Dit beeld roept op om er voor te gaan staan en het vanuit verschillende standpunten te benaderen. Elke ander gezichtspunt onthult een ander aspect van het 'gespleten' gelaat. Welk gezichtspunt is het beste? het meest volledige? het juiste? het ware? Vanuit elke andere positie zie je telkens iets anders. En dan denk ik: hoe vlug ga ik niet mensen be-oordelen, ver-oordelen, ver-achten, min-achten of hoog-achten vanuit een eerste en vaak enige blik. Dit beperkte standpunt, vaak gekruid door vooroordelen, wordt dan hét label waarmee deze of gene het verder moet doen in mijn denken. Zelf voel ik me vaak onrechtvaardig benaderd maar doe ik niet precies hetzelfde?
En nog meer: welk eenduidig beeld draag ik niet mee van mezelf of probeer ik te construeren voor mezelf en de anderen? En toch: er zijn momenten dat alles meer gespleten, verdeeld en versnipperd is. Zo denk ik dan aan een bijzondere tekst van een bijzondere man, Dietrich Bonhoeffer.
De Duitse protestantse dominee Dietrich Bonhoeffer ( °1906)werd op 9 april 1945 in Flossenburg vermoord door de nazi's op persoonlijk bevel van Hitler. Zijn juiste rol in het verzet tegen de nazi's wordt pas echt duidelijk jaren na zijn dood. Hij kan in zijn gevangenisperiode(vanaf april 1943) nog een en ander opschrijven. Een van zijn overpeinzingen spreekt voor zich en is tegen de achtergrond van zijn levensverhaal des te indringender.
Mark Manders toont mij wie een mens is, dus toont hij mijzelf en Dietrich Bonhoeffer spreekt uit wie een mens is, dus wie ik ben...
Wie ben ik?
Wie ben ik?
Ze zeggen me vaak:
je treedt uit je cel
rustig blij en zeker
als een burchtheer uit zijn slot.
Wie ben ik?
Ze zeggen me vaak:
je spreekt met de bewakers
vrij rechtuit en vriendelijk
als was je hun heer.
Wie ben ik?
Ze zeggen me ook:
je draagt je donkere dagen
evenwichtig glimlachend trots
als iemand die gewend is te overwinnen.
Ben ik werkelijk wat anderen van mij zeggen?
Of ben ik alleen wat ik weet van mijzelf:
onrustig vol heimwee, ziek als een gekooide vogel
snakkend naar lucht, als werd ik gewurgd,
hongerend naar kleuren, naar bloemen en vogels,
dorstend naar een woord, naar een mens dichtbij,
trillend van woede om willekeur, om de geringste krenking,
opgejaagd wachtend op iets groots,
machteloos bang om vrienden in den vreemde,
moe en leeg om te bidden, te danken, te werken,
murw en bereid om van alles afscheid te nemen?
Wie ben ik?
De één of de ander?
Ben ik nu de één en morgen de ander?
Ben ik beiden tegelijk?
Wie ben ik?
Ben ik de speelbal van mijn eenzaam vragen?
Wie ik ook ben,
U kent mij, ik ben van U, mijn God.
Amen.
Wie is een mens? Wat anderen van hem zeggen of wat hij weet van zichzelf???
Geen opmerkingen:
Een reactie posten