donderdag 14 maart 2019

Liefdesbrieven op muziek: Janáček

Lentekriebels: een opstoot van levenslust na het 'dode' seizoen van de winter. En kriebels in de buik: verliefdheid die een opstoot van levenslust brengt bij een mens.  Niet verwonderlijk dat lente en verliefdheid soms vaak samen opgevoerd worden. 
In deze lentedagen kijk ik even naar een bijzondere verliefdheid.  Het gaat over kriebels in de buik bij iemand in de zogenaamde herfst van zijn leven.
De Tsjechische componist   Leos Janáček  is op zijn oude dag, als getrouwde man, smoorverliefd geworden op een jonge vrouw van 28 jaar, Kamila Stösslova. Met muziek verklaarde de 70 jaar oude componist zijn liefde aan Kamila en gebruikte daarvoor een strijkkwartet.  Hij schreef in zijn sterfjaar  1928 deze muziek die hij eerst de naam 'liefdesbrieven' wou geven, maar hij besefte dat dit toch echt niet kon. Dit strijkkwartet kreeg dan de naam 'Intieme brieven'. Via deze link kan je deze muziek horen (en volgen op de partituur) : https://www.youtube.com/watch?v=FOSFulkl4o0
Deze compositie met bijhorende verhaal inspireerde de dichter Erik Menkveld tot een gedicht, geschreven vanuit de jonge Kamila.

INTIEME BRIEVEN (JANACEK)

Ik liet voor hem de aarde beven.       

Ik gaf hem deze brieven in,
zo hartstochtelijk geschreven
dat de noten tegen balken
sloegen als een vonkenregen.

Alleen door mij ontstegen
deze melodieën het hout
van zijn herinnering en laaien 
op, de wind in een gordijn,
spreeuwen die een iep in kolken
op een plein.

Wat zal er niet geweest zijn
tussen ons!  Wat een vrouw
moet ik zijn!

(uit: Erik Menkveld, Verzamelde gedichten, Van Oorschot Amsterdam, 2016, blz. 29)
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten