zaterdag 29 juli 2017

Documenta 14 - hedendaagse kunst over de hedendaagse wereld -05

De vijfjaarlijkse Documenta-tentoonstelling brengt artiesten samen uit alle delen van de wereld en geeft hen een podium om hun verhaal te vertellen.
Zo krijgt Pélagie Gbaduidi een lange gang in de Neue Galerie voor haar indrukwekkende installatie met de voor zich sprekende titel: The Missing Link. Dicolonisation Education by Mrs. Smiling Stone.



Deze dame was geboren in Dakar in 1965 maar haar ouders waren van het buurland Benin. In Luik heeft ze haar kunstopleiding gedaan en nu woont en werkt ze in Brussel.
De installatie in Kassel is indrukwekkend én omwille van haar omvang én omwille van hoe en wat ze toont. De foto's hierbij kunnen geen goede indruk geven. Voor deze installatie gebruikt ze oude schoolbanken, lessenaars, video's, foto's, grote stroken papier met tekeningen, en nog veel meer.




Wat moet je de kinderen leren over de geschiedenis van een natie en een streek als ze vluchteling zijn of als ze bvb. als meisje geen kansen tot ontplooiing krijgen of als ze nog lijden onder de gevolgen van een te snelle en ondoordacht dekolonisatie in Afrika of... Welke vooroordelen en schema's vol onrecht en geweld brengen we aan in kinderhoofden? Benadrukken we de verschillen of zoeken we om te benadrukken wat we als mens gemeenschappelijk hebben? Hoe kunnen we betere mensen worden als wij ons voortdurend focussen op verschil en ongelijkheid?



donderdag 27 juli 2017

When we were exhaling images (Hiwa K.)

 In Kassel is deze installatie met rioolbuizen door de Iraaks-Koerdische kunstenaar een van de blikvangers van Documenta 14.





(eigen foto's 29 juni 2017)

dinsdag 25 juli 2017

Documenta 14 - hedendaagse kunst over de hedendaagse wereld 04

Nog tot 17 september is de 14e Documenta te zien in het Duitse stadje Kassel.
Een van de blikvangers centraal in de stad is een installatie van de Koerdisch-Duitse kunstenaar Hiwa K. (°1975).
Zelf heeft hij als vluchteling weken in afvoerbuizen geleefd met anderen en die ervaring wordt getoond in de installatie met de bijzondere titel : "When We Were Exhaling Images", te vertalen als : wanneer wij beelden uitademen. Deze ervaring en betekenislaag is voor de toeschouwer onmiddellijk duidelijk. Als kunstenaar heeft hij elke buis telkens anders ingericht want elke vluchteling deed dit eveneens.

(eigen foto's 29 juni 2017)

Maar Hiwa K. heeft meer geleerd door te leven in zo'n rioolbuis. Hij zei ergens: "Als je in zo'n rioolbuis leeft, merk je snel wat echt telt in het leven."
In een interview verklaart hij zich nader(zie website van rbb-online.de): "Wir im Kapitalismus sind besessen von der Vertikalen. Wir respektieren alles, was höher reicht, was oben ist. Es ist wirklich eine Frage unserer Klassengesellschaft. Untere Gesellschaftsschichten, den Süden, alles was unter uns liegt, respektieren wir nicht."
Als mensen die doordrongen zijn van de kapitalistische levenswijze hebben we respect voor wie boven ons is en willen we zelf hogerop. Maar wat beneden ligt verdient onze achting niet.

zondag 23 juli 2017

Documenta 14 - hedendaagse kunst over de hedendaagse wereld -03

Op Documenta 14 dat nu bezig is in Kassel is het vluchtelingenvraagstuk nooit veraf.
Emigratie wordt getoond op velerlei manieren.

(werk van Guilermo Galindo in de Documentahalle-een bootje gebruikt door vluchtelingen...)

(een "bottari" van Kimsooja in het Fridericianum-een bundel dekens en kledij,
alles wat een vluchteling nog mee kan dragen, zijn hele hebben en houden) 

vrijdag 21 juli 2017

Het afwezige museum -03-

Twee kunstwerken in "Het afwezige museum" (Wiels tot 13 augustus) die vooral tekst zijn en die  actueel zijn, elk op hun manier, zeker op deze nationale feestdag.

(werk van Jef Geys)




(werk van Walter Swennen)

woensdag 19 juli 2017

Documenta 14-hedendaagse kunst over de hedendaagse wereld -02

Wat gebeurt er zoal in onze wereld? Zie maar,
Zo ziet de Griekse kunstenaar Panos Kokkinias het.
Je kan even lachen, je kan jezelf herkennen en je kan een deftig debat beginnen over zien en over niet meer kijken naar wat te zien is en over...



(eigen foto's- details uit een groot doek)

maandag 17 juli 2017

Het afwezige museum -02-

In de bijzondere tentoonstelling "Het afwezige museum" (Wiels Brussel, nog tot 13 augustus) was ik onder andere getroffen door de werken van Mark Manders. Hun monumentale afmetingen vergroten nog het impact op de bezoeker.




Dit beeld roept op om er voor te gaan staan en het vanuit verschillende standpunten te benaderen. Elke ander gezichtspunt onthult een ander aspect van het 'gespleten' gelaat. Welk gezichtspunt is het beste? het meest volledige? het juiste? het ware? Vanuit elke andere positie zie je telkens iets anders. En dan denk ik: hoe vlug ga ik niet mensen be-oordelen, ver-oordelen, ver-achten, min-achten of hoog-achten vanuit een eerste en vaak enige blik. Dit beperkte standpunt, vaak gekruid door vooroordelen, wordt dan hét label waarmee deze of gene het verder moet doen in mijn denken. Zelf voel ik me vaak onrechtvaardig benaderd maar doe ik niet precies hetzelfde?

En nog meer: welk eenduidig beeld draag ik niet mee van mezelf of probeer ik te construeren voor mezelf en de anderen? En toch: er zijn momenten dat alles meer gespleten, verdeeld en versnipperd is. Zo denk ik dan aan een bijzondere tekst van een bijzondere man, Dietrich Bonhoeffer.


De Duitse protestantse dominee Dietrich Bonhoeffer ( °1906)werd  op 9 april 1945 in Flossenburg vermoord door de nazi's op persoonlijk bevel van Hitler. Zijn juiste rol in het verzet tegen de nazi's wordt pas echt duidelijk jaren na zijn dood. Hij kan in zijn gevangenisperiode(vanaf april 1943) nog een en ander opschrijven. Een van zijn overpeinzingen spreekt voor zich en is tegen de achtergrond van zijn levensverhaal des te indringender.
Mark Manders toont mij wie een mens is, dus toont hij mijzelf en Dietrich Bonhoeffer spreekt uit wie een mens is, dus wie ik ben...


Wie ben ik?

Wie ben ik?
Ze zeggen me vaak:
je treedt uit je cel
rustig blij en zeker
als een burchtheer uit zijn slot.

Wie ben ik?
Ze zeggen me vaak:
je spreekt met de bewakers
vrij rechtuit en vriendelijk
als was je hun heer.

Wie ben ik?
Ze zeggen me ook:
je draagt je donkere dagen
evenwichtig glimlachend trots
als iemand die gewend is te overwinnen.

Ben ik werkelijk wat anderen van mij zeggen?
Of ben ik alleen wat ik weet van mijzelf:
onrustig vol heimwee, ziek als een gekooide vogel
snakkend naar lucht, als werd ik gewurgd,
hongerend naar kleuren, naar bloemen en vogels,
dorstend naar een woord, naar een mens dichtbij,
trillend van woede om willekeur, om de geringste krenking,
opgejaagd wachtend op iets groots,
machteloos bang om vrienden in den vreemde,
moe en leeg om te bidden, te danken, te werken,
murw en bereid om van alles afscheid te nemen?

Wie ben ik?
De één of de ander?
Ben ik nu de één en morgen de ander?
Ben ik beiden tegelijk?

Wie ben ik?
Ben ik de speelbal van mijn eenzaam vragen?

Wie ik ook ben,
U kent mij, ik ben van U, mijn God.
Amen.

Wie is een mens? Wat anderen van hem zeggen of wat hij weet van zichzelf???

donderdag 13 juli 2017

Documenta 14 - hedendaagse kunst over de hedendaagse wereld

Dokumenta 14 toont waar onze wereld mee bezig is: identiteit, vluchtelingen, ongelijkheid.

De installatie "The Parthenon of Books" van Matha Minujin is de terechte blikvanger van deze editie van Documenta. Het Atheense parthenon herbouwd met verboden boeken. Wat doe je wanneer in je land boeken verboden zijn die jij juist inspirerend vindt? Boeken zoals Das Kapital of de Bijbel, Kafka of Thomas Mann, Harry Potter of de Kleine Prins, enzovoort? Dan ga je in het verzet of duik je onder of vlucht je weg...


(foto's genomen op 29 juni laatst)

dinsdag 11 juli 2017

Kassel Documentastad - schrijven met licht

Vorige week bezocht ik Documenta 14 in de Duitse stad Kassel. Deze vijfjaarlijkse kunstmanifestatie wil telkens weer via de beeldende kunsten nadenken over onze wereld en de actuele vragen.
Deze editie nestelt zich in de stad en al haar traditionele musea.
Een dialoog die soms best spannend is.
Maar op een zonnige dag doorheen Documenta struinen levert ook mooie plaatjes. Fotografie als letterlijk schrijven met licht.
Hier twee foto's genomen in het Hessisches Landesmuseum op 30 juni laatst.