 |
| (Rotonde de la Villette - 28 december 2017 ca. 14u45) |
 |
| (metrolijn 5 28 december 2017 ca. 15u00) |
vrijdag 29 december 2017
Parijs december 2017
woensdag 27 december 2017
Kerstmis Parijs 2017
| Parijs 25 december 2017 Temperatuur rond de middag: 4 à 5 ° Gevoelstemperatuur: -1 à + 1 °  |
| (nabij tour st.Jacques Parijs centrum- 25 december 2017 ca.11u30 eigen foto) |
 |
| (Louvre Parijs-25 december 2017-ca. 13u30 eigen foto) |
 |
| (eigen foto 25 dec.2017 ca.13u30 Louvre Parijs) |
maandag 25 december 2017
Kerstmis
 |
| (El Greco De aanbidding door de herders, detail - Pradomuseum, Madrid) |
GEBOORTE
Gods liefde op aarde neergedaald
ligt in een stal op stro te slapen.
De stille herders van de schapen
zij hebben het alom verhaald.
De ster staat boven Bethlehem.
De Koningen uit het Oosten vonden
een kind in windselen gewonden
en os en ezel zien naar hem.
Hier slaapt, der aarde toevertrouwd,
die was voor de aanvang van de tijden,
het kind waarom Maria schreide,
waarover elk de hand vouwt.
(uit: Ida Gerhardt, Verzamelde gedichten, blz. 356 - Amsterdam, 1985)
zaterdag 23 december 2017
Na: Christian Boltanski
In de Oude Kerk in Amsterdam loopt nog tot 29 april 2018 een mooie tentoonstelling met werk van de Franse kunstenaar Christian Boltanski.
De titel van de expositie is simpel maar helder en alleszeggend: Na. Over het grote na na een overlijden en hoe na-bestaanden daarmee kunnen omgaan. Op zaterdag 16 december laatst bezocht ik deze indrukwekkende presentatie van ouder en nieuw werk. Bij het betreden van de kerk krijg je als bezoeker een klein krantje mee, met wat toelichting en een interview met de artiest.
In deze toelichting lees ik: "Een begraafplaats bezoek je niet om iemand terug te vinden, maar om zijn of haar afwezigheid te ervaren. In de Oude Kerk, met haar talrijke grafzerken, stelt Christian Boltanski vragen die voor iedereen herkenbaar zijn, omdat ze over de tijdelijkheid van het leven zelf gaan. (...) Na is een tentoonstelling waarin de kunstenaar je uitnodigt om de zoektocht aan te gaan, afwezigheid te ervaren en om onze voorgangers te herdenken."
De titel van de expositie is simpel maar helder en alleszeggend: Na. Over het grote na na een overlijden en hoe na-bestaanden daarmee kunnen omgaan. Op zaterdag 16 december laatst bezocht ik deze indrukwekkende presentatie van ouder en nieuw werk. Bij het betreden van de kerk krijg je als bezoeker een klein krantje mee, met wat toelichting en een interview met de artiest.
In deze toelichting lees ik: "Een begraafplaats bezoek je niet om iemand terug te vinden, maar om zijn of haar afwezigheid te ervaren. In de Oude Kerk, met haar talrijke grafzerken, stelt Christian Boltanski vragen die voor iedereen herkenbaar zijn, omdat ze over de tijdelijkheid van het leven zelf gaan. (...) Na is een tentoonstelling waarin de kunstenaar je uitnodigt om de zoektocht aan te gaan, afwezigheid te ervaren en om onze voorgangers te herdenken."
 |
| (Les Manteaux- eigen foto 16.12-2017)) |
donderdag 21 december 2017
Kentridge en Rilke
Bij mijn bezoek aan de mooie Kentridge tentoonstelling (nog tot 28 februari 2018) in het Sint-Janshospitaal te Brugge was ik geboeid door de verschillende zwart-wit-video's die de kijker binnenleiden in een wereld die ons tegelijk heel vertrouwd en heel vreemd voorkomt. We herkennen veel en toch is er veel wat ons onzeker en verward maakt.
In een van zijn video's ("Zeno Writing) zien we op een bepaald moment een roofdier (een zwarte panter? een leeuwin? ) heen en weer gaan achter een traliehekken.
Dat beeld bracht me een van de meest bekende verzen van de dichter Rainer Maria Rilke voor de geest en eenmaal thuis gekomen zocht ik het graag op, om het nieuw te lezen.
Hier neem ik de vertaling van Peter Verstegen in de uitgave verschenen bij Uitgeverij van Oorschot (Nieuwe Gedichten, het eerste deel, Amsterdam, 1997, blz. 73).
DE PANTER
In de Jardin des Plantes, Parijs
Zijn blik is van het langsgaan van de stangen
zo moe geworden dat hij niets meer ziet.
Wel duizend stangen houden hem gevangen
en meer dan duizend stangen is er niet.
De zachtheid van zijn lenig sterke pas
die steeds de allerkleinste kring beschrijft,
is als een dans van kracht rondom een as
waarin een machtig willen is verstijfd.
Niet vaak meer trekt het scherm voor zijn pupillen
geluidloos op -. Dan gaat een beeld erdoor
naar binnen, glijdt door het van spanning stille
lijf naar zijn hart - en gaat teloor.
 |
| (eigen foto, 13 december 2017) |
In een van zijn video's ("Zeno Writing) zien we op een bepaald moment een roofdier (een zwarte panter? een leeuwin? ) heen en weer gaan achter een traliehekken.
Dat beeld bracht me een van de meest bekende verzen van de dichter Rainer Maria Rilke voor de geest en eenmaal thuis gekomen zocht ik het graag op, om het nieuw te lezen.
Hier neem ik de vertaling van Peter Verstegen in de uitgave verschenen bij Uitgeverij van Oorschot (Nieuwe Gedichten, het eerste deel, Amsterdam, 1997, blz. 73).
DE PANTER
In de Jardin des Plantes, Parijs
Zijn blik is van het langsgaan van de stangen
zo moe geworden dat hij niets meer ziet.
Wel duizend stangen houden hem gevangen
en meer dan duizend stangen is er niet.
De zachtheid van zijn lenig sterke pas
die steeds de allerkleinste kring beschrijft,
is als een dans van kracht rondom een as
waarin een machtig willen is verstijfd.
Niet vaak meer trekt het scherm voor zijn pupillen
geluidloos op -. Dan gaat een beeld erdoor
naar binnen, glijdt door het van spanning stille
lijf naar zijn hart - en gaat teloor.
dinsdag 19 december 2017
William Kentridge in Brugge -03-
We kijken even mee met andere kijkers naar de video "Zeno writing" van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar William Kentridge in het Sint-Janshospitaal te Brugge (13 dec. 2017).
zondag 17 december 2017
William Kentridge in Brugge -02-
Nog enkele beelden van de mooie Kentridge-expositie "Smoke Ashes Fable" die nog tot 28 februari 2018 te zien is in het Sint-Janshospitaal te Brugge. Het zwart-wit getekende universum met zijn expressieve kracht van Kentridge staat beeldend in schril contrast met de kleurrijke geschilderde eerder introverte wereld van Memlinc. Maar beiden gaan de thema's van lijden en dood en vervolging niet uit de weg, elk vanuit hun eigen tijd en context. Dat maakt deze tentoonstelling daarom ook zo boeiend.
vrijdag 15 december 2017
William Kentridge in Brugge
Nog tot 28 februari 2018 is een mooie tentoonstelling te zien van de Zuid-Afrikaanse beeldende kunstenaar William Kentridge in het Sint-Janshospitaal te Brugge. Naast hun indrukwekkende Memlinc-collectie geven ze er de ruimte aan een heel indrukwekkende Kentridge.
Een ervaring waar je best wat tijd voor uittrekt zodat je jezelf in de beeldenstroom kunt onderdompelen.
Hier alvast enkele algemene beelden genomen bij mijn bezoek op 13 december laatst.
Een ervaring waar je best wat tijd voor uittrekt zodat je jezelf in de beeldenstroom kunt onderdompelen.
Hier alvast enkele algemene beelden genomen bij mijn bezoek op 13 december laatst.
woensdag 13 december 2017
Meten is weten: het getal nul
De Poolse dichteres Wislawa Szymborska, Nobelprijs literatuur 1996, schreef vaak over de individuele mens met zijn particulariteiten midden de grote geschiedenis. Met enige afstand en tegelijk met veel humor kijkt ze naar de mens en zijn pogen om te leven in de alledaagsheid van het bestaan. Ze beschrijft geen helden, maar dank zij haar verzen krijgen ze toch een glans die uitnodigt tot mededogen. Zo maakte ze een gedicht ter ere van de uitvinder van het getal nul. Hoe komt iemand erop?
GEDICHT TER ERE
Hij was eens. Hij vond de nul uit.
In een onzeker land. Onder een ster
vandaag misschien duister. Tussen jaartallen
-wie zou er een eed op doen. Zonder een naam,
zelfs geen betwiste. Onder zijn nul
liet hij ons niet één gulden gedachte na
over het leven dat is als. Ook geen legende,
dat hij op een dag bij een geplukte roos
een nul schreef en haar tot een boeket bond.
Dat hij vlak voor zijn dood de woestijn introk
op een kameel met honderd bulten. Dat hij insliep
in de schaduw van de zegepalm. Dat hij zal ontwaken,
wanneer alles zal geteld zijn
tot het laatste korreltje zand. Wat voor een man.
Door de spleet tussen feit en verzinsel
ontsnapte hij aan onze aandacht. Opstandig
tegen elk lot. Schudt
elke gedaante af die ik hem geef.
De stilte sloot zich boven hem, zonder het litteken van een stem.
Zijn afwezigheid kreeg het uitzicht van de horizon.
De nul schrijft zich vanzelf.
(uit de bloemlezing uit de poëzie van Wislawa Szymborska, samengesteld door Jeannine Vereecken, uitg. Poëziecentrum, reeks "Dichters van nu" 13, blz. 115)
Heel het gedicht speelt in die spleet tussen feit en verzinsel, in die nul-ruimte van het niet-bestaan die toch een horizon biedt, die als een eindeloze woestijn ons verleiden wil weg te trekken, die als een stilte is waar nooit een stem heeft weerklonken. Een nulliteit die zichzelf in een onzeker land schrijft zonder een naam.
Szymborska eert het niets, het getal nul op zo'n eigen speelse manier die onze gedachten prikkelt en onze fantasie naar allerlei plaatsen uitstuurt.
En laat de economen nu maar spreken over nul-groei of de politici over nul-tolerantie.
zondag 10 december 2017
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is jarig...
De Algemene Vergadering van de nog jonge Verenigde Naties nam in een resolutie de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens aan tijdens een vergadering op 10 december 1948. De basisidee ervan is simpel: elke mens is drager van rechten, elke mens, elke mens.
De gruwelen van de Nazi-concentratiekampen (zoals dat nabij het Poolse plaatsje Jaslo) waren toen nog niet ondergesneeuwd en weggedeemsterd in de plooien van de geschiedenis. Ondertussen blijft, ondanks alles, de lijst van inbreuken tegen deze universele rechten maar groeien, dag na dag.
Het kan nooit kwaad om onszelf telkens weer te herinneren aan deze belangrijke verklaring. Bij zo'n verjaardag is het passend om de particulariteit, de uniciteit, de eigenheid van elke mens in de schijnwerper te plaatsen. En dichters zijn daarbij heel geschikt.
De Poolse Nobelprijswinnaar literatuur 1996 W. Szymbroska schreef vaak over grote feiten uit de geschiedenis en hun betekenis voor de gewone mensen, maar slechts sporadisch schreef ze iets over de Poolse geschiedenis. Zo'n uitzondering is dit gedicht dat voor het overige geen enkele toelichting nodig heeft. De woorden spreken voor zich.
HONGERKAMP BIJ JASLO
Schrijf het op. Schrijf op. Met gewone inkt
op gewoon papier: ze kregen niets te eten,
allen stierven van honger. Allen. Hoeveel?
De weide is groot. Hoeveel gras
per persoon? Schrijf: ik weet het niet.
De geschiedenis rondde de skeletten af tot op de nul.
Duizend en één, dat blijft altijd duizend.
Dat ene - het lijkt of het nooit heeft bestaan:
een schijnzwangerschap, een lege wieg,
een eerste leesboekje geopend voor niemand,
lucht die lacht, huilt en groeit,
een trap voor de leegte die de tuin inrent,
een naamloze plaats in de rij.
Hier werd het vlees, in deze wei.
Maar die zwijgt als een omgekochte getuige.
Zonnig en groen. Daar, vlakbij, een woud
om te kauwen op hout, zich te laven aan schors -
de dagelijkse portie landschap -,
tot men blind was. Hoog in de lucht een vogel
die over de lippen gleed met zijn schaduw
van voedzame vleugels. Kaken gingen open,
tanden klapperden op tanden.
's Nachts flitste een sikkel aan de hemel
en oogstte de broden van hun dromen.
Handen snelden toe vanuit zwarte ikonen,
met lege bekers tussen de vingers.
Aan het spit van de prikkeldraad
spartelde een mens.
Ze zongen met aarde op de lippen. Een prachtig lied
over oorlog die je recht in het hart treft.
Schrijf hoe stil het hier is.
Ja.
(uit: Bloemlezing uit de poëzie van Wislawa Szymborska, samengesteld door Jeannine Vereecken, uitgeverij Poëziecentrum, 2001, blz. 89)
De gruwelen van de Nazi-concentratiekampen (zoals dat nabij het Poolse plaatsje Jaslo) waren toen nog niet ondergesneeuwd en weggedeemsterd in de plooien van de geschiedenis. Ondertussen blijft, ondanks alles, de lijst van inbreuken tegen deze universele rechten maar groeien, dag na dag.
Het kan nooit kwaad om onszelf telkens weer te herinneren aan deze belangrijke verklaring. Bij zo'n verjaardag is het passend om de particulariteit, de uniciteit, de eigenheid van elke mens in de schijnwerper te plaatsen. En dichters zijn daarbij heel geschikt.
De Poolse Nobelprijswinnaar literatuur 1996 W. Szymbroska schreef vaak over grote feiten uit de geschiedenis en hun betekenis voor de gewone mensen, maar slechts sporadisch schreef ze iets over de Poolse geschiedenis. Zo'n uitzondering is dit gedicht dat voor het overige geen enkele toelichting nodig heeft. De woorden spreken voor zich.
HONGERKAMP BIJ JASLO
Schrijf het op. Schrijf op. Met gewone inkt
op gewoon papier: ze kregen niets te eten,
allen stierven van honger. Allen. Hoeveel?
De weide is groot. Hoeveel gras
per persoon? Schrijf: ik weet het niet.
De geschiedenis rondde de skeletten af tot op de nul.
Duizend en één, dat blijft altijd duizend.
Dat ene - het lijkt of het nooit heeft bestaan:
een schijnzwangerschap, een lege wieg,
een eerste leesboekje geopend voor niemand,
lucht die lacht, huilt en groeit,
een trap voor de leegte die de tuin inrent,
een naamloze plaats in de rij.
Hier werd het vlees, in deze wei.
Zonnig en groen. Daar, vlakbij, een woud
om te kauwen op hout, zich te laven aan schors -
de dagelijkse portie landschap -,
tot men blind was. Hoog in de lucht een vogel
die over de lippen gleed met zijn schaduw
van voedzame vleugels. Kaken gingen open,
tanden klapperden op tanden.
's Nachts flitste een sikkel aan de hemel
en oogstte de broden van hun dromen.
Handen snelden toe vanuit zwarte ikonen,
met lege bekers tussen de vingers.
Aan het spit van de prikkeldraad
spartelde een mens.
Ze zongen met aarde op de lippen. Een prachtig lied
over oorlog die je recht in het hart treft.
Schrijf hoe stil het hier is.
Ja.
(uit: Bloemlezing uit de poëzie van Wislawa Szymborska, samengesteld door Jeannine Vereecken, uitgeverij Poëziecentrum, 2001, blz. 89)
vrijdag 8 december 2017
Barcelona
Een sfeerbeeld van de oude buurt Barceloneta. De geluiden kan ik niet weergeven maar bij deze foto herinner ik mij de zeer zware luide stem van een man die auditief als het ware heel deze straat vulde. Hij zat onder het balkon frontaal in beeld.
 |
| (7 oktober rond het middaguur) |
dinsdag 5 december 2017
zondag 3 december 2017
Barri Gotic Barcelona
In de smalle straatjes van de oude binnenstad van Barcelona komt er niet veel zonlicht, maar als de zon er is, zorgt ze voor speciale effecten. Foto's van zondagnamiddag 8 oktober 2017.
vrijdag 1 december 2017
woensdag 29 november 2017
maandag 27 november 2017
Meten is weten: 1 en/of 0
De wereld en heel zijn rijkdom aan kleur, mensen en kennis en zijn veelheid aan dromen, frustraties en verwachtingen worden dank zij de computer en de digitale mogelijkheden zichtbaar en hoorbaar en meer toegankelijk voor velen. Voorlopig nog niet tastbaar en ruikbaar. Deze digitale omwenteling in onze wereldbeleving is gebaseerd op een oneindige reeks enen en nullen.
Maar wat als we onze visie op de wereld laten beperken tot ons computerscherm? Welke invloed heeft deze evolutie op onze relaties en op ons functioneren dagdagelijks? Is het geoorloofd om zich vragen te stellen bij deze dwingende groeiende digitalisering?
De jonge dichter Maarten Buser (°1991) stelt zich als dichter ook deze vragen in volgende gedicht. Zo lees ik het toch.
BRANDTRAP
 |
| (afbeelding gevonden op internet) |
valt alles uit elkaar in enen en nullen'
Ik zag hoe de straat uiteenbrokkelde
tot aan de ingang van de supermarkt
Fruit in de aanbieding
Het kassameisje viel opeens
stil, midden in haar zin.Toen ik
haar probeerde te reanimeren,
ontdekte ik een opwindsleutel in haar rug
Sindsdien let ik op verdachte
bobbels onder T-shirts, steek soms
een pen in de raderwerken
van passanten, tot eindelijk
iemand afdaalt en vraagt
wat ik me in mijn kop haal
(bron: Het Liegend Konijn 2017/2, blz. 60)
vrijdag 24 november 2017
woensdag 22 november 2017
Woorden en hun (on)macht
In enkele vorige blogposts maakte ik melding van een actie van Amnesty International ten gunste van Arabische schrijvers die 50 stokslagen krijgen omwille van hun schrijfsels. Waarom zijn machthebbers zo bang van dichters en schrijvers?
Eind oktober viel het NTGent Magazine in de bus en ik ben blij dat het nog een papieren versie is, want zo blijft het binnen je blikveld liggen, wachtend om gelezen (en eventueel her-lezen) te worden. Wat anders dan digitale tijdschriften die zo gemakkelijk verloren geraken tussen al die nullen en enen van het helverlichte digitale computerscherm.
Auteur en regisseur Peter Verhelst opent dat nummer met een pleidooi voor de poëzie. Ik neem graag over uit dat editoriaal met als titel: Taal is macht.
"In deze tijden ga ik poëzie op het podium brengen uit mijn bundel Koor. Gedichten. Versjes?
Dat doe ik volmondig, ja. Omdat ik geloof dat poëzie niet alleen het kwetsbaarste, maar ook het meest essentiële literaire genre is. Poëzie gaat altijd en in elk woord over taal: wat is taal, wat wordt er gezegd, wat wordt er niet gezegd, wat kan er niet worden uitgesproken en wat wordt er uitgesproken omdat het niet kan worden uitgesproken? Taal is macht. Sla er de kranten maar op na. Kijk hoe Trump aan de macht is gekomen. Luister naar onze politici (werkgever, goeroe, echtgenoot, journalist), onze Trumpjes, hoe ze door halve waarheden te verzwijgen zeggen wat jij wil horen. Enz...
Poëzie is per definitie emancipatorisch, omdat ze je tussen de regels door traag leert te lezen. Omdat ze je leert te zien hoe de anderen hun blik aan je opdringen. Omdat ze platitudes blootlegt.
Het hart van poëzie is de weigering om wat je zegt, voelt, om wat je voorgekauwd en aangepraat wordt, klakkeloos te aanvaarden en te herhalen. Daarom herschikt de dichter de 26 letters van het alfabet, de woorden, de witregels, in de hoop een bres te slaan tussen wat we kennen en wat we nog niet kennen, zo niet, misschien, overigens, desalniettemin, vermoedelijk. Poëzie weigert en zoekt. En vindt. En vindt nooit. En faalt. Altijd. Poëzie is een ode aan het falen. Aan die ene millimeter die ons altijd zal scheiden van wat/wie we denken aan te kunnen raken. Opdat we weer verder zouden kruipen. En nog een millimeter Tot in een andere donkere kamer, waar een lamp ligt te branden."
En over de macht van woorden schreef de Franse dichter Paul Eluard volgend gedicht.
Er zijn woorden die doen leven
En dat zijn onschuldige woorden
Het woord warmte het woord vertrouwen
Liefde rechtvaardigheid en het woord vrijheid
Het woord kind en het woord vriendelijkheid
En bepaalde bloemennamen en bepaalde vruchtennamen
Het woord moed en het woord ontdekken
En het woord broer en het woord kameraad
En bepaalde namen van landen en dorpen
En bepaalde namen van vrouwen en vrienden
(uit de bloemlezing van Amnesty International Hoop. Gedichten over grenzen,
uitgegeven bij Bekking|& Blitz, 2016)
Eind oktober viel het NTGent Magazine in de bus en ik ben blij dat het nog een papieren versie is, want zo blijft het binnen je blikveld liggen, wachtend om gelezen (en eventueel her-lezen) te worden. Wat anders dan digitale tijdschriften die zo gemakkelijk verloren geraken tussen al die nullen en enen van het helverlichte digitale computerscherm.
Auteur en regisseur Peter Verhelst opent dat nummer met een pleidooi voor de poëzie. Ik neem graag over uit dat editoriaal met als titel: Taal is macht.
 |
| (Brugge sept. 2014 calligrafietentoonstelling -eigen foto) |
Dat doe ik volmondig, ja. Omdat ik geloof dat poëzie niet alleen het kwetsbaarste, maar ook het meest essentiële literaire genre is. Poëzie gaat altijd en in elk woord over taal: wat is taal, wat wordt er gezegd, wat wordt er niet gezegd, wat kan er niet worden uitgesproken en wat wordt er uitgesproken omdat het niet kan worden uitgesproken? Taal is macht. Sla er de kranten maar op na. Kijk hoe Trump aan de macht is gekomen. Luister naar onze politici (werkgever, goeroe, echtgenoot, journalist), onze Trumpjes, hoe ze door halve waarheden te verzwijgen zeggen wat jij wil horen. Enz...
Poëzie is per definitie emancipatorisch, omdat ze je tussen de regels door traag leert te lezen. Omdat ze je leert te zien hoe de anderen hun blik aan je opdringen. Omdat ze platitudes blootlegt.
Het hart van poëzie is de weigering om wat je zegt, voelt, om wat je voorgekauwd en aangepraat wordt, klakkeloos te aanvaarden en te herhalen. Daarom herschikt de dichter de 26 letters van het alfabet, de woorden, de witregels, in de hoop een bres te slaan tussen wat we kennen en wat we nog niet kennen, zo niet, misschien, overigens, desalniettemin, vermoedelijk. Poëzie weigert en zoekt. En vindt. En vindt nooit. En faalt. Altijd. Poëzie is een ode aan het falen. Aan die ene millimeter die ons altijd zal scheiden van wat/wie we denken aan te kunnen raken. Opdat we weer verder zouden kruipen. En nog een millimeter Tot in een andere donkere kamer, waar een lamp ligt te branden."
En over de macht van woorden schreef de Franse dichter Paul Eluard volgend gedicht.
Er zijn woorden die doen leven
En dat zijn onschuldige woorden
Het woord warmte het woord vertrouwen
Liefde rechtvaardigheid en het woord vrijheid
Het woord kind en het woord vriendelijkheid
En bepaalde bloemennamen en bepaalde vruchtennamen
Het woord moed en het woord ontdekken
En het woord broer en het woord kameraad
En bepaalde namen van landen en dorpen
En bepaalde namen van vrouwen en vrienden
(uit de bloemlezing van Amnesty International Hoop. Gedichten over grenzen,
uitgegeven bij Bekking|& Blitz, 2016)
maandag 20 november 2017
Gevaarlijke woorden?
Op 23 maart klonken onder anderen de volgende woorden van dichter Jan Geerts in Brussel voor de ambassade van Saoedi-Arabië.
Vijftig woorden voor vijftig stokslagen. Zo noemt het initiatief van PEN Vlaanderen en Amnesty International om gedichten van vijftig woorden te schrijven voor alle stemmen die in Saoedi-Arabië met stokslagen worden gesmoord.
Een van hen is de blogger Raif Badawi die in mei 2014 werd veroordeeld tot 10 jaar cel en duizend stokslagen voor zijn kritische blogs.Op 9 januari 2015 werden de eerste vijftig stokslagen gegeven, maar de andere reeksen werden niet uitgevoerd, wellicht omwille van het internationale protest. De straf werd niet ingetrokken en dus kunnen de stokslagen hervat worden.
Hoe sla je een mens?
Welke hand doet het vuile werk
en hoe hard?
Welke wet, stok, staat, gebed
gebiedt het gelijk?
Wie zwijgt? Wie kijkt weg?
Wie gebaart van iets?
Welke twijfel wringt
een venster open
en ziet de zon in haar kooi?
Hoe maak je daaraan woorden mooi?
(uit: Poëziekrant jg.41, nr.5, september-oktober 2017, blz. 74)
Vijftig woorden voor vijftig stokslagen. Zo noemt het initiatief van PEN Vlaanderen en Amnesty International om gedichten van vijftig woorden te schrijven voor alle stemmen die in Saoedi-Arabië met stokslagen worden gesmoord.
Een van hen is de blogger Raif Badawi die in mei 2014 werd veroordeeld tot 10 jaar cel en duizend stokslagen voor zijn kritische blogs.Op 9 januari 2015 werden de eerste vijftig stokslagen gegeven, maar de andere reeksen werden niet uitgevoerd, wellicht omwille van het internationale protest. De straf werd niet ingetrokken en dus kunnen de stokslagen hervat worden.
 |
| V.Kandinsky "Kleine Welten III" (kleine werelden III) gemaakt in Berlijn in 1922 |
Hoe sla je een mens?
Welke hand doet het vuile werk
en hoe hard?
Welke wet, stok, staat, gebed
gebiedt het gelijk?
Wie zwijgt? Wie kijkt weg?
Wie gebaart van iets?
Welke twijfel wringt
een venster open
en ziet de zon in haar kooi?
Hoe maak je daaraan woorden mooi?
(uit: Poëziekrant jg.41, nr.5, september-oktober 2017, blz. 74)
zaterdag 18 november 2017
Het geciteerde citaat -047-
 |
| (Joke J. Hermsen citeert Ernst Bloch die op zijn beurt Oscar Wilde citeert; "Stil de tijd",-2010- blz. 156) |
donderdag 16 november 2017
Zo begint het...
Op 23 maart klonken onder anderen de volgende woorden van schrijfster en dichteres Annelies Verbeke in Brussel voor de ambassade van Saoedi-Arabië.
Vijftig woorden voor vijftig stokslagen. Zo noemt het initiatief van PEN Vlaanderen en Amnesty International om gedichten van vijftig woorden te schrijven voor alle stemmen die in Saoedi-Arabië met stokslagen worden gesmoord.
Een van hen is de dichter Ashraf Fayadh die in 2015 ter dood werd veroordeeld, maar die straf werd -wellicht onder internationale druk- omgezet in jarenlange opsluiting én zestien keer vijftig stokslagen. Volgens zijn aanklagers was er in zijn poëzie sprake van geloofsafval.
Het gedicht van Annelies Verbeke legt verbanden die verrassend zijn en tot nadenken stemmen en die het nieuws van de dag plaatsen in een groter verband.
Ik zocht een beeld hierbij dat niet anekdotisch is en kwam uit bij een abstract schilderij van Kandinsky dat geschilderd werd in Parijs in 1940, enkele maanden nadat de tweede Wereldoorlog uitbrak. De titel van het doek is: Grau mit Schwarz (grijs met zwart).
Zo begint het:
Seksuele intimidatie en een afgebeelde
onthoofding worden
Een inschattingsfout
Het oproepen tot het laten verdrinken van
vluchtelingen wordt
Optreden tegen het Aanzuigeffect
De onafhankelijke rechterlijke macht wordt
Weg met Wereldvreemde Rechters
Het deporteren op basis van vermoedens wordt
Daadkrachtig Beleid
Zo begint het einde
Niemand is veilig.
(in: Poëziekrant, jg. 41, nr. 5, blz.75)
Vijftig woorden voor vijftig stokslagen. Zo noemt het initiatief van PEN Vlaanderen en Amnesty International om gedichten van vijftig woorden te schrijven voor alle stemmen die in Saoedi-Arabië met stokslagen worden gesmoord.
Een van hen is de dichter Ashraf Fayadh die in 2015 ter dood werd veroordeeld, maar die straf werd -wellicht onder internationale druk- omgezet in jarenlange opsluiting én zestien keer vijftig stokslagen. Volgens zijn aanklagers was er in zijn poëzie sprake van geloofsafval.
Het gedicht van Annelies Verbeke legt verbanden die verrassend zijn en tot nadenken stemmen en die het nieuws van de dag plaatsen in een groter verband.
Ik zocht een beeld hierbij dat niet anekdotisch is en kwam uit bij een abstract schilderij van Kandinsky dat geschilderd werd in Parijs in 1940, enkele maanden nadat de tweede Wereldoorlog uitbrak. De titel van het doek is: Grau mit Schwarz (grijs met zwart).
Zo begint het:
Seksuele intimidatie en een afgebeelde
onthoofding worden
Een inschattingsfout
Het oproepen tot het laten verdrinken van
vluchtelingen wordt
Optreden tegen het Aanzuigeffect
De onafhankelijke rechterlijke macht wordt
Weg met Wereldvreemde Rechters
Het deporteren op basis van vermoedens wordt
Daadkrachtig Beleid
Zo begint het einde
Niemand is veilig.
(in: Poëziekrant, jg. 41, nr. 5, blz.75)
dinsdag 14 november 2017
Novemberzee
In november aan de Noordzee verblijven heeft zijn eigen charmes. De zee is er voor de weinige mensen die de tijd hebben of nemen om te wandelen of fietsen. Je hebt de zee a.h.w. voor jezelf alleen. Zo voelt het vaak. Het licht is anders, de zon staat lager. Je ziet meer en minder tegelijk. Je bent niet afgeleid door mensendrukte. Je staat alleen oog in oog met die oneindige nabije zee.
De dichter Marc Tritsmans zegt het zo uit:
OGEN
het is de wijde ongeremde blik
in het bodemloze van blauwe luchten
glijdend over een tot de horizon
volmaakt leeggeblazen zee
het is het kraakheldere snoeiharde
zonlicht van november waartegen
de roofvogel glijdt in de enige juiste
de mooiste de enig mogelijke bocht
het is wat je ziet als het overbodige is
verdwenen, het is kijken met verloren
gewaande ogen die zich herinneren
hoe omzichtig deze breekbare wereld
wel moet worden gezien
(uit: Studie van de schaduw, Amsterdam, 2010, blz.31)
De dichter Marc Tritsmans zegt het zo uit:
OGEN
 |
| (23 november 2015 Nieuwpoort) |
in het bodemloze van blauwe luchten
glijdend over een tot de horizon
volmaakt leeggeblazen zee
het is het kraakheldere snoeiharde
zonlicht van november waartegen
de roofvogel glijdt in de enige juiste
de mooiste de enig mogelijke bocht
het is wat je ziet als het overbodige is
verdwenen, het is kijken met verloren
gewaande ogen die zich herinneren
hoe omzichtig deze breekbare wereld
wel moet worden gezien
(uit: Studie van de schaduw, Amsterdam, 2010, blz.31)
zondag 12 november 2017
Het geciteerde citaat -046-
 |
| (Joke J. Hermsen citeert de New Yorkse multimiljonair en mecenas Carnegie in haar boek"Stil de tijd", blz. 114) |
vrijdag 10 november 2017
11 november
Op 11 november nu 99 jaar geleden kwam de oorlogsmachine die Wereldoorlog I was tot stilstand. De oorlog werd toen beëindigd maar bleef toch op vele fronten doorwerken, tot op vandaag.
Vele conflicten van nu hebben hun wortels in die bloedige vijf jaren van geweld en ontmenselijking.
Het korte gedicht Le sang van de verder onbekende Fransman Lucien Linais brengt dit gevat onder woorden. Ik geef hier de tekst en vertaling weer zoals ik die heb gevonden in de bloemlezing die werd samengesteld door Chris Spriet en uitgegeven onder de titel :"We werden honderd jaar ouder" (Davidsfonds 2013).
Le sang
La ruée sauvage eut lieu.
Les cadavres, trop nombreux pour être comptés, se coudoient.
Au dire des chefs, le résultat est heureux.
Quelques mètres de terrain ont été conquis.
C'est un peu de la grande victoire espérée.
C'est aussi une page de gloire.
L'histoire s'enrichit.
Le sol, lui, n'a plus soif.
On l'a saoulé de sang.
Bloed
De razende stormloop was uitgewoed.
De kadavers, talrijk boven tal, ze liggen aangelijnd.
De slotsom, naar het zeggen van de chefs, heet hartverheffend.
Een stuk of wat meters terreinwinst is geconsolideerd.
Voorschot op de gedoodverfde roemruchte zege.
Een glorierijke bladzij bovendien.
De geschiedenis die zich verrijkt.
De grond, die dorst niet langer.
Aan bloed heeft men hem dronken gevoerd.
Vele conflicten van nu hebben hun wortels in die bloedige vijf jaren van geweld en ontmenselijking.
Het korte gedicht Le sang van de verder onbekende Fransman Lucien Linais brengt dit gevat onder woorden. Ik geef hier de tekst en vertaling weer zoals ik die heb gevonden in de bloemlezing die werd samengesteld door Chris Spriet en uitgegeven onder de titel :"We werden honderd jaar ouder" (Davidsfonds 2013).
Le sang
La ruée sauvage eut lieu.
Les cadavres, trop nombreux pour être comptés, se coudoient.
Au dire des chefs, le résultat est heureux.
Quelques mètres de terrain ont été conquis.
C'est un peu de la grande victoire espérée.
C'est aussi une page de gloire.
L'histoire s'enrichit.
Le sol, lui, n'a plus soif.
On l'a saoulé de sang.
 |
| (Berlinde de Bruykere; Kreupelhout, detail - eigen foto 2014) |
Bloed
De razende stormloop was uitgewoed.
De kadavers, talrijk boven tal, ze liggen aangelijnd.
De slotsom, naar het zeggen van de chefs, heet hartverheffend.
Een stuk of wat meters terreinwinst is geconsolideerd.
Voorschot op de gedoodverfde roemruchte zege.
Een glorierijke bladzij bovendien.
De geschiedenis die zich verrijkt.
De grond, die dorst niet langer.
Aan bloed heeft men hem dronken gevoerd.
woensdag 8 november 2017
The Cloisters New York City
Vorig najaar verbleef ik gedurende een maand in New York City, een van de meest bijzondere citytrips die ik ooit maakte. Die stad verbaasde telkens opnieuw met zijn contrasten, maar het bezoek aan het museum "The Cloisters" vormde wel een hoogtepunt van vervreemding.
Dat museum is opgebouwd als een soort middeleeuws kloostercomplex en bevat Europese middeleeuwse kunst. Elke steen is afkomstig uit Zuid-Europese verlaten kloostertjes en kerkjes en het geheel is een soort driedimensionale puzzel. Voor mij was het geheel een 'leugen' maar o wee als je zoiets zegde aan Amerikanen of zelfs aan bepaalde Vlamingen die al jaren in NY wonen. Aangezien elke steen uit Europa kwam is het ook authentiek is hun redenering. Maar voor mij had de totaalervaring iets onecht en onwezenlijk.
In de voorbije maanden las ik "Alle gedichten", de verzamelde poëzie van J.L.Borges en daarin vond ik woorden die aansluiten bij mijn Cloisters-ervaring (De bezige bij, 1995, blz.991).
The Cloisters
Vanaf een plek in het koninkrijk Frankrijk
vervoerden ze de stenen en het glas
om deze holle kloostergangen
op het eiland Manhattan te bouwen.
Ze zijn niet apocrief.
Het zijn getrouwe monumenten van een heimwee.
Een Amerikaanse stem zegt ons
dat we betalen mogen wat we willen,
want dit hele bouwwerk is denkbeeldig
en het geld dat onze hand daar achterlaat
zal in zecchino's °of in rook veranderen.
Deze abdij is vreselijker dan
de piramide van Gizeh
of dan het labyrint van Knossos,
want het is ook een droom.
We horen het geruis van de fontein,
maar die fontein is op de Patio de los Naranjos*
of in het gezang Der Asra**.
We horen duidelijke stemmen in het Latijn,
maar die stemmen klonken in Aquitanië
toen de islam nabij was.
We zien op de tapijten
de herrijzenis en de dood
van de veroordeelde en witte eenhoorn,
want de tijd van deze plek
gehoorzaamt niet een voorschrift.
De oleanders die ik aanraak zullen bloeien
wanneer Leif Ericsson*** de stranden van Amerika ontwaart.
Ik voel een lichte duizeling.
Ik ben niet aan de eeuwigheid gewend.
°Venetiaanse gouden munt uit Middeleeuwen en latere eeuwen
*patio de los Naranjos: binnenplein bij de kathedraal van Cordoba
**een gedicht van Heinrich Heine die de liefde bezingt tussen een dochter van de Ottomaanse sultan en een Yeminitische slaaf
***de IJslandse veroveraar die 500 jaar voor Columbus Amerika zou ontdekt hebben
Dat museum is opgebouwd als een soort middeleeuws kloostercomplex en bevat Europese middeleeuwse kunst. Elke steen is afkomstig uit Zuid-Europese verlaten kloostertjes en kerkjes en het geheel is een soort driedimensionale puzzel. Voor mij was het geheel een 'leugen' maar o wee als je zoiets zegde aan Amerikanen of zelfs aan bepaalde Vlamingen die al jaren in NY wonen. Aangezien elke steen uit Europa kwam is het ook authentiek is hun redenering. Maar voor mij had de totaalervaring iets onecht en onwezenlijk.
In de voorbije maanden las ik "Alle gedichten", de verzamelde poëzie van J.L.Borges en daarin vond ik woorden die aansluiten bij mijn Cloisters-ervaring (De bezige bij, 1995, blz.991).
The Cloisters
Vanaf een plek in het koninkrijk Frankrijk
vervoerden ze de stenen en het glas
om deze holle kloostergangen
op het eiland Manhattan te bouwen.
Ze zijn niet apocrief.
Het zijn getrouwe monumenten van een heimwee.
Een Amerikaanse stem zegt ons
dat we betalen mogen wat we willen,
want dit hele bouwwerk is denkbeeldig
en het geld dat onze hand daar achterlaat
zal in zecchino's °of in rook veranderen.
Deze abdij is vreselijker dan
de piramide van Gizeh
of dan het labyrint van Knossos,
want het is ook een droom.
We horen het geruis van de fontein,
maar die fontein is op de Patio de los Naranjos*
of in het gezang Der Asra**.
We horen duidelijke stemmen in het Latijn,
maar die stemmen klonken in Aquitanië
toen de islam nabij was.
We zien op de tapijten
de herrijzenis en de dood
van de veroordeelde en witte eenhoorn,
want de tijd van deze plek
gehoorzaamt niet een voorschrift.
De oleanders die ik aanraak zullen bloeien
wanneer Leif Ericsson*** de stranden van Amerika ontwaart.
Ik voel een lichte duizeling.
Ik ben niet aan de eeuwigheid gewend.
°Venetiaanse gouden munt uit Middeleeuwen en latere eeuwen
*patio de los Naranjos: binnenplein bij de kathedraal van Cordoba
**een gedicht van Heinrich Heine die de liefde bezingt tussen een dochter van de Ottomaanse sultan en een Yeminitische slaaf
***de IJslandse veroveraar die 500 jaar voor Columbus Amerika zou ontdekt hebben
maandag 6 november 2017
Kleuren van vroeger: resten van geschilderde muurpubliciteit langs Franse wegen -04-
Langs de Loire reden we op zondag 10 september van Amboise naar Tours. Amboise leeft van de voorbije maar goed onderhouden glorie: de kastelen van de Franse koningen en van Leonardo da Vinci. Maar niet alles wordt zo verzorgd dat het de tand des tijds weerstaat...
Wie rijk was en machtig blijft zelfs na de dood vaak zijn welstand uitstralen terwijl de kleine mensen en hun activiteiten langzaam maar zeker vervagen en opgaan in de 'nevelen van de tijd'.
Wie rijk was en machtig blijft zelfs na de dood vaak zijn welstand uitstralen terwijl de kleine mensen en hun activiteiten langzaam maar zeker vervagen en opgaan in de 'nevelen van de tijd'.
zaterdag 4 november 2017
Kleuren van vroeger: resten van geschilderde muurpubliciteit langs Franse wegen -03-
Langs de weg naar de bekende Cirque de Gavarnie (Unesco-werelderfgoed) op een vervallen boerderij een verweerde publiciteitsboodschap voor Dubonnet...
De menselijke ingrepen zien er hier zo nietig uit tegen de achtergrond van een overweldigende natuur.
De menselijke ingrepen zien er hier zo nietig uit tegen de achtergrond van een overweldigende natuur.
 |
| (7 september - in de buurt van Gavarnie) |
donderdag 2 november 2017
Chambord: een kasteel als geen ander
Voorbije maand september bezocht ik het kasteel van Chambord, een prestigeproject van koning Frans I. Zoals alle projecten van heersers die willen imponeren, is het geheel tegelijk imposant en toch bij momenten kitsch.
Het pronkstuk van de binnenkant van het kasteel van Chambord is de centrale dubbele trap. Deze is geïnspireerd op ideeën van Leonardo da Vinci.
Een uitnodiging tot het ontdekken van altijd nieuwe perspectieven...
Het pronkstuk van de binnenkant van het kasteel van Chambord is de centrale dubbele trap. Deze is geïnspireerd op ideeën van Leonardo da Vinci.
Een uitnodiging tot het ontdekken van altijd nieuwe perspectieven...
 |
| (eigen foto's - 14 september 2017) |
dinsdag 31 oktober 2017
De dood onze levensgezel...
In deze eerste dagen van november zorgt de traditie ervoor dat er aandacht gevraagd wordt voor onze overleden familieleden en vrienden. En doorheen "onze" doden worden we ook geplaatst voor onze eigen eindigheid...
De dichteres M.Vasalis heeft meerdere verzen geschreven waarin dit besef van onze sterfelijkheid wordt verwoord.
Uit haar laatste posthume bundel "De oude kustlijn" (uitg. van Oorschot, 2002) vinden we onder anderen dit vers...
De verstekeling
Bij ieder schepsel dat geboren wordt
zijn reis begint, scheept in het ruim de dood
zich in. En maakt zich met het schip vertrouwd,
dringt door tot iedre vezel van het hout
de romp, de mast, de kabels en de touwen
de zeilen hurkend in de reddingsboot.
Het zijn de kleine kindren die hem kennen
en hem niet vrezen: zij zijn nog pas zo kort
geleden uitgevaren uit hun nacht
ze moeten aan het daglicht nog zo wennen.
Zoals schaduw bij het licht behoort
zo leeft de dood binnen het leven voort.
De dichteres M.Vasalis heeft meerdere verzen geschreven waarin dit besef van onze sterfelijkheid wordt verwoord.
Uit haar laatste posthume bundel "De oude kustlijn" (uitg. van Oorschot, 2002) vinden we onder anderen dit vers...
Bij ieder schepsel dat geboren wordt
zijn reis begint, scheept in het ruim de dood
zich in. En maakt zich met het schip vertrouwd,
dringt door tot iedre vezel van het hout
de romp, de mast, de kabels en de touwen
de zeilen hurkend in de reddingsboot.
Het zijn de kleine kindren die hem kennen
en hem niet vrezen: zij zijn nog pas zo kort
geleden uitgevaren uit hun nacht
ze moeten aan het daglicht nog zo wennen.
Zoals schaduw bij het licht behoort
zo leeft de dood binnen het leven voort.
zondag 29 oktober 2017
Reflecties in Barcelona - 04-
 |
| (eigen foto plaça d'espanya 6 oktober 2017) |
 |
| (fontein midden plaça d'espanya weerkaatst in liftkoker koopcentrum arenas) |
vrijdag 27 oktober 2017
woensdag 25 oktober 2017
Barcelona: La Sagrada Familia
Deze kerk van Antoni Gaudi is een bouwwerf gestart in 1883 en men hoopt de bouw af te krijgen in 2016, honderd jaar na de dood van Gaudi.
Dit gebouw is van buiten heel indrukwekkend en wat het zal worden als eenmaal de centrale hoogste toren zal zijn afgewerkt blijft moeilijk voor te stellen.
Maar ook binnen is het adembenemend, zeker als je het kunt bezoeken op een zonnige dag. Het licht, de ruimte, de kleurinval...
Deze foto's tonen iets van de ervaring maar kunnen de ervaring natuurlijk niet evenaren.
Dit gebouw is van buiten heel indrukwekkend en wat het zal worden als eenmaal de centrale hoogste toren zal zijn afgewerkt blijft moeilijk voor te stellen.
Maar ook binnen is het adembenemend, zeker als je het kunt bezoeken op een zonnige dag. Het licht, de ruimte, de kleurinval...
Deze foto's tonen iets van de ervaring maar kunnen de ervaring natuurlijk niet evenaren.
 |
| (eigen foto's 5 oktober 2017) |
Abonneren op:
Posts (Atom)