22 maart : een zwarte dag

Dinsdag 22 maart, vandaag al drie weken geleden, blijft voor ons land een zwarte dag.

Zwart : dit voert mij terug naar de opera "Otello" van Verdi die ik enige weken terug heb gezien in de Vlaamse Opera in Gent. Regisseur Michael Thalheimer maakte van deze productie een door en door zwarte uitvoering. Het verhaal van Shakespeare is door Boito en Verdi omgewerkt tot een opera, een tragedie over de eer. Het feit dat Otello een 'moor' is wordt niet echt gethematiseerd maar het is er wel voortdurend op de achtergrond. En eenmaal Jago twijfel heeft gezaaid in het hart van Otello, zwelt deze twijfel aan. De moor twijfelt eerst en vooral over de liefde van Desdemona, maar die twijfel wordt een soort besmetting die verder woekert: hij begint te twijfelen over zijn eigen positie en ten slotte ook over zijn uiterlijk en identiteit. Met de twijfel groeit het bewustzijn van het anders-zijn. De twijfel ontneemt hem alle uitzicht en inzicht.
Zo zag ik de opera van Verdi schitterend gespeeld en gezongen in Gent. Zo zag ik dit ook weerspiegeld in een schilderij van mijn man, Marc Deconinck, naar aanleiding van deze opera. Hieronder mag ik dit zwarte werk delen.

('Othello' door Marc Deconinck : voor meer schilderijen van Marc
verwijs ik naar zijn website  : zie de link op deze blog bij bevriende sites)

Onwillekeurig schuift dit verhaal over het verhaal van de aanslagen in Brussel. Hoe enkele criminele terroristen twijfel zaaien en hoe die twijfel alsmaar verder probeert het maatschappelijke en persoonlijke leven te besmetten. Het zwart van dat moment vloeit over...
Deze zwarte dag wordt voor mij als individu en voor de Belgische gemeenschap(pen)(van elke overtuiging ook) een uitdaging : hoe in dit zwart andere kleuren vinden?
Ik herneem dan ook hier van harte het gedicht van Roberto Juarroz dat ik in een andere context heb geciteerd op deze blog op 13 januari laatst.

Hoe het zwart afschrapen,
de smaak van zwart,
de klank van zwart,
de zwartheid van zwart?

Hoe het zwart raspen,
zijn voedsel, zijn deeg,
totdat de specerij van het wit
in zijn kieren is doorgedrongen?

Hoe het zwart overstromen
met een visie in staat het te belopen
en op zijn bodem iets anders te vinden
dan het spoor van de dood?

Hoe in het zwart andere kleuren vinden,
blauwzwart, roodzwart, liefdezwart, zelfmoordzwart,
of in zijn ingewand eenvoudig verkruimelen
de kleur van het leven van de mens?

(uit: Verticale Poëzie VII, nr.88, vertaald door Mariolein Sabarte Belacortu, uitg. Wagner & Van Santen, Amsterdam, 2002, blz.111)