 |
| (30 december 2016) |
dinsdag 31 januari 2017
maandag 30 januari 2017
zondag 29 januari 2017
zaterdag 28 januari 2017
Meten is weten: 2 775 000 000
De wetenschapper (bioloog-hematoloog) Leo Vroman is bij ons vooral gekend als dichter. In meerdere van zijn gedichten komen de wetenschappen en de poëzie samen.
Zo ook in een kleine cyclus van 4 gedichten "De ware as" uit de bundel "Psalmen en andere gedichten" (1996, Querido)
Hier het derde gedicht uit die reeks.
III
Mijn hart heeft sinds mijn geboorte
ongeveer zevenentwintighonderd
vijfenzeventig miljoen
keer geslagen.
Nee, het hart slaat niet,
het niest,
en net als ik
als ik nies
kiest het dan weer
het juiste ogenblik
voor de volgende keer.
Goed, hartslag of -nies,
hoeveel malen al?
Had ik een dagboek bijgehouden
van elk vertragen en versnellen
dan had ik tot mijn oude dag
geen tijd gehad
om te leren tellen.
Nee, we zijn de
mist van duister en domheid uit
en de witte mist van kennis in
en vinden geen bron voor het einde
zonder een spoor van begin.
Wat me ontroert in dit gedicht is dat de wetenschapper zijn eigen kennis relativeert: wat we niet allemaal weten over ons lichaam, bloed en hart (en hij als wetenschapper nog zovele keren meer in vergelijking met mijn povere weten hierover) en toch noemt hij al die kennis een witte mist.
Wat 'weten' we nu echt als we weten hoeveel keer ons hart heeft geniest???
vrijdag 27 januari 2017
Het geciteerde citaat - 038 -
 |
| (geciteerd door Marc-Alain Ouaknin in zijn boek "God en de kunst van het vissen?") |
donderdag 26 januari 2017
Gedichtendag 2017
Poëzie in de publieke ruimte: zeker op deze gedichtendag 2017.
 |
| (eigen foto - Standaard Boekhandel Turnhout) |
woensdag 25 januari 2017
New York - art deco - 04
De voordeur, de ingang van een huis of kantoor of winkel is altijd belangrijk: hoe wil je jezelf presenteren naar de buitenwereld? Hier enkele presentaties...
 |
| (helmsley building nabij Central Terminal - Midtown Manhattan) |
 |
| (raam boven hoofdingang Hotel Waldorf Astoria - Midtown Manhattan) |
 |
| (opschrift boven hoofdingang warenhuis Macy -Midtown Manhattan) |
dinsdag 24 januari 2017
maandag 23 januari 2017
New York - reconstructies: metroaankondigingen
De Nederlandse hematoloog-dichter Leo Vroman werkte vele jaren in Manhattan en woonde in Brooklyn. Meestal gebruikte hij dan de D-metrolijn voor zijn woon-werk-verplaatsing.
Tijdens ons verblijf in Brooklyn hebben ook heel vaak deze D-lijn gebruikt. In meerdere gedichten komt de metro ter sprake, zoals op de laatste bladzijden van zijn bundel uit 1995; "Psalmen en andere gedichten".
In een reeks (Engelstalige) gedichten roept hij de sfeer op van zo'n metrogebeuren. Het laatste heeft als titel "announcements" (blz.160 van de hierbovengenoemde bundel). Ik schrijf even over omdat ik de stemming die daarin wordt geevoceerd zo herkenbaar vind, maar ik garandeer niet dat ik de verzen 2 tot 6 helemaal correct overneem.
ANNOUNCEMENTS
On a rainy Wednesday at 116th and Broadway:
'Chchchchk shechuckshechuksshechuckshechuk
oo to trachechukshechurvishukchechuk
betukchechukcheteenth and shechukshechuk.
Chchchk shechukshechuksexpress
cheshoadwayshuckchechukalochuchowntown.'
On a cold Tuesday at Colombus Circle:
'Ascension all pacifists!
The President's Goat Sermon on the flea mind!
I repeat! The crow's deserving your behind!
Ghostwriters who wish to produce
candy-speed on the end are fine.'
On a crowded Monday morning at West 4th Street:
'Attention Ladies and Gentlemen.
This D train will continue on the F line.
This D train will continue on the F line
due to stalled train at Broadway Lafayette.
You can take the B train against the wall.
Attention all passengers!
This B train is out of service.
This B train is out of service
due to an unauthorized person
on the tracks at Grant Street.
We advise you to take the uptown
and then the downtown BMT.'
Overheard through the walls of a running D's
engineer's closet:
'Control tower? Woof, woof.'
'Miauw miauw'.
Tijdens ons verblijf in Brooklyn hebben ook heel vaak deze D-lijn gebruikt. In meerdere gedichten komt de metro ter sprake, zoals op de laatste bladzijden van zijn bundel uit 1995; "Psalmen en andere gedichten".
In een reeks (Engelstalige) gedichten roept hij de sfeer op van zo'n metrogebeuren. Het laatste heeft als titel "announcements" (blz.160 van de hierbovengenoemde bundel). Ik schrijf even over omdat ik de stemming die daarin wordt geevoceerd zo herkenbaar vind, maar ik garandeer niet dat ik de verzen 2 tot 6 helemaal correct overneem.
ANNOUNCEMENTS
On a rainy Wednesday at 116th and Broadway:
'Chchchchk shechuckshechuksshechuckshechuk
oo to trachechukshechurvishukchechuk
betukchechukcheteenth and shechukshechuk.
Chchchk shechukshechuksexpress
cheshoadwayshuckchechukalochuchowntown.'
On a cold Tuesday at Colombus Circle:
'Ascension all pacifists!
The President's Goat Sermon on the flea mind!
I repeat! The crow's deserving your behind!
Ghostwriters who wish to produce
candy-speed on the end are fine.'
On a crowded Monday morning at West 4th Street:
'Attention Ladies and Gentlemen.
This D train will continue on the F line.
This D train will continue on the F line
due to stalled train at Broadway Lafayette.
You can take the B train against the wall.
Attention all passengers!
This B train is out of service.
This B train is out of service
due to an unauthorized person
on the tracks at Grant Street.
We advise you to take the uptown
and then the downtown BMT.'
Overheard through the walls of a running D's
engineer's closet:
'Control tower? Woof, woof.'
'Miauw miauw'.
zondag 22 januari 2017
New York - niet zomaar een city - 13
Wie bekendheid wil verwerven om een plaatsje te veroveren in de wereld van film, theater, mode of publiciteit, waagt zijn kans in New York. Zien en vooral gezien worden: vele mensen hebben er een job mee. Je merkt het overal in deze wereldstad.
 |
| (23 oktober 2016 - Rockefellercenter) |
 |
| (19 oktober 2016 - fotoshoot op Roosevelteiland - foto Marc Deconinck) |
zaterdag 21 januari 2017
New York - eens anders - 14
De nieuwe president van de V.S.A.( de Verdeelde Staten van America) heeft veel kiezers gewonnen die op zoek zijn naar een ander bestaan, een zekerder bestaan, een veiliger bestaan. Of die kiezers dàt zullen krijgen zullen we nog moeten afwachten. Persoonlijk heb ik er wel vragen bij.
In New York zag ik vele vormen van zoeken naar een nieuw bestaan.
Er zijn mensen die fysiek vluchten uit een onzeker bestaan, er zijn mensen die in het stemhokje vluchten uit een onzeker bestaan
.
Fysiek vluchten naar een ander land dat veiliger is, dat ruimte biedt voor andere meningen en levensvormen.
Vluchten in het stemhokje naar een gefantaseerd groots land van vroeger, vluchten naar de schijnzekerheid van een schijnbaar sterke leider of toch een leider die sterkst roept, vluchten naar onbestaande duidelijkheid in zwart-wit-denken over een gekleurde wereld.
Zo vluchtte Baban Kirkuki als 16-jarige uit Irak naar Nederland. Als dichter verwoordt hij zijn verlangen en heimwee, zijn hartstocht en zijn drang om meer dan te overleven, te leven.
In deze eerste dagen van president Trump zijn we met zijn allen op zoek naar een ander bestaan, ook al zal de invulling van dit gegeven voor iedereen verschillend zijn.
Zo verwoordt Baban Kirkuki in zijn laatste bundel "Licht onbekend" (2013, uitgeverij P) het:
OP ZOEK NAAR EEN ANDER BESTAAN
Het donker van het leven
wekt de nieuwsgierigheid naar eenzaamheid.
Jouw stralen maken het bestaan mogelijk.
De zon
ontdooi alles.
Kou, afstand en treurnis.
Jouw warmte roep ik
voor deze ijzige tijd.
Smelt alles,
het verleden en nu.
Ik heb een nieuw vel nodig om het leven
met je energie te schetsen.
Ver van het alfabet van angst.
Een nieuw vel heeft de dichter nodig. Een ander bestaan ver van het alfabet van angst.
De nieuwe situatie nu zien als een kans om onszelf te herdefiniëren, om onze visies te bevragen, en niet als konijnen te lopen naar de lichtbak van de angstprofeten.
In New York zag ik vele vormen van zoeken naar een nieuw bestaan.
 |
| (18 oktober 2016- Coney Island) |
Er zijn mensen die fysiek vluchten uit een onzeker bestaan, er zijn mensen die in het stemhokje vluchten uit een onzeker bestaan
.
Fysiek vluchten naar een ander land dat veiliger is, dat ruimte biedt voor andere meningen en levensvormen.
Vluchten in het stemhokje naar een gefantaseerd groots land van vroeger, vluchten naar de schijnzekerheid van een schijnbaar sterke leider of toch een leider die sterkst roept, vluchten naar onbestaande duidelijkheid in zwart-wit-denken over een gekleurde wereld.
Zo vluchtte Baban Kirkuki als 16-jarige uit Irak naar Nederland. Als dichter verwoordt hij zijn verlangen en heimwee, zijn hartstocht en zijn drang om meer dan te overleven, te leven.
In deze eerste dagen van president Trump zijn we met zijn allen op zoek naar een ander bestaan, ook al zal de invulling van dit gegeven voor iedereen verschillend zijn.
Zo verwoordt Baban Kirkuki in zijn laatste bundel "Licht onbekend" (2013, uitgeverij P) het:
OP ZOEK NAAR EEN ANDER BESTAAN
Het donker van het leven
wekt de nieuwsgierigheid naar eenzaamheid.
Jouw stralen maken het bestaan mogelijk.
De zon
ontdooi alles.
Kou, afstand en treurnis.
Jouw warmte roep ik
voor deze ijzige tijd.
Smelt alles,
het verleden en nu.
Ik heb een nieuw vel nodig om het leven
met je energie te schetsen.
Ver van het alfabet van angst.
Een nieuw vel heeft de dichter nodig. Een ander bestaan ver van het alfabet van angst.
De nieuwe situatie nu zien als een kans om onszelf te herdefiniëren, om onze visies te bevragen, en niet als konijnen te lopen naar de lichtbak van de angstprofeten.
vrijdag 20 januari 2017
Sint Sebastiaan
De katholieke kerk viert op deze dag de Heilige Sebastianus, martelaar. Over zijn leven en dood zijn veel meer onduidelijkheden dan zekerheden, maar hij was een van de grote pestheiligen in de Middeleeuwen. Door gelovige holebi's wordt hij geëerd natuurlijk vooral omwille van de vele mooie verbeeldingen, maar mede ook omdat in de voorbije decennia de AIDS-epidemie vaak werd omschreven als een nieuwe pest.
Onlangs kwam mij een gedicht van Rilke terug onder ogen dat hij heeft geschreven bij het zien van een werk van Sandro Botticelli uit 1474, een van de eerste mannelijke naakten op zo'n formaat in de westerse schilderkunst.
Hier het gedicht van Rainer Maria Rilke. Ik geef de Duitse tekst en daarna twee vertalingen, een van Maurits Van Vossole (1983) en een van Peter Verstegen (1997). Deze vertalingen helpen het schilderij én het gedicht van Rilke her-lezen. En de Argentijnse dichter Juarroz zegt in een interview ergens: "Een gedicht zal altijd onvolledig zijn. Niet alleen omdat alles onvolledig is, maar omdat het gedicht zich moet ontplooien en tot stand komen bij diegene die het ontvangt. Meer nog, het gedicht moet in staat zijn zich te herscheppen en zich eindeloos te vervolledigen bij zijn schepper en bij de anderen." Aan ons om schilderij en gedicht te vervolledigen...
SANKT SEBASTIAN
Wie ein Liegender so steht er; ganz
hingehalten von dem grossen Willen.
Weitentrückt wie Mütter, wenn sie stillen,
und in sich gebunden wie ein Kranz.
Und die Pfeile kommen: jetzt und jetzt
und als sprängen sie aus seinen Lenden,
eisern bebend mit den freien Enden.
Doch er lächelt dunkel, unverletzt.
Einmal nur wird seine Trauer gross,
und die Augen liegen schmerzlich bloss,
bis sie etwas leugnen, wie Geringes,
und als liessen sie verächtlich los
die Vernichter eines schönes Dinges.
SINT SEBASTIAAN
Lijk een liggend beeld staat hij daar gans
in zichzelf bedwongen door te willen.
Starend als een moeder bij het stillen,
aan zichzelf verslingerd als een krans.
En de pijlen komen hier en daar,
of zij uit zijn lenden zelf ontstonden,
en zij sidderen bij hun einden, maar
hij lacht geheimzinnig, ongeschonden.
Eén moment is hem 't verdriet te groot,
en zijn ogen liggen pijnlijk bloot,
tot zij iets verloochenen, als gering,
alsof zij voorbijgaan, hun te min,
aan vernielers van een beeldschoon ding.
(vertaling Maurits Van Vossole)
SINT SEBASTIAAN
Als een man die ligt, zo is zijn staan;
machtig willen houdt hem opgeheven.
Moederweelde reikt de borst zo aan
en een krans is zo in zich verweven.
En de pijlen komen: keer op keer
lijken ze zijn lendenen onbtsprongen;
't vrije eind trilt staalhard heen en weer.
Maar hij glimlacht donker, ongeschonden.
Eén moment maar wordt zijn lijden groot,
en zijn ogen liggen pijnlijk bloot
tot ze 't loochenen als te gering,
als verachten zij tot in de dood
de vernietigers van een mooi ding.
(vertaling Peter Verstegen)
Onlangs kwam mij een gedicht van Rilke terug onder ogen dat hij heeft geschreven bij het zien van een werk van Sandro Botticelli uit 1474, een van de eerste mannelijke naakten op zo'n formaat in de westerse schilderkunst.
Hier het gedicht van Rainer Maria Rilke. Ik geef de Duitse tekst en daarna twee vertalingen, een van Maurits Van Vossole (1983) en een van Peter Verstegen (1997). Deze vertalingen helpen het schilderij én het gedicht van Rilke her-lezen. En de Argentijnse dichter Juarroz zegt in een interview ergens: "Een gedicht zal altijd onvolledig zijn. Niet alleen omdat alles onvolledig is, maar omdat het gedicht zich moet ontplooien en tot stand komen bij diegene die het ontvangt. Meer nog, het gedicht moet in staat zijn zich te herscheppen en zich eindeloos te vervolledigen bij zijn schepper en bij de anderen." Aan ons om schilderij en gedicht te vervolledigen...
SANKT SEBASTIAN
Wie ein Liegender so steht er; ganz
hingehalten von dem grossen Willen.
Weitentrückt wie Mütter, wenn sie stillen,
und in sich gebunden wie ein Kranz.
Und die Pfeile kommen: jetzt und jetzt
und als sprängen sie aus seinen Lenden,eisern bebend mit den freien Enden.
Doch er lächelt dunkel, unverletzt.
Einmal nur wird seine Trauer gross,
und die Augen liegen schmerzlich bloss,
bis sie etwas leugnen, wie Geringes,
und als liessen sie verächtlich los
die Vernichter eines schönes Dinges.
SINT SEBASTIAAN
Lijk een liggend beeld staat hij daar gans
in zichzelf bedwongen door te willen.
Starend als een moeder bij het stillen,
aan zichzelf verslingerd als een krans.
En de pijlen komen hier en daar,
of zij uit zijn lenden zelf ontstonden,
en zij sidderen bij hun einden, maar
hij lacht geheimzinnig, ongeschonden.
Eén moment is hem 't verdriet te groot,
en zijn ogen liggen pijnlijk bloot,
tot zij iets verloochenen, als gering,
alsof zij voorbijgaan, hun te min,
aan vernielers van een beeldschoon ding.
(vertaling Maurits Van Vossole)
SINT SEBASTIAAN
Als een man die ligt, zo is zijn staan;
machtig willen houdt hem opgeheven.
Moederweelde reikt de borst zo aan
en een krans is zo in zich verweven.
En de pijlen komen: keer op keer
lijken ze zijn lendenen onbtsprongen;
't vrije eind trilt staalhard heen en weer.
Maar hij glimlacht donker, ongeschonden.
Eén moment maar wordt zijn lijden groot,
en zijn ogen liggen pijnlijk bloot
tot ze 't loochenen als te gering,
als verachten zij tot in de dood
de vernietigers van een mooi ding.
(vertaling Peter Verstegen)
donderdag 19 januari 2017
New York - serie presidentsverkiezingen - 04
New York City is overwegend democratisch gekleurd en vele inwoners van de Big Apple zijn dan ook heel verontrust over hun stadsgenoot-president-elect. De inauguratie van Donald Trump morgen zal voor velen van hen een pijnlijk en droevig moment zijn.
De (weinige) affiches i.v.m. de presidentsverkiezingen, die er in oktober te zien waren, waren vaak heel origineel.
Zie hierbij twee anti-Trump affiches gezien in Williamburg (Brooklyn).
De twee heel verschillende affiches tonen mij de uitdaging waar we voor staan als we willen spreken over het fenomeen 'Trump' en over de demagogische populistische politici in Europa in deze 'vloeiende' tijden.
De botheid en het zwart-wit-spreken van Trump en gelijkgestemden verleiden ons vaak om in gelijke taal terug te spreken. Dat zien we in de rechteraffiche: zwart-wit en een boertig woordgebruik. Met gelijke munt terugbetalen, zo zou je het kunnen noemen. Dat is taal die hij wel verstaat. Als er al antwoord komt, zal het op dat niveau verder gaan en komen we in een spiraal van modder gooien en kortzichtige oneliners terecht. Vruchtbaar is anders.
Maar daarmee verlagen we onszelf tot een niveau dat we eigenlijk afkeuren. Als we evenwel meer genuanceerd en inhoudelijk reageren, zoals de linkeraffiche doet, worden we door vele mensen niet begrepen of worden we weggehoond als 'elitair', e.d. En we worden niet gehoord. Frustrerend en niet productief, zeker niet op korte termijn.
Aangezien de wereld kleurrijk is, lijkt mij de keuze voor kleur boven zwart-wit de enige keuze die op termijn vruchtbaar is. Ook al kan er in de tussentijd veel kapot gemaakt worden en kan er veel menselijkheid verloren gaan. De onzekerheid die vele kiezers dreef naar Trump en de Brexit wordt nu ook ieders onzekerheid. Vrijheid, democratie, gelijkheid, broederlijkheid zullen opnieuw geijkt moeten worden. Er wachten ons bijzondere tijden: voor de enen 'boeiend' en 'uitdagend', voor de anderen 'beangstigend' en 'verbijsterend'.
De (weinige) affiches i.v.m. de presidentsverkiezingen, die er in oktober te zien waren, waren vaak heel origineel.
Zie hierbij twee anti-Trump affiches gezien in Williamburg (Brooklyn).
 |
| (in vertaling: Donald is een lul) |
De twee heel verschillende affiches tonen mij de uitdaging waar we voor staan als we willen spreken over het fenomeen 'Trump' en over de demagogische populistische politici in Europa in deze 'vloeiende' tijden.
De botheid en het zwart-wit-spreken van Trump en gelijkgestemden verleiden ons vaak om in gelijke taal terug te spreken. Dat zien we in de rechteraffiche: zwart-wit en een boertig woordgebruik. Met gelijke munt terugbetalen, zo zou je het kunnen noemen. Dat is taal die hij wel verstaat. Als er al antwoord komt, zal het op dat niveau verder gaan en komen we in een spiraal van modder gooien en kortzichtige oneliners terecht. Vruchtbaar is anders.
Maar daarmee verlagen we onszelf tot een niveau dat we eigenlijk afkeuren. Als we evenwel meer genuanceerd en inhoudelijk reageren, zoals de linkeraffiche doet, worden we door vele mensen niet begrepen of worden we weggehoond als 'elitair', e.d. En we worden niet gehoord. Frustrerend en niet productief, zeker niet op korte termijn.
Aangezien de wereld kleurrijk is, lijkt mij de keuze voor kleur boven zwart-wit de enige keuze die op termijn vruchtbaar is. Ook al kan er in de tussentijd veel kapot gemaakt worden en kan er veel menselijkheid verloren gaan. De onzekerheid die vele kiezers dreef naar Trump en de Brexit wordt nu ook ieders onzekerheid. Vrijheid, democratie, gelijkheid, broederlijkheid zullen opnieuw geijkt moeten worden. Er wachten ons bijzondere tijden: voor de enen 'boeiend' en 'uitdagend', voor de anderen 'beangstigend' en 'verbijsterend'.
woensdag 18 januari 2017
New York - eens anders - 13
De Griekse filosoof Protagoras (5e eeuw voor Christus) is vooral bekend gebleven dank zij volgende zin: "De mens is de maat van alle dingen".
Over de betekenis van deze uitspraak is al veel inkt gevloeid, daar wil ik het hier niet over hebben. Maar ik dacht wel nu en dan aan deze uitspraak bij het zien van alle indrukwekkende gebouwen: op welke maat zijn die uitgetekend? En is in die stad de mens nog de maat van alle dingen???
Over de betekenis van deze uitspraak is al veel inkt gevloeid, daar wil ik het hier niet over hebben. Maar ik dacht wel nu en dan aan deze uitspraak bij het zien van alle indrukwekkende gebouwen: op welke maat zijn die uitgetekend? En is in die stad de mens nog de maat van alle dingen???
 |
| (Financial District gezien vanaf Dumbo Brooklyn - 28 sept. 2016) |
 |
| (Brooklynbrug en Manhattan gezien vanop Dumbo Brooklyn langs de Eastriver - 28 sept.2016) |
dinsdag 17 januari 2017
maandag 16 januari 2017
New York - reconstructies - in de metro
Een maand in New York zorgt ook voor een aantal opmerkelijke belevenissen of ontmoetingen. Een poging om zo'n ervaring te reconstrueren.
Na een volle dag NY nemen we de metro 4 van Upper Manhattan, de 77e of 68e straat, dat herinner ik mij niet zo goed meer. Het is 's avonds omstreeks 7 uur en we zijn nu een goede week in de metropool. De metrotrein zit goed vol, maar niet meer zo barstensvol als in het spitsuur dat dan al voorbij is. Net naast de deur kunnen we staan en voor ons zit een Afro-Amerikaans gezin: een jonge vader en drie kinderen, eenvoudig netjes gekleed.
Steunend tegen de leuning naast de deur zit het oudste van de drie kinderen, een meisje van ongeveer 8/9 jaar; ze is haar schoolwerk aan het maken. Ze vult heel geconcentreerd, ondanks alle metrodrukte, een voorgedrukt opdrachtenblad in. Als enkele haltes verder haar werk af is, bergt ze heel zorgvuldig haar potlood in een metalen pennendoos en stopt alles in haar schoolrugzak, die ze op haar schoot zet. Onmiddellijk legt ze haar hoofd tegen de leuning en valt prompt in slaap.
Naast haar zit haar jongere zus, waarschijnlijk 2 jaar jonger. Heel de duur van onze gezamenlijke rit - tien of elf haltes, een half uur- ligt ze met haar hele lichaam tegen haar vader en slaapt als een blok, als een roos,... zo vast dat vader heel hard moet schudden om ze wakker genoeg te hebben om uit te stappen aan Bowling Green, in Lower Manhattan.
Ondertussen zit op de schoot van de jonge papa de kleinste, een jongetje van 4 jaar omtrent. Gedurende het eerste deel van onze gezamenlijke rit is het jonkie heel actief en eist de volle aandacht van zijn vader. Op een bepaald moment maant de papa hem aan om wat rustig te worden en de jongen kalmeert en valt ook bijna onmiddellijk in slaap op de schoot van zijn vader.
Na de halte "Wallstreet" is het duidelijk dat ze de volgende halt eruit moeten. Iedereen wordt wakker gemaakt en de jonge papa stapt rond 7u35 met zijn drie kleine kinderen uit.
De aandacht en zorg van deze vader ontroerde mij. Hij leek zelf nog geen dertig jaar en zijn tederheid en warme waakzaamheid omhulden de drie moeë kinderen.
Van waar kwamen ze? Waar gingen ze heen? Waar wonen ze? Hoe wonen ze? Is er een echtgenote/moeder? Wat zal er van deze kleine levens worden in deze grote stad? Welke verhalen en welk verleden dragen ze mee?
Na een volle dag NY nemen we de metro 4 van Upper Manhattan, de 77e of 68e straat, dat herinner ik mij niet zo goed meer. Het is 's avonds omstreeks 7 uur en we zijn nu een goede week in de metropool. De metrotrein zit goed vol, maar niet meer zo barstensvol als in het spitsuur dat dan al voorbij is. Net naast de deur kunnen we staan en voor ons zit een Afro-Amerikaans gezin: een jonge vader en drie kinderen, eenvoudig netjes gekleed.
Steunend tegen de leuning naast de deur zit het oudste van de drie kinderen, een meisje van ongeveer 8/9 jaar; ze is haar schoolwerk aan het maken. Ze vult heel geconcentreerd, ondanks alle metrodrukte, een voorgedrukt opdrachtenblad in. Als enkele haltes verder haar werk af is, bergt ze heel zorgvuldig haar potlood in een metalen pennendoos en stopt alles in haar schoolrugzak, die ze op haar schoot zet. Onmiddellijk legt ze haar hoofd tegen de leuning en valt prompt in slaap.Naast haar zit haar jongere zus, waarschijnlijk 2 jaar jonger. Heel de duur van onze gezamenlijke rit - tien of elf haltes, een half uur- ligt ze met haar hele lichaam tegen haar vader en slaapt als een blok, als een roos,... zo vast dat vader heel hard moet schudden om ze wakker genoeg te hebben om uit te stappen aan Bowling Green, in Lower Manhattan.
Ondertussen zit op de schoot van de jonge papa de kleinste, een jongetje van 4 jaar omtrent. Gedurende het eerste deel van onze gezamenlijke rit is het jonkie heel actief en eist de volle aandacht van zijn vader. Op een bepaald moment maant de papa hem aan om wat rustig te worden en de jongen kalmeert en valt ook bijna onmiddellijk in slaap op de schoot van zijn vader.
Na de halte "Wallstreet" is het duidelijk dat ze de volgende halt eruit moeten. Iedereen wordt wakker gemaakt en de jonge papa stapt rond 7u35 met zijn drie kleine kinderen uit.
De aandacht en zorg van deze vader ontroerde mij. Hij leek zelf nog geen dertig jaar en zijn tederheid en warme waakzaamheid omhulden de drie moeë kinderen.
Van waar kwamen ze? Waar gingen ze heen? Waar wonen ze? Hoe wonen ze? Is er een echtgenote/moeder? Wat zal er van deze kleine levens worden in deze grote stad? Welke verhalen en welk verleden dragen ze mee?
zondag 15 januari 2017
New York - niet zomaar een city - 12
New York is één grote bouwwerf zou je bij momenten denken. Op meerdere plaatsen in Manhattan én in Brooklyn én in Queens zag ik enorme werven. De betonwagens rijden dan ook voortdurend aan en af. Oude industrieterreinen worden omgevormd tot woon- en/of kantoorcomplexen, met wat groen erbij.
 |
| (bij ground zero wordt naast de nieuwe Trade World Center-toren Lkiberty een tweede gebouwd) |
 |
| (vroegere industrieterreinen langs de Eastriver in Brooklyn worden 'bouwrijp' gemaakt) |
 |
| (vlak voor het gebouw van de UN rijdt een betonkolos voorbij 'on time'?) |
zaterdag 14 januari 2017
New York - serie 'lijnen' - 12
Het Guggenheim-museum biedt een fascinerend beeld en vooral als de herfstzon even schuin invalt midden een anders grijze vrijdagmiddag tekent zich een boeiend lijnenspel af. Het is 21 oktober 2016.
vrijdag 13 januari 2017
New York - art deco - 03
 |
| (Central Post Office) |
 |
| (de schoonheid van de Chrysler building wordt weggedrukt door de moderne wolkenkrabber die bovenop Grandl Station is gebouwd) |
donderdag 12 januari 2017
New York - serie 'graffiti' - 10
De variatie aan street art in Williamsburg is groot. En soms zie je nog waar het bij street art vaak begon: het uiten van woede of onrust of het vol schilderen van een muur vanuit een soort horror vacui. Twee zo'n niet publicitaire schilderingen die iets ongepolijst hebben en daardoor een grotere zweem van authenticiteit. (23 oktober 2016)
woensdag 11 januari 2017
Nieuwjaar in een ziekenhuis
NIEUWJAAR
Aan het hoofd van mijn oud gezond
verstand en lichaam.
Nieuwjaarsgroeten.
Ik lig met aids of zwaar gewond
door een verslaafde, aan uw voeten.
Vertel mij dus weer van rechtvaardigheid,
maar vlug ik heb nog zoveel dagen
nogal een drukke stervenstijd
ben al aan het vervagen
heb al beenderen in mijn maag en
brokken naziel in mijn ingewanden.
Leg dus uw fijne handen om mijn hals
en wurg mij maar weer heen
en vind meteen een plaatsvervanger.
Volgend keer blijf ik misschien wat langer
maar aan dit leven hoef ik geen verslaven,
ik zal onverwoestbaar door mijn droom heen slapen.
Doodstrijd? Ik heb mijn oud eerwaardig wapen:
onvoorwaardelijke overgave.
Kijk, uw zon komt op, verwarm u maar.
Voor u is ieder jaar hetzelfde jaar.
(Leo Vroman, Psalmen en andere gedichten, Querido, 1996, blz. 94)
Het is in dit gedicht alsof je met de bioloog-hematoloog Leo Vroman een ziekenronde doet op nieuwjaarsdag bij stervende slachtoffers van "onrechtvaardige" aandoeningen. Wat betekent 'nieuw' in het woordje nieuwjaar als je weet dat je tijd slechts heel kort is?
Nieuwjaar is inderdaad geen eenzijdig feestelijk gebeuren. Niet alleen moeten vele mensen werken op die dag ten dienste van anderen: horeca-personeel, verpleging en dokters en ander ziekenhuis- of bejaardenhuispersoneel, opvoeders, taxichauffeurs, personeel van openbaar vervoer, enzovoort. Er zijn nog veel anderen die nieuwjaar niet beleven als een feest. Zieken, sommige ouderen, vluchtelingen, gevangenen, werklozen en nog zoveel anderen zien in het nieuwe jaar niet veel nieuws. Dit gedicht van de wetenschapper Leo Vroman helpt ons om de glitter van de nieuwjaarsfeesten te overstijgen. En ik vind het een mooi gedicht, ook al is de inhoud die erin doorklinkt niet zo rooskleurig. Het kan meerdere lezingen doorstaan en telkens kunnen andere woorden of beelden blijven haperen en aanzetten tot denken. Er zijn lezingen mogelijk over de inhouden en betekenissen, over de ik-u relatie, over de verhouding lichaam-geest, over de talige middelen van de dichter, over de eerste drie lijnen t.a.v. de volgende.
Hier wil ik even stilstaan bij de taal van de dichter.
Twee woorden wil eruit lichten.
In de 11e lijn lees ik dat neologisme: naziel. Wat is dat? Ik weet het niet en Leo Vroman allicht ook niet en toch...het roept nabijheid op en afscheid tegelijk. Het doet mij denken aan de charme die kan uitgaan van antieke voorwerpen of van een oud huis met nog een aankleding van bij het bouwen van dat huis. We spreken dan van de 'ziel' van een huis of een voorwerp of een kunstwerk. Mensen kunnen zo een heel modernistisch nieuw huis volstouwen met oude voorwerpen die een 'naziel' hebben en dan denk ik als bezoeker soms: heeft je strakke nieuwe huis deze oude spullen nodig om ziel te brengen in je woning? Wat het woord 'naziel' kan doen met een lezer.
Op het einde van lijn 16 nog zo'n bijzonder woord: verslaven. We gebruiken dit werkwoord uitsluitend nog in zijn passieve vorm: verslaafd zijn aan iets. Aan dit zieke stervende leven hoeft de dichterlijke 'ik' niet verslaafd te zijn...maar door het werkwoord in zijn actieve vorm te gebruiken wordt ons leventje opeens problematisch gemaakt, een verslaving. En nieuwjaar is dnt een feest van de verslaving.
Voor u -gezonde dokter, gezonde lezer van dit gedicht- is ieder jaar hetzelfde jaar, dat zegt ons de stervende ik die via deze verzen ons aanspreekt. Hoe nieuw maken we dit jaar?
Aan het hoofd van mijn oud gezond
verstand en lichaam.
Nieuwjaarsgroeten.
Ik lig met aids of zwaar gewond
door een verslaafde, aan uw voeten.
Vertel mij dus weer van rechtvaardigheid,
maar vlug ik heb nog zoveel dagen
nogal een drukke stervenstijd
ben al aan het vervagen
heb al beenderen in mijn maag en
brokken naziel in mijn ingewanden.
Leg dus uw fijne handen om mijn hals
en wurg mij maar weer heen
en vind meteen een plaatsvervanger.
Volgend keer blijf ik misschien wat langer
maar aan dit leven hoef ik geen verslaven,
ik zal onverwoestbaar door mijn droom heen slapen.
Doodstrijd? Ik heb mijn oud eerwaardig wapen:
onvoorwaardelijke overgave.
Kijk, uw zon komt op, verwarm u maar.
Voor u is ieder jaar hetzelfde jaar.
(Leo Vroman, Psalmen en andere gedichten, Querido, 1996, blz. 94)
 |
| (foto gevonden op internet) |
Nieuwjaar is inderdaad geen eenzijdig feestelijk gebeuren. Niet alleen moeten vele mensen werken op die dag ten dienste van anderen: horeca-personeel, verpleging en dokters en ander ziekenhuis- of bejaardenhuispersoneel, opvoeders, taxichauffeurs, personeel van openbaar vervoer, enzovoort. Er zijn nog veel anderen die nieuwjaar niet beleven als een feest. Zieken, sommige ouderen, vluchtelingen, gevangenen, werklozen en nog zoveel anderen zien in het nieuwe jaar niet veel nieuws. Dit gedicht van de wetenschapper Leo Vroman helpt ons om de glitter van de nieuwjaarsfeesten te overstijgen. En ik vind het een mooi gedicht, ook al is de inhoud die erin doorklinkt niet zo rooskleurig. Het kan meerdere lezingen doorstaan en telkens kunnen andere woorden of beelden blijven haperen en aanzetten tot denken. Er zijn lezingen mogelijk over de inhouden en betekenissen, over de ik-u relatie, over de verhouding lichaam-geest, over de talige middelen van de dichter, over de eerste drie lijnen t.a.v. de volgende.
Hier wil ik even stilstaan bij de taal van de dichter.
Twee woorden wil eruit lichten.
In de 11e lijn lees ik dat neologisme: naziel. Wat is dat? Ik weet het niet en Leo Vroman allicht ook niet en toch...het roept nabijheid op en afscheid tegelijk. Het doet mij denken aan de charme die kan uitgaan van antieke voorwerpen of van een oud huis met nog een aankleding van bij het bouwen van dat huis. We spreken dan van de 'ziel' van een huis of een voorwerp of een kunstwerk. Mensen kunnen zo een heel modernistisch nieuw huis volstouwen met oude voorwerpen die een 'naziel' hebben en dan denk ik als bezoeker soms: heeft je strakke nieuwe huis deze oude spullen nodig om ziel te brengen in je woning? Wat het woord 'naziel' kan doen met een lezer.
Op het einde van lijn 16 nog zo'n bijzonder woord: verslaven. We gebruiken dit werkwoord uitsluitend nog in zijn passieve vorm: verslaafd zijn aan iets. Aan dit zieke stervende leven hoeft de dichterlijke 'ik' niet verslaafd te zijn...maar door het werkwoord in zijn actieve vorm te gebruiken wordt ons leventje opeens problematisch gemaakt, een verslaving. En nieuwjaar is dnt een feest van de verslaving.
Voor u -gezonde dokter, gezonde lezer van dit gedicht- is ieder jaar hetzelfde jaar, dat zegt ons de stervende ik die via deze verzen ons aanspreekt. Hoe nieuw maken we dit jaar?
dinsdag 10 januari 2017
New York - serie 'reflecties' - 11
 |
| (zelfportret kantoor Chasebank - 19 oktober 2016 |
 |
| (Manhattan 6 oktober 2016) |
 |
| (Williamsburg Brooklyn - 23 oktober 2016) |
maandag 9 januari 2017
New York - serie 'lijnen' - 11
De Manhattan brug die Brooklyn met Manhattan verbindt is een meesterwerk: mooi en ingenieus.
Omdat deze brug én voor voetgangers én voor fietsers én voor auto's én voor metrotreinen dient, is het wel niet zo aangenaam om erover te lopen door het lawaai. Toch loont het de moeite: zo kan je van dichtbij het technisch vernuft bewonderen én genieten van een mooi zicht op Brooklyn en Lower Manhattan.
6 oktober 2016 was een zonnige dag en vanop de naburige Brooklynbrug straalde de Manhattanbrug.
Omdat deze brug én voor voetgangers én voor fietsers én voor auto's én voor metrotreinen dient, is het wel niet zo aangenaam om erover te lopen door het lawaai. Toch loont het de moeite: zo kan je van dichtbij het technisch vernuft bewonderen én genieten van een mooi zicht op Brooklyn en Lower Manhattan.
6 oktober 2016 was een zonnige dag en vanop de naburige Brooklynbrug straalde de Manhattanbrug.
zondag 8 januari 2017
New York - serie 'graffiti' - 09
In Williamsburg, Brooklyn, zie je veel muurschilderijen en andere street art die soms pure publiciteit is. Brancardi, Air France, en meerdere andere grote merken laten muren beschilderen met publiciteit. Maar de kleine handelaars laten zich niet onbetuigd.
Op een zondagnamiddag (23 okt) fotografeerde ik deze drie gesloten garagepoorten van een garagist. Mocht ik er op een doordeweekse dag zijn gepasseerd, zou ik deze foto's wellicht niet hebben kunnen nemen omdat de rolluiken dan opgetrokken zouden zijn terwijl men in de garage werkt.
Op een zondagnamiddag (23 okt) fotografeerde ik deze drie gesloten garagepoorten van een garagist. Mocht ik er op een doordeweekse dag zijn gepasseerd, zou ik deze foto's wellicht niet hebben kunnen nemen omdat de rolluiken dan opgetrokken zouden zijn terwijl men in de garage werkt.
zaterdag 7 januari 2017
New York - serie 'reflecties' - 10
In een stad met zovele glas hele wolkenkrabbers hoog is het normaal dat de zon via het glas weerkaatst wordt op andere gebouwen. Een andere soort reflecties...
 |
| (10 oktober 2016) |
 |
| (13 oktober 2016 - ca. 6 PM, lower Manhattan gezien vanuit Brooklyn Dumbo) |
vrijdag 6 januari 2017
New York - eens anders - 12
 |
| (plafondschildering in een Rockefellerbuilding langs 5th Avenue) |
 |
| (ongewoon zicht op S.Patrickscathedral 5th Avenue) |
donderdag 5 januari 2017
New York - art deco - 02
New York staat vol met wolkenkrabbers die veelal ruimte bieden aan kantoren. In een grote stad die volop draaide op industrie en banken, nu vooral draait op banken en andere administratieve diensten is het belangrijk stipt te zijn, op tijd. In het straatbeeld word je daar heel vaak aan herinnerd. Als het dank zij een mooie art deco-klok is, valt het nog wel mee...
woensdag 4 januari 2017
New York - niet zomaar een city - 11
De stad New York blijft een speeltuin voor architecten. Gelukkig is er meer plaats voor gebouwen die niet alleen maar recht toe recht aan hoge kubussen zijn voor kantoren of woningen.
Ik vind New York heel indrukwekkend, maar die massale hoeveelheid moderne wolkenkrabbers zonder veel karakter doen mij ook zeggen dat ik New York niet mooi vind.
Nieuwere gebouwen die een speels en creatief ontwerp uitbeelden kunnen mij dan wel bekoren. Zoals hier enkele gebouwen gezien vanop de Hudson. (14 okt. 2016)
Ik vind New York heel indrukwekkend, maar die massale hoeveelheid moderne wolkenkrabbers zonder veel karakter doen mij ook zeggen dat ik New York niet mooi vind.
Nieuwere gebouwen die een speels en creatief ontwerp uitbeelden kunnen mij dan wel bekoren. Zoals hier enkele gebouwen gezien vanop de Hudson. (14 okt. 2016)
Abonneren op:
Posts (Atom)