, de gewonen vormen een overgrote meerderheid.
En volgens een onderzoek van 2016 onderneemt 1 op de 4 holebi's een zelfmoordpoging. Samenleven met verschil, met anders-zijn blijft een dagelijkse uitdaging en zal nooit evident zijn.
Wetten stemmen is één ding, een andere mentaliteit opbouwen is nog heel iets anders. Een opdracht voor elke persoon, een groei naar meer menselijkheid.
Vele mensen, binnen én buiten de holebi-gemeenschap, denken dat de grootste strijd gestreden is omdat een aantal wetten zijn goedgekeurd rond homohuwelijk, anti-discriminatie, ea, maar dat betwijfel ik zo.
Op 21 april 2012 werd de 33-jarige Ihsane Jarfi vermoord omwille van zijn homoseksualiteit. Dit gebeurde niet in het Midden-Oosten, maar in België. NTGent maakte hierover onlangs een nieuw theaterstuk, "La Reprise". Zijn vader zei naar aanleiding van een bezoek tijdens de repetities nog in "De Standaard"(DS Weekblad 21/04/2018): "Het is niet de homofobie die Ihsane heeft vermoord. Het is een deel van de samenleving die dit doet en het wordt keer op keer herhaald: de wreedheid tegen mensen, niet om wat ze doen, maar om wat ze zijn. atheïst, jood, zwart, homo. Het is de samenleving die sommigen een paspoort geeft om anderen kapot te maken."
En iets verder in het interview zegt hij nog: "Hoe worden mensen homofoob? Ze trekken het kostuum van de religie aan, dat van de wet, de traditie, de zogenaamde common sense. Daarmee legitimeren ze het ontoelaatbare. Ze slaan de andere, doden hen. En daarna zeggen ze: het is normaal."
 |
| (eigen foto gaypride Parijs 2015) |
En dan zie je in de aanloop naar de verkiezingen een partij doodleuk opkomen met als slogan: gewoon doen. Het aantal homoseksuelen wordt in de maatschappij geschat op een cijfer tussen 3 tot 10 %, dus statistisch blijft dit een duidelijke minderheid. De normalen, de gewonen vormen een overgrote meerderheid.
En volgens een onderzoek van 2016 onderneemt 1 op de 4 holebi's een zelfmoordpoging. Samenleven met verschil, met anders-zijn blijft een dagelijkse uitdaging en zal nooit evident zijn.
Wetten stemmen is één ding, een andere mentaliteit opbouwen is nog heel iets anders. Een opdracht voor elke persoon, een groei naar meer menselijkheid.
dinsdag 15 mei 2018
Adel Abdessemed in Grand Hornu
Nog tot 3 juni kan je in MAC's, Grand Hornu, gaan kijken naar de veelvormige kunst van Adel Abdessemed (°1971): installaties, sculpturen, video, tekeningen.
Door zijn werk wil hij onze blik die vermoeid is van het zien van zoveel agressiviteit, macht, oorlog en politiek spektakel in onze huidige samenleving terug aanscherpen.
Voor mij is het een eerste beklijvende kennismaking met deze artiest, die ook geslaagd is in zijn eigen opdracht.
Hier enkele foto's die ik heb genomen tijdens mijn bezoek op 12 mei laatst.
Door zijn werk wil hij onze blik die vermoeid is van het zien van zoveel agressiviteit, macht, oorlog en politiek spektakel in onze huidige samenleving terug aanscherpen.
Voor mij is het een eerste beklijvende kennismaking met deze artiest, die ook geslaagd is in zijn eigen opdracht.
Hier enkele foto's die ik heb genomen tijdens mijn bezoek op 12 mei laatst.
zondag 13 mei 2018
In memoriam matris -11-
Het is nu bijna drie jaar geleden dat mijn ruim 100-jarige moeder is overleden. Vandaag is het de derde moederdag in mijn leven zonder moeder. Toch blijft het moment van afscheid nog heel levendig en haarscherp getekend in mijn hart. Ook al is elk afscheid iets uniek, toch zijn er vele facetten van een overlijden die we terugvinden in andere verhalen. Dat maakt zo'n ervaring meer toegankelijk en mededeelzaam.
Kunstenaars slagen er dan ook vaak in om in beeld, klank of woord iets uit te drukken dat voor jezelf herkenbaar is en zeer dicht bij je gevoelens komt. Ook al is zo iets confronterend, het is tegelijk ook troostend. Zo ervaar ik dat toch.
Een van de meest confronterende én troostrijke uitbeeldingen van het afscheid nemen is een werk van de Machelse kunstenaar Roger Raveel. Zijn "Herinnering aan het sterfbed van mijn moeder" toont mij ook mijn eigen moeder op haar sterfbed: een oude, magere vrouw, helemaal verdronken in de witte lakens, met magere handen, die er groter uitzien omdat de vingers nog maar vel over het been zijn.
De Poëziekrant publiceert in elk nummer een werk van Raveel met een gedicht erbij door een hedendaagse dichter. In het nummer van november/december 2017 (jg. 41, nr.6, blz. 61) verscheen bij dit werk van Raveel een mooi gedicht van Sofie Verdoodt.
Als je moeder sterft vraag je jezelf soms af: wie houdt voortaan mijn hand vast als ik weer een nieuwe stap zet in mijn leven? Zelfs als je moeder honderd wordt, blijft je haar kind, blijft op een of andere manier die vraag.
Bij 'herinnering aan het sterfbed van mijn moeder' (Roger Raveel)
Je ligt in een bed dat je voorbereidt
op de gevangenis van eeuwige onbeweeglijkheid,
je hoofd omkranst door een aureool van spijlen,
een spin die als een kleine worstelaar
in de touwen van haar web hangt te hijgen
maar nooit staak je je strijd.
Angstvallig rijgen we de dagen
aan het snoer van onze hoop.
Ik bijt hard op elke dag, een parel waarvan ik
de echtheid nauwelijks kan geloven.
Je wordt zo klein dat ik bang ben
dat je straks niet meer zal passen
in de zilveren fotolijst die je alvast hebt klaargelegd
om je te bevatten. Of word ik gewoon groter?
Mijn nagels rouwen
van het graven in mijn herinnering.
Ik open alvast het gordijn van de hemel.
Zelf schuiven we wat verder over de rails van het leven
en houden ons vast aan een stang
die ons gewicht niet lang zal kunnen dragen.
Wie houdt voortaan mijn hand vast
als ik op de tast verwissel van gedaante?
Je zet in je hoofd een deur op een kier
en zegt dat het went.
Met de maan in jouw laatste kwartier
besluit ik de brief die ik alvast
naar jouw nieuwe bestemming verzend.
 |
| (afbeelding gevonden op internet) |
Kunstenaars slagen er dan ook vaak in om in beeld, klank of woord iets uit te drukken dat voor jezelf herkenbaar is en zeer dicht bij je gevoelens komt. Ook al is zo iets confronterend, het is tegelijk ook troostend. Zo ervaar ik dat toch.
Een van de meest confronterende én troostrijke uitbeeldingen van het afscheid nemen is een werk van de Machelse kunstenaar Roger Raveel. Zijn "Herinnering aan het sterfbed van mijn moeder" toont mij ook mijn eigen moeder op haar sterfbed: een oude, magere vrouw, helemaal verdronken in de witte lakens, met magere handen, die er groter uitzien omdat de vingers nog maar vel over het been zijn.
De Poëziekrant publiceert in elk nummer een werk van Raveel met een gedicht erbij door een hedendaagse dichter. In het nummer van november/december 2017 (jg. 41, nr.6, blz. 61) verscheen bij dit werk van Raveel een mooi gedicht van Sofie Verdoodt.
Als je moeder sterft vraag je jezelf soms af: wie houdt voortaan mijn hand vast als ik weer een nieuwe stap zet in mijn leven? Zelfs als je moeder honderd wordt, blijft je haar kind, blijft op een of andere manier die vraag.
Bij 'herinnering aan het sterfbed van mijn moeder' (Roger Raveel)
Je ligt in een bed dat je voorbereidt
op de gevangenis van eeuwige onbeweeglijkheid,
je hoofd omkranst door een aureool van spijlen,
een spin die als een kleine worstelaar
in de touwen van haar web hangt te hijgen
maar nooit staak je je strijd.
Angstvallig rijgen we de dagen
aan het snoer van onze hoop.
Ik bijt hard op elke dag, een parel waarvan ik
de echtheid nauwelijks kan geloven.
Je wordt zo klein dat ik bang ben
dat je straks niet meer zal passen
in de zilveren fotolijst die je alvast hebt klaargelegd
om je te bevatten. Of word ik gewoon groter?
Mijn nagels rouwen
van het graven in mijn herinnering.
Ik open alvast het gordijn van de hemel.
Zelf schuiven we wat verder over de rails van het leven
en houden ons vast aan een stang
die ons gewicht niet lang zal kunnen dragen.
Wie houdt voortaan mijn hand vast
als ik op de tast verwissel van gedaante?
Je zet in je hoofd een deur op een kier
en zegt dat het went.
Met de maan in jouw laatste kwartier
besluit ik de brief die ik alvast
naar jouw nieuwe bestemming verzend.
donderdag 10 mei 2018
Macht zichtbaar maken
Koningen en andere politieke heersers proberen altijd opnieuw hun onderdanen en hun concurrenten te imponeren. Sommigen doen dat op een heel doorzichtige en brute manier, andere gaan subtieler te werk. Ze schakelen allerlei media in om hun boodschap kracht bij te zetten. Vandaag zijn dat TV-beelden en Twitter, vroeger waren dat architectuur, schilderkunst of beeldhouwkunst.
Eind vorig jaar liepen in het Louvre twee thematentoonstellingen die dat op een treffende wijze voorstelden.
Een van deze tijdelijke exposities toonde koning Frans I die bij gebrek aan goede eigen artiesten, kunstenaars uit de Lage Landen inhuurde om zijn machtspositie te bevestigen met kunstwerken. Daar zag ik meerdere werken van Jean Clouet, geboren omstreeks 1485-1490 in de buurt van Brussel. Clouet zou wel eens een verfransing kunnen zijn van de naam Cloet. Als vaardig schilder en tekenaar werd hij opgemerkt door François I. We zien hier hoe de koning via de kunst én via de godsdienst een steviger machtsbasis betrachtte. De latere machtuitbeelding bij de zonnekoning Lodewijk XIV heeft hier al zijn wortels...
Naast een klassiek staatsieportret zien we Johannes de Doper met de trekken van Frans I. Daarbij staat onderaan links nog: FRANCOIS R*DE FRANCE*PREMIER DE CE NOM AGE DE XXIIII ANS, wat betekent dat het schilderij gemaakt is in 1518.
Eind vorig jaar liepen in het Louvre twee thematentoonstellingen die dat op een treffende wijze voorstelden.
Een van deze tijdelijke exposities toonde koning Frans I die bij gebrek aan goede eigen artiesten, kunstenaars uit de Lage Landen inhuurde om zijn machtspositie te bevestigen met kunstwerken. Daar zag ik meerdere werken van Jean Clouet, geboren omstreeks 1485-1490 in de buurt van Brussel. Clouet zou wel eens een verfransing kunnen zijn van de naam Cloet. Als vaardig schilder en tekenaar werd hij opgemerkt door François I. We zien hier hoe de koning via de kunst én via de godsdienst een steviger machtsbasis betrachtte. De latere machtuitbeelding bij de zonnekoning Lodewijk XIV heeft hier al zijn wortels...
Naast een klassiek staatsieportret zien we Johannes de Doper met de trekken van Frans I. Daarbij staat onderaan links nog: FRANCOIS R*DE FRANCE*PREMIER DE CE NOM AGE DE XXIIII ANS, wat betekent dat het schilderij gemaakt is in 1518.
dinsdag 8 mei 2018
Mijn eigenzinnig woordenkraam -04-
-fluitkletsen: Tomas Tranströmer schrijft hoe iemand met de auto in een wolkbreuk verzeild geraakt en hoe hij op het einde van de donkere stortbui het autoraampje opendraait en een vogel hoort in de steeds dunnere regen. Hoe het in het Zweeds staat weet ik niet, maar de vertaler-dichter Bernlef schonk ons dit mooie woord. 'Het wordt lichter, hij draait het raampje open./ Een vogel fluitkletst in zichzelf/ in een steeds dunnere stille regen." Wie in deze meidagen in de tuin zit of wandelt in een park of bos zal de vogels ook wel horen fluitkletsen. Geniet er maar van, zou ik zeggen. (De herinneringen zien mij, Amsterdam, 2011, blz. 105)
-geurschaduw: in dezelfde uitgave van Tranströmer worden op het einde ook enkele prozateksten gepubliceerd met "memoires" van de dichter. Ook hier zorgt Bernlef voor een mooi nieuw Nederlands woord bij het vertalen van een anekdote uit de middelbare school (blz. 335). De jonge Tomas herinnert zich 'een brouwerspaard, een grote dampende Ardenner. Een ogenblik lang bevond ik mij in zijn geurschaduw en de herinnering aan het geduldige dier en hoe het rook is nog steeds heel levendig'. Dit schreef hij in 1993, ongeveer 50 jaar na het gebeuren.
zaterdag 5 mei 2018
woensdag 2 mei 2018
Abonneren op:
Posts (Atom)