vrijdag 22 mei 2015

Albert Camus : film versus boek en strip.

Albert Camus schreef een kortverhaal met als titel " L'Hôte" of in nederlandse vertaling, volgens het prismawoordenboek  : de gastheer of de (hotel)gast of de logé.
Dit verhaal werd n.a.v. het Camusjaar 2013 verstript en hiernaast zie je de kaft van dit stripverhaal, gemaakt door Jacques Fernandez.
En enkele maanden geleden kwam in de bioscoop een verfilming uit onder de titel : Loin des hommes.

De strip en het boek staan heel dicht bij elkaar, maar natuurlijk maakt de strip de figuren en het landschap veel concreter. Het Atlasgebergte is indrukwekkend en koud en onherbegzaam, geen plaats van hospitaliteit, van gastvrijheid, geen plaats voor l'hôte. Het verhaal gaat om de dilemma's van de twee hoofdpersonages. De onderwijzer wil niet geprangd worden in een rol van politie-agent en toch wil hij ook loyaal blijven tegenover zijn landgenoten. De gevangene moet kiezen  tussen de gevangenis (en de dood) als consequentie van zijn misdaad of de vrijheid maar onveiligheid en onzekerheid van een ontheemde toekomst. Deze innerlijke tweestrijd speelt in het kader van een onherbergzame bergstreek.

De film "Loin des hommes" brengt in kern dit verhaal, maar het werd met drie scenes uitgebreid. Eerst zijn er de twee ontmoetingen in de bergen. De eerste waarbij de onderwijzer de man die hen 'betrapt' doodschiet en dan zich van zijn kleine kant laat zien door de gevangene uit te schelden en de schuld te geven. De tweede ontmoeting is die met de groep rebellen, die spanning brengt en het verhaal in een concreter tijdskader plaatst. Dan komt iets van het verleden van de onderwijzer naar voor en kunnen we als kijker een reden bedenken waarom hij op die eenzame plaats wil leven en kinderen onderwijzen. Ten tweede is er het bezoek aan het dorp en de inwijding van de gevangene in de sexualiteit, bijna alsof de ter dood veroordeelde een laatste wens mag in vervulling laten komen. Zo heeft de film zijn vleugje romantiek en seks. En ten derde is er het einde. Telkens kan de gevangene kiezen : of naar de stad en de gevangenis (en zijn dood) of naar de bergen om verder weg zijn leven een tweede kans te geven. Boek en strip tonen de gevangene die kiest voor de tragische zekerheid van de gevangenis terwijl in de film de man kiest voor de onzekere vrijheid voorbij de bergen naar een onduidelijke toekomst.

Albert Camus wilde doorheen zijn verhalen dat de mens zijn verantwoordelijkheid opneemt, handelt vanuit zelfrespect en in opstand komt tegen onwetendheid en onderdrukking. Brengt de film een actualisatie van deze filosofie? Is de keuze van de gevangene voor een onzekere vrijheid beeld van wat de westerse hedendaagse mens zich zelf voorhoudt : de mogelijkheid van zelfrealisatie? Of pleegt de film 'verraad' aan Camus door uitzicht te bieden, geloof in kansen?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten